Dậy thì là giai đoạn phát triển sinh lý quan trọng của cơ thể, thường kéo dài 3-5 năm. Căn cứ vào những biểu hiện dậy thì bất thường ở trẻ trai trước 10 tuổi và trước 9 tuổi ở trẻ gái được coi là sớm. Một trong những nguyên nhân cơ bản của tình trạng này là do loại thực phẩm mà trẻ được sử dụng hàng ngày.
Đối với những trẻ dậy thì sớm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng. Rất nhiều phụ huynh khi thấy con có biểu hiện dậy thì sớm nhưng vẫn khỏe mạnh, thậm chí còn tự hào khi thấy con mình có thân hình vạm vỡ hơn chúng bạn, nên không ý thức được việc cần đưa trẻ đến bệnh viện thăm khám. Những trường hợp này đến tuổi trưởng thành chắc chắn trẻ sẽ lùn hơn so với chiều cao tiêu chuẩn vì hormon sinh dục kích thích sự phát triển của xương làm các đầu xương đóng sớm khiến trẻ không thể phát triển chiều cao.
Ngoài ra, dậy thì sớm còn khiến trẻ bị khủng hoảng cảm xúc, khủng hoảng tâm lý. Trẻ lúc nào cũng hoang mang, lo lắng và tự ti về thân hình của mình. Một hậu quả nghiêm trọng mà các nhà tâm lý học báo động đó là tình trạng trẻ dậy thì sớm thường tò mò, bắt chước chuyện của người lớn dẫn đến hậu quả mang thai ngoài ý muốn.
Những thực phẩm có thể gây dậy thì sớm ở trẻ em
Thịt cổ gia cầm
Trong thành phần của thịt ở vùng cổ gia cầm như gà, ngan, ngỗng... thường có chứa nhiều thuốc tăng trọng. Khi trẻ ăn nhiều thịt cổ, đồng nghĩa trẻ sẽ bị kích thích dậy thì sớm.
Rau củ trái mùa
Đều chứa các chất độc hại tồn dư từ việc trồng rau quả trái mùa và sử dụng để ép trái cây phải chín, việc này sẽ tạo ra nguy cơ dậy thì sớm khi các em ăn loại rau củ này.
Đồ chiên rán, thức ăn nhanh
Những loại thực phẩm này có thể gây rối loạn nội tiết, dẫn đến dậy thì sớm. Dầu ăn khi tái sử dụng nhiều lần sẽ bị oxy hóa, biến tính, có thể gây ung thư. Những trẻ thường xuyên ăn thức ăn nhanh, đồ ăn chiên rán hơn 2 lần mỗi tuần, có nguy cơ dậy thì sớm gấp 2,5 lần so với trẻ bình thường.
Nội tạng động vật
Các món ăn từ nội tạng động vật sẽ khiến trẻ dễ bị béo phì, tăng cân, đồng thời kích hoạt dậy thì sớm.
Sữa đậu nành
Các sản phẩm từ đậu nành có chứa isoflavone giống estrogen, có thể dẫn đến dậy thì sớm ở em gái.
Đồ ăn sẵn
Có chứa chất bảo quản, chất tạo màu, tạo mùi. Các chất này giống như hormon giới tính, do vậy không tốt cho cơ thể các em đang tuổi lớn.
Đồ ăn nhiều muối
Nếu bạn cho con mình ăn nhiều thực phẩm chứa muối trong một thời gian dài sẽ khiến hệ tiêu hóa, thận của trẻ gặp nguy. Bởi những món ăn chứa hàm lượng muối cao sẽ kích hoạt hormon có liên quan tới sinh sản đó là neurokinin B, dẫn đến cơ thể dậy thì sớm.
Thuốc bổ
Nhiều bà mẹ tự mua vitamin tổng hợp cho bé uống, hoặc dùng thuốc Bắc chế biến món ăn như canh gà thuốc Bắc, gà tần... cho trẻ ăn, sẽ làm cơ thể thay đổi quá trình bài tiết, gây dậy thì sớm. Vì trong hầu hết trong các thuốc bổ này có chứa hormon tăng trưởng rất mạnh, gây dậy thì sớm.
Cần làm gì để ngăn ngừa dậy thì sớm
Dậy thì sớm do bệnh lý rất khó phòng ngừa, vì vậy phải tăng cường khuyến cáo và giáo dục để các bậc phụ huynh, các cháu hiểu rõ hơn về những giai đoạn, dấu hiệu phát triển sinh lý của cơ thể. Và phụ huynh cần thực hiện những điều sau để ngăn ngừa dậy thì sớm ở trẻ em.
Chế độ ăn của trẻ cần sự đa dạng và cân đối chứ không phải càng nhiều thịt gà, vịt, cá thì càng bổ dưỡng. Ăn quá nhiều thịt sẽ gây ra gánh nặng lớn cho cơ thể trẻ. Không mua trái cây và rau có hình dạng và màu sắc kỳ lạ, chú ý đến các loại rau củ quả trái vụ và loại bỏ chúng khỏi danh sách thực phẩm mua cho cả gia đình. Trong trường hợp bình thường, việc cho trẻ uống các sản phẩm bổ sung, chăm sóc sức khỏe là không phù hợp. Nếu cần phải có sự hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ. Cha mẹ cần học kiến thức dinh dưỡng, nắm vững phương pháp nuôi dạy con khoa học.
