Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Trung tá, Ths.BS Hoàng Tiến Trọng Nghĩa, Chủ nhiệm khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Quân y 175 (TP HCM).
Đau mỏi vai gáy là một vấn đề sức khỏe thường gặp trong cuộc sống hiện đại, ảnh hưởng đến nhiều người, đặc biệt là những người làm việc văn phòng, tài xế, người lao động tay chân, người cao tuổi. Tình trạng này gây ra sự khó chịu, đau nhức, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, hiệu suất làm việc của người bệnh.
Nguyên nhân
Tư thế làm việc không đúng và thói quen sinh hoạt xấu:
- Ngồi sai tư thế:
Nhiều người làm việc văn phòng thường ngồi cúi gập người, không dựa lưng vào ghế, hoặc đặt màn hình máy tính không đúng tầm mắt, dẫn đến việc căng cơ cổ và vai trong thời gian dài. Tư thế ngồi sai là một trong những gây ra căng cơ vùng cổ, vai và gáy.
- Ngủ sai tư thế:
Sử dụng gối quá cao hoặc quá thấp, nằm nghiêng cổ hoặc không dùng gối khi ngủ cũng có thể gây tình trạng đau mỏi vai gáy do cơ cổ bị căng trong thời gian dài.
- Sử dụng điện thoại, máy tính quá lâu:
Tư thế cúi đầu nhìn vào điện thoại hoặc máy tính trong thời gian dài cũng gây áp lực lên cột sống cổ, dẫn đến đau mỏi vai gáy.
Lối sống lười vận động:
Những người ít tập thể dục, không vận động thường xuyên dễ bị đau mỏi vai gáy do các cơ vùng cổ và vai bị yếu và dễ bị co cứng. Lối sống ít hoạt động còn làm giảm sự linh hoạt của các khớp và dây chằng, khiến vùng cổ và vai dễ bị căng thẳng hơn.
Chấn thương hoặc vận động mạnh đột ngột:
- Chấn thương trong quá trình tập luyện thể thao, tai nạn giao thông, té ngã hoặc cử động mạnh đột ngột có thể làm tổn thương cơ, dây chằng hoặc cột sống cổ, dẫn đến đau mỏi vai gáy.
- Những người tập thể dục không đúng kỹ thuật hoặc không khởi động kỹ trước khi tập luyện, nguy cơ chấn thương vùng cổ vai gáy cũng tăng lên.
Các bệnh lý liên quan đến cột sống và thần kinh:
- Thoái hóa, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ:
Đây là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể, dẫn đến sự mòn và thoái hóa của các đốt sống và đĩa đệm, gây chèn ép dây thần kinh và đau lan tỏa từ cổ xuống vai, cánh tay.
- Chèn ép dây thần kinh:
Các vấn đề như gai cột sống, viêm khớp hoặc u cột sống cũng có thể gây chèn ép dây thần kinh vùng cổ, dẫn đến đau mỏi vai gáy.
Yếu tố môi trường và công việc:
Làm việc trong môi trường lạnh, ẩm ướt hoặc tiếp xúc với gió lạnh, điều hòa trong thời gian dài hoặc stress, căng thẳng cũng có thể gây co cứng cơ vùng cổ và vai, dẫn đến đau mỏi vai gáy.
Bệnh nhân khám tại khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Quân y 175. Ảnh: Lê Phương
Cách phòng ngừa và điều trị đau mỏi vai gáy
Duy trì tư thế đúng khi làm việc và sinh hoạt:
- Luôn ngồi thẳng lưng khi làm việc, giữ màn hình máy tính ngang tầm mắt và không cúi gập cổ quá mức.
- Sử dụng ghế có tựa lưng hỗ trợ và gối kê lưng nếu cần thiết.
Tập thể dục và vận động thường xuyên:
- Thực hiện các bài tập giãn cơ, đặc biệt là vùng cổ, vai và lưng để tăng cường sự linh hoạt và dẻo dai của cơ bắp.
- Các bài tập như yoga, bơi lội, đi bộ cũng rất hữu ích trong việc phòng ngừa và giảm đau mỏi vai gáy.
Thay đổi thói quen sinh hoạt:
- Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu trong cùng một tư thế. Hãy dành thời gian nghỉ ngơi, di chuyển và thay đổi tư thế thường xuyên.
- Sử dụng gối ngủ có độ cao phù hợp và chất liệu êm ái, giữ cho cột sống cổ ở vị trí tự nhiên khi ngủ.
Sử dụng các biện pháp thư giãn và điều trị tại nhà
- Massage nhẹ nhàng vùng cổ vai gáy để giảm căng thẳng cơ bắp.
- Áp dụng liệu pháp nhiệt, như chườm ấm hoặc lạnh, để giảm đau và giãn cơ.
Điều trị:
- Tình trạng đau mỏi vai gáy kéo dài, không thuyên giảm hoặc trở nên nghiêm trọng, nên đến bác sĩ chuyên khoa khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
- Các phương pháp điều trị chuyên sâu như giảm đau đường uống, phong bế thần kinh, vật lý trị liệu, kích thích từ trường, châm cứu, phẫu thuật có thể được áp dụng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Đau mỏi vai gáy có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu chú ý, thay đổi thói quen sống hàng ngày. Bằng cách duy trì tư thế đúng, vận động thường xuyên, thực hiện các biện pháp thư giãn và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết, mọi người hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ và duy trì cuộc sống khỏe mạnh, thoải mái hơn.
Lê Phương
