Mức giảm này lớn nhất kể từ khi bắt đầu khảo sát năm 1968, theo dữ liệu chính phủ công bố hôm 6/8. Năm 2024, Nhật Bản chỉ ghi nhận 687.689 ca sinh, thấp nhất lịch sử, trong khi đó toàn quốc có mức giảm dân số trung bình 0,75%.
Khu vực đông bắc chịu ảnh hưởng nặng nề nhất với tỉnh Akita và Aomori có tỷ lệ suy giảm dân bản địa cao nhất, lần lượt 1,91% và 1,72%, kế đến là tỉnh Kochi với 1,71%. Ngược lại, Tokyo là vùng duy nhất ghi nhận mức tăng dân số bản địa 0,13% nhờ thu hút người dân đến sinh sống. Tính cả cư dân nước ngoài, chỉ Tokyo và tỉnh lân cận Chiba mới có mức tăng dân số.
Theo thống kê nhân khẩu học từ Bộ Nội vụ, tính đến 1/1/2025, tổng dân số Nhật Bản (bao gồm cư dân nước ngoài) là 124.330.690 người, giảm khoảng 554.000 người so với năm trước. Người từ 65 tuổi trở lên chiếm 29,58% dân số, trong khi nhóm tuổi 15-64 chiếm 59,04%, cả hai đều tăng nhẹ so với năm trước.
Người dân đi lại ở một ngã tư tại Tokyo. Ảnh: Nikkei
Đối lập với xu hướng giảm dân số bản địa, số cư dân nước ngoài tại Nhật đạt mức cao kỷ lục 3.677.463 người, tăng 10,65% so với năm trước kể từ khi được đưa vào thống kê năm 2013. Đảo Hokkaido ghi nhận mức tăng cư dân nước ngoài cao nhất với 19,57%. Khoảng 85,77% cư dân nước ngoài thuộc độ tuổi lao động, góp phần bù đắp tình trạng thiếu hụt nhân lực.
Tỷ lệ sinh giảm kéo dài tại Nhật Bản bắt nguồn từ nhiều yếu tố như chi phí nuôi con và nhà ở đắt đỏ, bất ổn việc làm, gánh nặng chăm sóc người cao tuổi ngày càng lớn. Giới trẻ Nhật cũng thường trì hoãn hoặc từ bỏ hôn nhân, ưu tiên phát triển sự nghiệp cá nhân. Phụ nữ ngày càng miễn cưỡng sinh con do thiếu hỗ trợ cân bằng công việc-gia đình.
Chính phủ Nhật Bản đã triển khai nhiều biện pháp khuyến khích sinh con như trợ cấp tài chính, mở rộng dịch vụ chăm sóc trẻ em, cải thiện điều kiện làm việc cho phụ nữ và hỗ trợ nhà ở cho cặp đôi trẻ. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng những nỗ lực này chưa đủ mạnh để đảo ngược xu hướng.
Cựu Thủ tướng Fumio Kishida từng cảnh báo nếu không hành động kịp thời, xã hội Nhật Bản sẽ không thể duy trì được chức năng cơ bản. Trong năm 2023, ông đã cam kết sẽ tăng gấp đôi ngân sách dành cho chính sách trẻ em để thúc đẩy tỷ lệ sinh.
Thục Linh (Theo Kyodo)
