Khi anh quay lại bệnh viện, rối loạn cương dương đã ở mức độ nghiêm trọng, cần điều trị lâu dài và tốn kém hơn nhiều so với ban đầu. Bác sĩ Hà Ngọc Mạnh, Phó giám đốc Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Việt - Bỉ, người trực tiếp điều trị, cho biết ở bệnh nhân rối loạn cương, biến chứng trên giác mạc là cực kỳ hiếm gặp. Thực tế khi kê toa cho bệnh nhân, bác sĩ đã cân nhắc và tính toán liều lượng cá thể hóa để phù hợp tình trạng bệnh lý. Bệnh nhân sử dụng thuốc đúng liều lượng, dưới sự theo dõi sát sao của bác sĩ sẽ đảm bảo an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, thay vì hỏi lại chuyên gia, người này tự ý ngừng thuốc, đẩy bản thân vào tình thế khó khăn hơn.
Câu chuyện này không hiếm gặp. Một nhân viên công nghệ thông tin 28 tuổi đau bụng âm ỉ, đầy hơi sau ăn. Thay vì đi khám, anh hỏi ChatGP và được đưa ra nhiều nguyên nhân trong đó có "thường chỉ do căng thẳng, ăn nhanh".
Tin rằng "do căng thẳng", anh uống men tiêu hóa. Vài tuần sau, cơn đau dữ dội hơn kèm theo nôn ra máu. Đến bệnh viện, bác sĩ chẩn đoán loét dạ dày, tá tràng tiến triển, biến chứng chảy máu. Bác sĩ cho hay nếu bệnh nhân đến viện sớm điều trị đơn giản rất nhiều, song do trì hoãn vết loét đã ăn sâu.
Bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Được biết đến là một mô hình ngôn ngữ lớn với kho kiến thức khổng lồ, ChatGPT có thể đưa ra câu trả lời gần như tức thì, giải đáp mọi lĩnh vực. Tuy nhiên, nhiều người đang nhầm lẫn chức năng của công cụ này với vai trò của một bác sĩ.
"ChatGPT chỉ nên được xem như một nguồn tham khảo thông tin ban đầu, chứ không thể thay thế việc khám, chẩn đoán và điều trị y khoa", bác sĩ Mạnh nói.
Chẩn đoán y khoa đòi hỏi phải dựa trên kết quả thăm khám lâm sàng, xét nghiệm và tiền sử bệnh lý cụ thể của từng người. Thuốc nào cũng có tác dụng phụ, nhưng quyết định sử dụng hay không phải được cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro, phải do bác sĩ chuyên môn đánh giá. Như trong điều trị rối loạn cương dương, bác sĩ phải đánh giá nguy cơ tim mạch với bệnh nhân trước khi kê các thuốc thuộc nhóm ức chế PDE-5 vì chúng có thể gây tụt huyết áp nguy hiểm. Liều lượng, thời điểm, tần suất sử dụng đều phải được cá nhân hóa và theo dõi chặt chẽ.
Tiến sĩ Artie Shen, thuộc Trung tâm Khoa học Dữ liệu Đại học New York, chỉ ra rằng AI có thể đưa ra chẩn đoán, nhưng người dùng không thể hiểu được lý do đằng sau, bởi thiếu nền tảng lý luận thực tiễn. Tiến sĩ Keith Horvath từ Hiệp hội Cao đẳng Y khoa Mỹ cũng nhận định AI không thể sánh với sự linh hoạt và khả năng thích ứng của con người trong các tình huống phức tạp. Bác sĩ có thể thích nghi với các điều kiện thay đổi và tình huống diễn biến nhanh chóng - một sự khéo léo mà rất khó để lập trình cho máy tính. Nghiên cứu đăng trên PLOS ONE cho thấy độ chính xác của ChatGPT trong chẩn đoán y khoa chỉ đạt chẩn đoán chính xác 49%.
Chỉ nên coi Chat GPT là công cụ tham khảo. Ảnh: Ảnh chụp màn hình
Ngoài ra, một trong những yếu tố cốt lõi của y khoa mà AI không thể thay thế là sự đồng cảm. Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TP HCM, lấy ví dụ bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối cần sự chăm sóc giảm nhẹ và đồng hành tâm lý. Trong tình huống như vậy, sự thấu hiểu và lòng nhân ái của người thầy thuốc đóng vai trò vô cùng quan trọng, giúp bệnh nhân có được những ngày cuối đời bình yên. Đây là điều mà một cỗ máy vô tri không bao giờ làm được.
Tiến sĩ Ngô Quang Hải, nguyên Phó giám đốc Trung tâm Kỹ thuật cao Châm cứu Việt Nam, Bệnh viện Châm cứu Trung ương, khẳng định AI không thể thực hiện các thăm khám thực thể như bắt mạch, soi họng hay nghe tim phổi. Do đó, nhận định của AI chỉ mang tính tổng quát. Theo y học cổ truyền, "trị vị bệnh", nghĩa là chữa bệnh khi nó chưa phát, phát hiện sớm thì việc điều chỉnh sẽ dễ dàng hơn. Nếu trì hoãn, bệnh sẽ từ nhẹ thành nặng và việc điều trị sẽ khó khăn hơn rất nhiều, dù là bằng Đông hay Tây y.
Các chuyên gia khuyên người dân cần chọn lọc thông tin phù hợp, thông minh, không phụ thuộc hay phó thác tính mạng cho máy móc vô tri. Khi có triệu chứng bất thường kéo dài (trên 1-2 tuần), mọi người nên đi khám chuyên khoa sớm.
Thúy Quỳnh
