Trời lạnh khiến các mạch máu co lại để giữ nhiệt, làm huyết áp tăng và tim phải co bóp mạnh hơn để bơm máu đi khắp cơ thể. Sự thay đổi đột ngột này dễ gây thiếu máu cơ tim, loạn nhịp hoặc tắc mạch, đặc biệt ở người có mạch máu xơ cứng hay cholesterol cao. Khi tim không kịp thích nghi, nguy cơ ngừng tim và đột tử tăng vọt.
Bác sĩ cấp cứu Huang Xuan (Đài Loan, Trung Quốc) cảnh báo thêm: "Mùa lạnh là bài kiểm tra khắc nhiệt trước sức chịu đựng của hệ tim mạch. Dù bạn trẻ khỏe đến đâu, không có bệnh nên thì chỉ cần bất cẩn trong vài khoảnh khắc, nguy cơ đột tử vẫn luôn rình rập".
Với kinh nghiệm y tế lâm sàng hàng chục năm của mình, Tiến sĩ Huang Xuan cảnh báo 5 khoảnh khắc vào mùa lạnh dễ gây đột tử mà ít ai chú ý như:
1. Bật dậy quá nhanh vào buổi sáng
Khi trời lạnh, việc đột ngột rời khỏi giường ấm khiến cơ thể chưa kịp thích nghi với nhiệt độ thấp, gây co mạch máu đột ngột . Điều này có thể dẫn đến đột quỵ, tụt huyết áp hoặc ngừng tim, đặc biệt ở người đang ngủ trong phòng lạnh hoặc mặc đồ mỏng.
Ảnh minh họa
Tiến sĩ Huang khuyên, sau khi tỉnh dậy, hãy nằm thêm vài phút trong chăn, duỗi người nhẹ nhàng để làm nóng cơ thể. Khi ra khỏi giường nên mặc thêm áo khoác, tất hoặc khăn quàng để tránh sốc nhiệt đột ngột.
Tôi trông đẹp thế này ở tuổi 46: Mẹ 3 con thường bị nhầm là phụ nữ ngoài 30 nhờ cách đổi món ăn đơn giản
2. Rửa mặt, đánh răng bằng nước lạnh
Rửa mặt bằng nước lạnh vào buổi sáng mùa đông có thể gây co mạch và tăng áp lực nội sọ , dẫn đến choáng, chóng mặt, thậm chí đột tử. Phòng tắm lại là nơi kín, nhiệt độ thấp nên rủi ro càng cao.
Tiến sĩ khuyến nghị dùng nước ấm nhẹ , để da thích nghi dần với hơi ấm, đồng thời không cúi gập người quá sâu khi rửa mặt để tránh thay đổi đột ngột tuần hoàn máu lên não.
4. Vội ra ngoài mà không giữ ấm cổ và tai
Theo Tiến sĩ Huang, nhiều bệnh nhân cấp cứu vì đột tử do nhiễm lạnh đều có điểm chung là không giữ ấm tai và cổ. Tai có diện tích tiếp xúc lớn với không khí, dễ thất thoát nhiệt, còn cổ là vị trí tập trung các mạch máu và dây thần kinh quan trọng như động mạch cảnh.
Ảnh minh họa
Vì vậy, khi ra ngoài, ngoài áo ấm và găng tay, cần quàng khăn và đội mũ che tai. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa trong nhà và ngoài trời nếu không được kiểm soát có thể gây co mạch não và ngất xỉu ngay lập tức.
4. Cởi hoặc mặc quần áo khi tắm
Khoảnh khắc cơ thể trần trụi trước và sau khi tắm là lúc nguy hiểm nhất. Tiếp xúc với luồng không khí lạnh khi da còn ướt làm mạch máu co rút mạnh , dễ gây tăng hoặc tụt huyết áp, thậm chí ngừng tim.
Tiến sĩ Huang lưu ý, nên làm ấm phòng tắm trước khi tắm, cởi quần áo từ từ để cơ thể thích nghi với nhiệt độ. Sau khi tắm cần lau khô nhanh và mặc lại quần áo ngay. Tuyệt đối không tắm nước lạnh hoặc ngâm mình quá lâu trong mùa lạnh.
5. Tập thể dục sáng sớm hoặc tối muộn
Tập thể dục rất có lợi, nhưng vào sáng sớm hay đêm khuya là khi nhiệt độ xuống thấp nhất thì lại là thời điểm dễ xảy ra đột tử . Khi trời lạnh, các mạch máu co lại, khiến lượng máu về tim không đủ trong lúc vận động mạnh. Người khỏe mạnh vẫn có thể bị nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ nếu tập quá sức.
Ảnh minh họa
Tiến sĩ Huang khuyên chỉ nên tập khi trời đã ấm hơn, lý tưởng là giữa buổi sáng hoặc đầu chiều. Hãy khởi động kỹ, chọn bài tập vừa sức và tránh tắm ngay sau khi tập. Với người lớn tuổi hoặc có bệnh nền, nên tập trong nhà hoặc nơi kín gió, có nhiệt độ ổn định.
