Tiến sĩ, bác sĩ Ngô Quang Hải, nguyên Phó giám đốc Trung tâm Kỹ thuật cao, Bệnh viện Châm cứu Trung ương, cho biết không khí ô nhiễm, thời tiết thay đổi thất thường khiến nhiều người gặp tình trạng mệt mỏi, khó thở, hụt hơi, đau tức ngực, lo âu, rụng tóc, người yếu hơn trước. Nếu kéo dài tình trạng trên sẽ ảnh hưởng đến thể chất, tinh thần, giảm chất lượng sống, khả năng làm việc.
Y học cổ truyền có ba phương pháp giảm stress, thải độc cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch, như sau:
Thiền
Luyện thiền có tác dụng điều chỉnh mọi hoạt động của cơ thể, tạo sự cân bằng nội tại. Ngoài tác dụng thư giãn, nó còn giúp phòng và chữa các bệnh do mất cân bằng chức năng cơ thể.
Bản chất của thiền là ngồi thở, ngồi chơi, không suy nghĩ, không tính toán, không mong cầu, không căng thẳng, đưa tâm trí về hợp nhất với thân trong trạng thái tĩnh lặng, nhằm ổn định tâm trí, xoa dịu căng thẳng. Ngồi thiền phải làm sao để toàn thân thật thoải mái, không đau nhức, không khó thở hay mệt mỏi. Thế ngồi thiền vững nhất là kiết già (hoa sen): Hai bàn chân chéo vào nhau, chân phải đặt trên bắp chân trái và chân trái trên bắp chân phải.
Nếu cảm thấy không thoải mái với thế ngồi này, nên chuyển sang thế ngồi bán kiết già: Chân này chéo qua chân kia. Trong trường hợp không ngồi được hai tư thế trên thì có thể ngồi thoải mái, giữ lưng thẳng, thả lỏng toàn thân, hai tay đặt ngửa trên đầu gối.
Người bệnh có thể tự thiền tại nhà bằng cách chọn nơi yên tĩnh, che mắt, thả lỏng, ngồi tĩnh tâm, đẩy mọi suy nghĩ ra khỏi tâm trí, kết hợp với phương pháp thở... để bù đắp năng lượng bị thiếu hụt. Khi năng lượng tràn vào cơ thể, đến những vùng bị bệnh, sẽ tự điều chỉnh, xác lập cân bằng năng lượng sinh học, đưa khí độc thoát ra ngoài, thu nguồn dưỡng khí tốt vào. Đó chính là khả năng phòng và điều chỉnh bệnh của thiền.
Trong khi ngồi thiền, bạn không được động đậy. Nếu một bộ phận nào đó của cơ thể cảm thấy khó chịu, đau nhức, quá sức chịu đựng thì có thể xả thiền để thay đổi tư thế. Khi xả thiền nên đứng dậy, đi lại từng bước chậm rãi.
Tác dụng thư giãn của thiền định có được do người tập điều khiển vỏ não, chủ động ức chế hệ thần kinh động vật, từ đó dẫn đến ức chế hệ thần kinh thực vật, trước tiên là các trung khu hô hấp, làm giảm nhịp thở kèm buông lỏng cơ. Theo các nhà tâm lý, ngồi thiền có thể giúp con người kiềm chế cảm xúc, thoải mái hơn. Nghiên cứu y học hiện đại cũng chứng minh thiền giúp giảm stress, bình ổn huyết áp, giảm cholesterol và hoạt chất cortisol trong máu, tăng cường miễn dịch.
Xông hơi
Chanh, gừng, sả là những dược liệu hỗ trợ phòng và trị bệnh rất tốt. Ảnh: Bùi Thủy
Xông hơi là biện pháp sử dụng nhiệt kết hợp với dược liệu, thúc đẩy tăng tiết mồ hôi qua các lỗ chân lông, làm hạ thân nhiệt, hạ sốt, giảm đau, thải độc cơ thể, giúp thoải mái.
Cách thực hiện như sau: Nồi nước xông có thể gồm lá chanh, bưởi, sả, tía tô, kinh giới, bạc hà, hương nhu..., mỗi thứ một nắm nhỏ. Bạn rửa sạch lá, cho vào nồi khoảng 2-3 lít nước, đun sôi lăn tăn, mở nắp để hơi nước bão hòa tinh dầu khuyếch tán ra không gian phòng, tiếp tục đun sôi nhỏ thêm 30 phút, đóng cửa phòng khoảng 20 phút. Khi xông chùm chăn kín cả người và nồi, mở vung từ từ cho hơi nóng và tinh dầu bốc lên, xông 10-20 phút. Kết thúc xông hơi, mọi người lau sạch mồ hôi, thay quần áo, tránh gió lạnh.
Xoa bóp bấm huyệt
Bên cạnh hai cách làm trên, bạn có thể áp dụng phương pháp xoa bóp bấm huyệt giúp giảm căng thẳng, cơ thể thoải mái, nhẹ nhõm. Xoa bóp bấm huyệt là phương pháp phòng và chữa bệnh dựa trên cơ sở của lý luận y học cổ truyền, sử dụng bàn tay, ngón tay tác động lên các huyệt đạo thuộc một hay nhiều đường kinh khác nhau nhằm cân bằng và điều chỉnh lại công năng hoạt động của các tạng phủ, tiến đến mục đích điều trị như mong muốn.
Xoa bóp bấm huyệt tác động toàn diện cả trong lẫn ngoài cơ thể, như: cải thiện thần kinh, tuần hoàn máu, giảm đau xương khớp, hỗ trợ các bệnh về tim mạch, từ đó giảm căng thẳng, tăng cường hệ miễn dịch. Với phương pháp này, bạn cần đến thăm khám để thầy thuốc chẩn đoán, chỉ định vị trí phù hợp.
Thúy Quỳnh
