3 thói quen vàng giúp người cao tuổi 'né' được tai biến mạch máu não

Nhồi máu não, hay còn được biết đến với thuật ngữ y học là tai biến mạch máu não do tắc mạch (Cerebral Infarction), là một bệnh lý nguy hiểm khi mạch máu não đột ngột bị tắc nghẽn, làm gián đoạn nghiêm trọng nguồn cung cấp máu đến một phần của não.

Nhồi máu não được xem là "vị khách quen" đáng sợ của người trung niên và cao tuổi. Là điển hình của các bệnh lý tim mạch và mạch máu não, nó mang trong mình đặc tính "bốn cao": tỷ lệ mắc bệnh cao, tỷ lệ tàn tật cao, tỷ lệ tử vong cao và tỷ lệ tái phát cao. 

Hằng năm, số lượng bệnh nhân phải nhập viện điều trị vì nhồi máu não là vô cùng lớn. Đáng tiếc, nhiều người không được phát hiện và điều trị kịp thời, dẫn đến việc phải đối mặt với tình trạng mất chức năng cơ thể kéo dài, suy giảm nghiêm trọng chất lượng cuộc sống.

Ảnh minh họa

Tai biến mạch máu não gây ra những tổn hại khôn lường và để lại hậu quả nặng nề. Tuy nhiên, những người cao tuổi may mắn vượt qua được mối đe dọa này thường sở hữu 3 thói quen sống tích cực sau đây. Mọi người hãy cùng tìm hiểu kỹ lưỡng, đối chiếu với bản thân và tích cực xây dựng cho mình những thói quen tốt này.

3 thói quen giúp ngừa tai biến mạch máu não

1. Kiểm soát nghiêm ngặt các chỉ số "tam cao"

"Tam cao" – tức là cao huyết áp, cao đường huyết (tiểu đường) và cao mỡ máu (rối loạn lipid máu) – có ảnh hưởng khổng lồ đến sức khỏe và việc kiểm soát chúng là điều không thể trì hoãn.

Về chế độ ăn uống: Cần đặc biệt lưu ý cắt giảm tối đa các món chiên rán, thực phẩm nhiều dầu mỡ và các loại đồ ăn vặt nhiều đường, giàu calo. Thay vào đó, hãy ưu tiên bổ sung trái cây, rau xanh tươi mới cùng với các loại ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ – chúng là "trợ thủ" đắc lực giúp điều chỉnh nồng độ lipid và glucose trong máu, duy trì trật tự chuyển hóa bình thường của cơ thể. 

Hãy ưu tiên bổ sung trái cây, rau xanh tươi mới cùng với các loại ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ vào các bữa ăn. Ảnh minh họa

Về tầm soát sức khỏe: Việc khám sức khỏe định kỳ cũng quan trọng không kém. Tốt nhất là nên kiểm tra huyết áp và đường huyết ít nhất mỗi sáu tháng một lần. Điều này cho phép chúng ta phát hiện sớm các vấn đề ngay từ khi mới "manh nha" để kịp thời can thiệp hiệu quả, giảm thiểu tối đa nguy cơ bệnh tật.

2. Duy trì vận động điều độ và thường xuyên

Vận động giống như một "chìa khóa vàng" đa năng mang lại vô số lợi ích cho sức khỏe. Tập luyện giúp thúc đẩy tuần hoàn máu, đảm bảo máu lưu thông thông suốt trong mạch máu, đồng thời giúp cơ thể tiêu hao lượng calo dư thừa, duy trì cân nặng lý tưởng, từ đó giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Đối với người lớn tuổi, việc lựa chọn môn thể thao phù hợp là hết sức quan trọng. Đi bộ và tập thể dục dưỡng sinh là những lựa chọn rất đáng cân nhắc. Vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối, khi không khí trong lành, việc ra ngoài đi bộ hoặc tập thể dục dưỡng sinh không chỉ giúp rèn luyện cơ thể, tăng cường thể chất mà còn giúp thư giãn tinh thần, hòa mình vào thiên nhiên, quả thực là "một mũi tên trúng hai đích".

Đối với người lớn tuổi, việc lựa chọn môn thể thao phù hợp là hết sức quan trọng. Ảnh minh họa

3. Nói không với việc ngồi hoặc nằm một chỗ ngay sau bữa ăn

Nhiều người có thói quen ngồi xuống nghỉ ngơi ngay sau khi ăn vì cảm thấy thoải mái, nhưng trên thực tế, hành vi này lại cực kỳ bất lợi cho sức khỏe. Việc giữ cơ thể ở trạng thái tĩnh kéo dài sau bữa ăn sẽ làm tốc độ lưu thông máu giảm đi rõ rệt. Chất béo và đường trong máu không được cơ thể chuyển hóa và tiêu thụ kịp thời. Dần dà, những chất này sẽ liên tục tích tụ trên thành mạch máu, hình thành nên các mảng xơ vữa. Nếu những mảng bám này bị bong ra và trôi theo dòng máu gây tắc nghẽn mạch máu não, tai biến nhồi máu não có thể tìm đến bạn.

Do đó, hành động tối ưu nhất sau bữa ăn là vận động nhẹ nhàng, phù hợp. Ví dụ, bạn có thể đi bộ chậm rãi khoảng 10 đến 20 phút sau ăn để kích hoạt cơ thể, đẩy nhanh quá trình tiêu hóa và thúc đẩy tuần hoàn máu. Hoặc bạn cũng có thể làm những công việc nhà đơn giản, vừa hoạt động cơ thể vừa giúp ích cho gia đình. Tuyệt đối tránh thói quen nằm xuống hoặc ngồi xem TV lâu trên ghế sofa ngay sau khi ăn. Hành vi này không chỉ ảnh hưởng đến tiêu hóa mà còn có thể phá vỡ nhịp điệu lưu thông máu bình thường, gieo mầm mống cho các nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn.

Chủ động phòng ngừa tai biến mạch máu não

Bên cạnh 3 thói quen vàng trên, để bảo vệ sức khỏe mạch máu não một cách toàn diện, mọi người cần đặc biệt chú ý đến các yếu tố nguy cơ khác và duy trì một lối sống lành mạnh.

Theo TS.BS. Tôn Thất Trí Dũng - Trưởng khoa Khám bệnh & Nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng, để chủ động phòng ngừa tai biến mạch máu não, cần chú ý các yếu tố nguy cơ và kiểm soát tốt những bệnh liên quan.

* Tránh các yếu tố nguy cơ bằng thói quen sống tích cực như:

- Không lạm dụng bia rượu. Không hút thuốc lá hoặc sử dụng các chất kích thích.

- Tránh tình trạng béo phì bằng cách tập thể dục hàng ngày.

- Tránh tình trạng căng thẳng thần kinh quá mức và kéo dài.

- Chế độ ăn nên có nhiều rau, hoa quả. Hạn chế ăn quá mặn, quá nhiều mỡ động vật.

* Kiểm soát và điều trị tốt các bệnh: Đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ, bệnh lý tim mạch,... bằng cách đo huyết áp hằng ngày, kiểm soát tốt đường máu, lượng mỡ trong máu.

Cụ thể hóa phòng tránh nguy cơ bằng các hành động

Tuyệt đối không hút thuốc lá và hạn chế rượu bia: Thuốc lá là "kẻ thù số một" của mạch máu vì nó làm tăng tốc độ xơ vữa động mạch và tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Rượu bia cũng cần được kiểm soát nghiêm ngặt. 

Kiểm soát chế độ ăn uống: Hạn chế muối trong khẩu phần ăn để kiểm soát huyết áp. Ưu tiên sử dụng dầu thực vật (như dầu ô liu) thay cho mỡ động vật để giảm cholesterol. 

Quản lý stress và đảm bảo giấc ngủ: Tránh căng thẳng mãn tính. Ngủ đủ giấc (khoảng 7-8 tiếng mỗi đêm) là yếu tố then chốt giúp mạch máu được nghỉ ngơi và phục hồi. 

Uống đủ nước: Đặc biệt vào mùa nóng hoặc khi hoạt động nhiều. Mất nước có thể làm máu trở nên đặc hơn, tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. 

Giữ ấm cơ thể khi trời lạnh: Nhiệt độ lạnh làm co mạch, dễ gây tăng huyết áp đột ngột, là một trong những nguyên nhân kích hoạt tai biến.

Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Việc chủ động tầm soát sức khỏe tim mạch, mạch máu não định kỳ, ngay cả khi cơ thể chưa có dấu hiệu bất thường, chính là "lá chắn" vững chắc nhất giúp chúng ta sống khỏe mạnh và tránh xa mối đe dọa của nhồi máu não.