Sầu riêng là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực mang lại lợi nhuận cao ở Thái Lan. Tuy nhiên, đợt nắng nóng gay gắt đang hoành hành ở Đông Nam Á khiến sản lượng sầu riêng giảm và chi phí trồng trọt tăng vọt.
Người trồng sầu riêng và thương lái ở Thái Lan ngày càng lo lắng khi hiện tượng nóng lên toàn cầu gây thiệt hại cho ngành này. "Năm nay là một cuộc khủng hoảng", nông dân trồng sầu riêng Busaba Nakpipat, 54 tuổi, tuần này cho hay.
Bà Busaba tiếp quản trang trại sầu riêng của bố mẹ ở tỉnh miền đông Chanthaburi, vựa sầu riêng chính của Thái Lan, ba thập kỷ trước. "Nếu nắng nóng tiếp tục tăng lên trong thời gian tới, mọi thứ sẽ chấm hết. Nông dân sẽ không thể sản xuất sầu riêng nữa", bà nói.
Mùa sầu riêng thường bắt đầu từ tháng 3 đến tháng 6, nhưng nhiệt độ tăng vọt, dao động ở mức 40 độ C suốt nhiều tuần qua ở Chanthaburi cùng với tình trạng hạn hán đã rút ngắn vụ thu hoạch. Theo bà Busaba, thời tiết nắng nóng khiến quả sầu riêng chín sớm nên không thể phát triển đến kích cỡ mang lại giá trị cao nhất.
"Chất lượng sầu riêng sẽ không đạt tiêu chuẩn", bà cho biết. "Điều này đồng nghĩa thu nhập từ sầu riêng sẽ thấp hơn, trong khi chi phí tăng lên".
Người dân thu hoạch sầu riêng trong trang trại ở tỉnh Chanthaburi, miền đông Thái Lan ngày 2/5. Ảnh: AFP
Kể từ tháng 3, bà Busaba mỗi ngày phải mua 120.000 lít nước được vận chuyển bằng xe tải để tưới cho 1,6 ha sầu riêng trong trang trại. "Chúng tôi đã cầu mưa nhưng chẳng có giọt nào", bà nói.
Ngành xuất khẩu sầu riêng Thái Lan trị giá hàng tỷ USD và loại trái cây này cũng là nông sản giá trị cao thứ ba của đất nước, sau gạo và cao su. Tại chợ sầu riêng gần trang trại của bà Busaba, chủ các quầy hàng ngày càng lo lắng.
Siriwan Roopkaew, người quản lý gian hàng của mẹ, cho biết việc thiếu nước tưới đã ảnh hưởng đến kích cỡ sầu riêng, nhưng hiện tại giá vẫn cao do nhu cầu lớn từ thị trường Trung Quốc.
Thái Lan xuất khẩu khoảng 95% sầu riêng sang Trung Quốc, thu về gần 4,6 tỷ USD trong năm 2023.
Đầu tháng này, truyền thông Trung Quốc đưa tin lượng sầu riêng nhập khẩu từ Việt Nam tăng gần 50%, khi sản lượng từ Thái Lan giảm do nắng nóng và hạn hán. "Nắng nóng đồng nghĩa sản lượng sầu riêng sẽ ít đi. Năm nay, sầu riêng còn ít hơn nữa", Siriwan, 26 tuổi, cho biết. "Vào thời gian này những năm trước, gian hàng của tôi đã chất đầy sầu riêng rồi".
Theo Siriwan, nông dân lo lắng về nguồn nước tưới, còn người bán hàng như gia đình cô mất ăn mất ngủ về hậu quả kinh tế kéo theo.
"Ít sầu riêng tức thu nhập của chúng tôi ít hơn, nghĩa là cả năm chúng tôi sẽ sống chật vật", cô cho hay.
Bà Busaba cũng thở dài khi nghĩ về những tháng sắp tới. "Tương lai của sầu riêng sẽ chấm dứt nếu không có nước", bà nói.
Huyền Lê (Theo AFP)
