Sinh năm 1940 tại Ohio, Jim Edward Lewis và Jim Arthur Springer có mẹ là một người phụ nữ nhập cư 35 tuổi, chưa có gia đình. Hai người bị chia cắt khi được 4 tuần tuổi.
Một người được Ernest Springer, nhân viên công ty điện lực, và vợ là Sarah nhận nuôi. Gia đình Springer sẵn sàng nhận nuôi cả hai cậu bé. Tuy nhiên, không rõ tại sao họ được thông báo người em song sinh đã chết. Cậu bé thứ hai đã được Jess Lewis, nhân viên trường học ở Lima và vợ là Lucille, nhận nuôi hai tuần sau đó.
Lewis lớn lên ở Lima, Ohio, còn Springer lớn lên ở Piqua, Ohio, cách nhau 65 km. Từ năm 6 tuổi, Lewis đã biết mình còn có một người anh sinh đôi được gia đình khác nhận nuôi. Còn Springer, đến tuổi thiếu niên mới biết mình có một người em song sinh nhưng tưởng rằng cậu bé đã chết từ khi chào đời.
Mẹ nuôi của Lewis luôn khuyến khích con trai đi tìm người anh và đến tháng 1/1979, Lewis bắt đầu hành trình. Nhờ một cơ quan nhận con nuôi, anh đã tìm được Springer. Ngày 9/2/1979, sau 39 năm chia cắt, hai anh em bắt tay một cách cứng nhắc khi nhìn thấy nhau lần đầu, sau đó ôm nhau và bật cười.
"Tôi nhìn vào mắt cậu ấy và thấy hình ảnh phản chiếu của chính mình", Springer nhớ lại. "Tôi muốn hét lên hoặc khóc, nhưng tất cả những gì tôi có thể làm là cười".
Jim Lewis (trái) khoác vai anh song sinh Jim Springer khi đoàn tụ năm 1979. Ảnh: BBC
Họ bất ngờ phát hiện nhiều điểm tương đồng đáng kinh ngạc trong cuộc đời hai anh em. Cả hai đều trải qua hai lần kết hôn, người vợ đầu của họ đều tên là Linda, người vợ thứ hai đều tên là Betty. Con trai đầu lòng của hai người có tên tương tự nhau, là James Alan và James Allan.
Thời thơ ấu, hai anh em đều nuôi chó và đặt tên là Toy. Họ có anh trai nuôi đều tên là Larry. Cả hai đều từng được đào tạo về thực thi pháp luật và có công việc bán thời gian trong lực lượng cảnh sát địa phương. Họ có nhiều sở thích chung, như vẽ kỹ thuật, làm mộc. Môn học yêu thích là toán và môn ghét nhất là đánh vần.
Họ thường nghỉ mát tại cùng một bãi biển dài gần St. Petersburg, Florida và cả hai đều lái xe Chevrolet. Thói quen hút thuốc và uống rượu của họ gần như giống hệt nhau.
"Thật sự là vô cùng bất ngờ", Springer trả lời phỏng vấn năm 1979. "Không thể tin nổi. Kỳ lạ. Hơi rợn người nữa".
"Chúng tôi thậm chí còn nói cùng một từ lóng", Lewis nói thêm. "Nhiều lúc, tôi bắt đầu nói một câu, rồi anh ấy sẽ nói nốt phần còn lại!"
Thomas J. Bouchard Jr., giám đốc dự án Nghiên cứu cặp song sinh sống xa nhau ở Minnesota, đã nghiên cứu trường hợp của Springer, Lewis và các cặp song sinh khác bị tách rời từ nhỏ, cũng ngạc nhiên trước phát hiện này.
"Khả năng hai người ngẫu nhiên có cùng tên không quá hiếm. Nhưng khi bạn bắt đầu cộng những điểm trùng hợp, chúng bắt đầu trở nên khó tin. Tôi đã rất sốc khi biết được những điểm tương đồng giữa hai người", ông nói.
Đối với các nhà nghiên cứu, những cặp song sinh cùng trứng như Springer và Lewis giống như một "phòng thí nghiệm sống" để nghiên cứu kỹ lưỡng ảnh hưởng của di truyền và môi trường với các khía cạnh y tế và hành vi trong quá trình phát triển con người.
Khi nghiên cứu về hai người, họ tìm ra một phát hiện có ý nghĩa về mặt y tế là hội chứng đau đầu hỗn hợp, một dạng căng thẳng thần kinh có thể dẫn tới bệnh đau nửa đầu. Trước đây, người ta nghĩ bệnh này không có cơ sở di truyền, nhưng các nhà khoa học đã thay đổi quan điểm, cho rằng di truyền có thể là một yếu tố gây ra cơn đau do co thắt cơ.
"Chứng đau đầu của Springer và Lewis có điểm tương đồng", Tiến sĩ Leonard Heston, thành viên của nhóm nghiên cứu Minnesota, cho biết. "Hội chứng này bắt đầu ở tuổi 18 đối với cả hai; mỗi người đều bị với mức độ và tần suất giống nhau. Họ dùng những từ gần như giống hệt nhau để mô tả".
"Cách cơ thể phản ứng với căng thẳng có thể mang tính sinh học nhiều hơn những gì các chuyên gia trong ngành từng biết", Tiến sĩ Joel R. Saper, giám đốc Viện Đau đầu và Thần kinh Michigan ở Ann Arbor, nói sau khi biết về chứng đau đầu của cặp song sinh. "Chúng ta có thể nghiên cứu về lập trình sinh học trong trường hợp này. Nghĩa là con người có thể được sinh ra với một mã gene khiến họ có xu hướng phản ứng theo một cách nhất định với các yếu tố bên ngoài hay môi trường. Cặp song sinh này đã mở ra một hướng đi đầy hấp dẫn".
Khi tìm hiểu thêm về cuộc sống của Springer và Lewis, các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết mới về sự phát triển thể chất và quá trình lão hóa. Hai anh em đều cao 1,83 m, đều từng bất ngờ tăng thêm khoảng 4,5 kg mà không có lý do rõ ràng. Cả Springer và Lewis đều bị bệnh trĩ, huyết áp cao và nhịp tim cao, tư thế ngủ giống nhau.
"Cả hai đều thích cắn móng tay, cắn cho đến khi móng cụt lủn", Heston nói. Điều này chưa thể chứng minh được gì, nhưng khiến các nhà khoa học phải suy nghĩ, phải chăng "con người được lập trình cho các thay đổi lớn trong cuộc đời".
Nghiên cứu của nhóm của Bouchard Jr. kéo dài 20 năm, từ 1979 tới 1999 trên 137 cặp song sinh trong đó 81 cặp là song sinh cùng trứng và 56 cặp là song sinh khác trứng. Cuối cùng, nhóm kết luận di truyền đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành con người, từ lựa chọn nghề nghiệp tới thói quen, sức khỏe; việc được nuôi dưỡng cùng nhau (lớn lên trong cùng một gia đình) chỉ có ảnh hưởng hạn chế đến sự phát triển.
Hồng Hạnh (Theo NYT/Live Science)
