10 năm trước, Internet phương Tây bỗng dậy sóng trước một video ghi lại tiết mục mang tên The 7th Element của ca sĩ Vitas. Khán giả thích thú khi thấy chàng trai trẻ xuất hiện trong bộ đồ liền thân theo phong cách viễn tưởng. Nhưng thứ khiến người xem ấn tượng nhất là giọng hát cao vút, xen lẫn âm thanh bật lưỡi nhanh được ví như ngôn ngữ từ hành tinh khác.
MV "The 7th Element" (2001). Video: YouTube Vitas
Ca khúc ra đời năm 2001, từng là bản hit tại Nga. Theo trang Russia Beyond, The 7th Element bất ngờ hồi sinh vào năm 2015 khi một tài khoản Reddit đăng lại trên nền tảng, sau đó nhanh chóng lan rộng khắp các nước nói tiếng Anh. Từ đó, nhạc phẩm được nhớ với cái tên "ca khúc Nga lạ lùng", còn Vitas được biết đến như "ca sĩ kỳ lạ với chiếc lưỡi ma thuật".
Đến nay, bài hát chưa hề giảm nhiệt giảm sức hút, liên tục nhận về nhiều bình luận hài hước. Biểu cảm của Vitas khi hát cũng trở thành hình chế (meme) phổ biến trên mạng xã hội. Nhiều khán giả trên YouTube nhận xét The 7th Element "đi trước thời đại" so với thời điểm ra mắt, thậm chí thập niên 2020. Một số người cho rằng Vitas mang đến "một bữa tiệc trên sao Hỏa".
Vitas tái hiện bản hit "The 7th Element" tại Bắc Kinh tháng 12/2024. Video: YouTube VitasDB
Sau "cơn sốt" năm 2015, khán giả quốc tế tìm nghe nhạc Vitas nhiều hơn, bị cuốn hút trước khả năng hát giọng giả thanh (falsetto) rộng năm quãng tám. Nhiều chuyên trang nhận xét nhờ khả năng lên nốt cao linh hoạt, Vitas có thể thử sức nhiều thể loại từ opera, techno, dance, jazz đến nhạc dân gian.
Nghệ sĩ sinh năm 1979 tại Latvia, mang ba dòng máu Nga, Litva và Do Thái. Tên thật của anh là Vitaly Vladasovich Grachev, còn Vitas là tên thời niên thiếu. Anh theo bố mẹ chuyển đến Odessa (Ukraine) khi còn nhỏ rồi trưởng thành tại đây. Không có nhiều thông tin về gia đình anh, trừ việc anh từng học chơi đàn phong cầm với ông nội - một cựu binh Thế chiến II thích chơi nhạc cụ - từ bé và có mẹ là nhà thiết kế thời trang.
Trang phục biểu diễn ca khúc "The 7th Element" của Vitas từng là một trong những ý tưởng hóa trang phổ biến. Ảnh: SoundCloud
Trò chuyện với Star Hit, Vitas kể từ nhỏ luôn muốn lớn lên trở thành nghệ sĩ. Anh bắt đầu biểu diễn từ năm bốn tuổi, tham gia các lớp luyện thanh, biểu diễn hình thể và giả giọng. Anh còn tự học điệu moonwalk kinh điển của Michael Jackson, sáng tác nhạc.
Dù có tài năng và đam mê, khởi đầu của nghệ sĩ không suôn sẻ. Trong bài phỏng vấn với báo Ukraine năm 2012, anh cho biết từng bị một nhạc viện từ chối dù đạt điểm chuyên ngành cao, gia đình cũng quá khó khăn để lo chi phí ăn học. Để kiếm thêm thu nhập, anh đi hát ở hộp đêm, biểu diễn khả năng bắt chước Michael Jackson. Một năm sau, Vitas được nhận vào trường nhờ một mạnh thường quân hỗ trợ sáu tháng học phí.
Nghệ sĩ trong bộ ảnh thực hiện năm 2019. Khi còn trẻ, anh được nhiều fan nữ yêu thích nhờ ngoại hình điển trai. Ảnh: Instagram/ Vitas
Cuộc đời thay đổi khi Vitas đến Moskva (Nga) hợp tác nhà sản xuất trẻ Sergey Pudovkin. Năm 2000, anh ra mắt với ca khúc Opera#2, lập tức tạo tiếng vang. Theo Salve Music, Vitas sáng tác ca khúc năm 14 tuổi, không biết đây sẽ là bản hit làm nên sự nghiệp. Trong MV, anh hóa thân thành người lai cá si tình, có giọng cao đến mức làm vỡ cửa kính. Khán giả tại Nga lập tức mến mộ anh, muốn biết bí quyết lên nốt cao đến vô thực của chàng trai trẻ.
Nắm bắt tâm lý người hâm mộ, êkíp xây dựng hình tượng bí ẩn cho Vitas. Những năm đầu sự nghiệp, anh không trả lời phỏng vấn, thường mặc trang phục với phong cách ngoài hành tinh và lập trang web theo chủ đề tương lai kỳ ảo.
MV "Opera #2". Video: YouTube Vitas
Giới chuyên môn bắt đầu tranh luận về khả năng của Vitas, nhất là sau khi nhà sản xuất giải thích giọng anh cao do có "cổ họng khác biệt". Trò chuyện với trang tin thời điểm đó, phó giáo sư thanh nhạc của Đại học sư phạm Moskva - Elena Kirashvili - bày tỏ nghi vấn trình độ chuyên môn của nghệ sĩ.
Theo bà, không thể xem cách Vitas thể hiện những nốt thấp, trung bình là hát, cho rằng anh chỉ đang ngâm thơ. Đây là điểm đặc trưng của những người không học thanh nhạc chuyên nghiệp. Bà cũng cho rằng nếu Vitas từng học cách luyến láy các nốt cao, ít nhất anh phải biết hát bằng giọng ngực khi xuống giọng.
Vitas thể hiện hai ca khúc "Lucia Di Lammermoor" và "Opera #2" tại Australia năm 2019. Video: YouTube Vitas
Dù gây tranh cãi, ca sĩ lập vô số thành tích. Giai đoạn 2001-2006, nhiều album của anh thuộc top đĩa nhạc phổ biến nhất năm. Anh nhận nhiều giải thưởng nghệ thuật tại Nga, tổ chức các chuyến lưu diễn tại Ukraine, Kazakhstan, Belarus, các nước Baltics và Israel. Bên cạnh âm nhạc, anh đóng phim, mở thương hiệu thời trang, Năm 2002, Vitas trở thành nghệ sĩ trẻ nhất biểu diễn solo tại điện Kremlin.
Năm 2006, tên tuổi Vitas mở rộng sang Trung Quốc sau khi tham gia chương trình Year of Russia tại Bắc Kinh cùng năm. Theo China Daily, khán giả say mê chất giọng, phong cách âm nhạc đa dạng của giọng ca trẻ từ Nga. Họ gọi anh là "hoàng tử mang âm sắc cá heo", dựng tượng sáp tôn vinh. Năm 2009, nghệ sĩ góp mặt trong phim điện ảnh Hoa Mộc Lan, đóng cùng Triệu Vy và Trần Khôn.
Ca khúc "Beneath the Glory" - nhạc phim "Hoa Mộc Lan" do Vitas trình bày. Video: YouTube Chenghao Hu
Ở tuổi 46, Vitas có cuộc sống hạnh phúc bên vợ và ba con gồm hai gái một trai tại Nga. Thi thoảng, anh đăng ảnh, video đi chơi cùng cả nhà. Tuy không còn hoạt động sôi nổi như thời trẻ, ca sĩ vẫn duy trì độ nổi tiếng. Truyền thông cho rằng anh có lượng người hâm mộ đông đảo, không ngừng ủng hộ ngay cả khi anh vướng bê bối. Năm 2013, ca sĩ xô xát với lực lượng chức năng sau khi lái xe tông một người đi xe đạp. Năm 2018, Vitas bị hàng xóm báo cảnh sát do liên tục nổ súng trong sân sau nhà anh.
Những năm gần đây, Vitas thường lưu diễn tại Trung Quốc và một số quốc gia. Dù ở đâu, anh cũng hết mình trên sân khấu. Trong cuộc phỏng vấn năm 2012, Vitas nói rằng khi nghệ sĩ dốc hết tâm huyết, họ mới chạm đến sự đồng cảm của khán giả. Và đó cũng là cách anh xây dựng mối quan hệ sâu sắc với người hâm mộ. Hiện có thông tin ca sĩ sắp trở lại với chuyến lưu diễn Eternal Dolphin Sound 2.0 ở Ürümqi (Tân Cương), Hàng Châu và Thượng Hải trong tháng 11.
Phương Thảo
