Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết trên cơ sở số liệu sơ bộ từ Hải quan, xuất khẩu toàn ngành trong 9 tháng ước đạt hơn 6,1 tỷ USD, tăng 8,3% so với cùng kỳ. Tháng 9 cũng đánh dấu lần đầu tiên từ đầu năm kim ngạch lấy lại đà tăng trưởng sau chuỗi sụt giảm sâu.
Động lực chính của sự phục hồi đến từ Trung Quốc - thị trường chiếm khoảng 60% xuất khẩu rau quả của Việt Nam. Riêng tháng 9, kim ngạch sang thị trường này đạt gần 800 triệu USD.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho biết sức mua tăng mạnh nhờ dịp Quốc khánh và mùa Trung thu, khi nhu cầu sầu riêng làm nhân bánh tăng vọt. "So với các nước xuất khẩu khác, giá sầu riêng Việt Nam hiện rẻ và cạnh tranh nhất, phù hợp với thị hiếu chuộng hàng giá hợp lý của người tiêu dùng Trung Quốc", ông nói.

Thu hoạch sầu riêng tại thị xã Cai Lậy, Tiền Giang. Ảnh: Hoàng Nam
Theo ông Nguyên, tháng 10 hứa hẹn là cao điểm bùng nổ của sầu riêng khi chính vụ kết thúc, trong khi Việt Nam vẫn có nguồn cung trái vụ vào tháng 11-12. Đây là giai đoạn các quốc gia khác gần như không còn hàng, tạo lợi thế cho nông sản Việt, giúp giá duy trì ở mức cao.
Không chỉ sầu riêng, nhiều loại trái cây khác cũng hưởng lợi khi bước vào mùa đông - thời điểm nhiều nước gặp khó khăn trong thu hoạch. Việt Nam lại có điều kiện khí hậu thuận lợi và lợi thế về logistics, khi hệ thống đường bộ, đường sắt và cảng biển kết nối trực tiếp với Trung Quốc, giúp giảm chi phí, thời gian vận chuyển.
Từ đầu năm nay, khi Trung Quốc siết kiểm soát, nhiều doanh nghiệp trong nước đã tăng cường đầu tư vào quy trình từ vùng trồng đến đóng gói. Họ cũng xây thêm kho lạnh, cải tiến công nghệ bảo quản, thay đổi mẫu mã và xây dựng thương hiệu riêng để đáp ứng thị hiếu. Những bước đi này giúp hoạt động xuất khẩu không chỉ phục hồi mà còn bền vững hơn.
Trong nước, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã ban hành Quyết định 3015, thiết lập quy trình kiểm soát riêng cho sầu riêng, được xem là tiền lệ quan trọng cho việc mở cửa thêm các loại nông sản khác.
Với nhu cầu từ Trung Quốc và sự hồi phục của các thị trường lớn như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, ngành rau quả được kỳ vọng tiếp tục lập kỷ lục mới. Dự kiến kim ngạch xuất khẩu năm nay có thể đạt mốc 8 tỷ USD.
Thi Hà