Bộ Thương mại Trung Quốc bổ sung 28 công ty Mỹ vào danh sách kiểm soát xuất khẩu, nhằm "bảo vệ quyền lợi và an ninh quốc gia". Những cái tên nổi bật mới được thêm vào là General Dynamics, Boeing Defense, Space & Security, Lockheed Martin và Raytheon Missiles & Defense.
Theo thông báo, Trung Quốc sẽ cấm xuất khẩu các sản phẩm lưỡng dụng - sử dụng trong quân sự và dân sự - sang các doanh nghiệp này, bắt đầu từ ngày 2/1. Các hoạt động xuất khẩu đang tiến hành với các công ty trên sẽ phải dừng lại ngay lập tức. Trong trường hợp đặc biệt, nếu nhận thấy việc xuất khẩu là cần thiết, doanh nghiệp Trung Quốc phải nộp đơn xin phép Bộ Thương mại.
Động thái này được đánh giá có thể gia tăng căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực quốc phòng.
Một chiếc máy bay F-35B của Lockheed Martin tại Fairford (Anh). Ảnh: Reuters
Thời gian qua, hai nền kinh tế lớn nhất thế giới liên tục tung chính sách nhằm hạn chế xuất khẩu công nghệ, tài nguyên sang nước còn lại. Từ tháng 10/2022, Washington bắt đầu kiểm soát việc bán chip tiên tiến cho Bắc Kinh. Họ cho rằng các dòng chip này có thể giúp Trung Quốc nâng cấp sử dụng AI trong mục đích quân sự, hoặc đe dọa an ninh quốc gia Mỹ.
Bắc Kinh sau đó chặn một số hợp đồng của Micron tại nước này, với lý do hãng chip Mỹ không vượt qua bài đánh giá về mức độ đe dọa an ninh quốc gia. Họ cũng điều tra công ty PVH (Mỹ) - sở hữu các thương hiệu thời trang Tommy Hilfiger và Calvin Klein - vì "tẩy chay bất hợp lý" bông vải Tân Cương.
Năm 2023, Trung Quốc hạn chế xuất khẩu nhiều loại khoáng sản, như đất hiếm, than chì, antimony, gallium và germanium với lý do an ninh quốc gia. Đây là các khoáng sản cần thiết trong sản xuất pin xe điện, chip hay đạn dược.
Tháng trước, Reuters đưa tin Washington sẽ hạn chế xuất khẩu sản phẩm sang 140 công ty Trung Quốc. Trong đó, 20 doanh nghiệp bán dẫn, hai công ty đầu tư và hơn 100 nhà sản xuất máy công cụ để làm chip. Một ngày sau, Trung Quốc thông báo cấm xuất khẩu gallium, germanium và antimony sang Mỹ với lý do an ninh.
Giới phân tích cho rằng động thái mới nhất của Bắc Kinh có thể làm phức tạp các cuộc đối thoại giữa hai quốc gia, vốn đã căng thẳng vì nhiều vấn đề, từ thương mại, nhân quyền đến hoạt động quân sự. Việc siết xuất khẩu có thể kéo theo gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu và châm ngòi cho động thái trả đũa từ Washington.
Hà Thu (theo Reuters, Global Times)
