Hình ảnh sầu riêng bày bán bên lề đường với tấm biển "30.000 đồng một kg" đang lan truyền trên mạng xã hội, đặc biệt xuất hiện dọc quốc lộ 61C qua huyện Phong Điền (Cần Thơ) và Châu Thành A (Hậu Giang). Mức giá rẻ bất ngờ khiến nhiều người tò mò, nhưng cũng không ít nghi ngờ về chất lượng, nhất là khi đây là mức thấp nhất trong 10 năm trở lại đây.

Sầu riêng rao bán giá rẻ vì mưa rụng. Ảnh chụp màn hình
Theo ghi nhận thực tế từ các nhà vườn ở Cần Thơ, Tiền Giang và Tây Ninh, mức giá "sốc" này chỉ áp dụng cho sầu riêng bị rụng do mưa gió, hàng loại C (1.5 hộc) hoặc hàng dạt (hàng bị loại trong quá trình tuyển chọn để xuất khẩu).
Sầu riêng dạt bao gồm những trái mà nhà vườn gọi là hàng "heo" - tức những quả nặng hơn 5 kg, có thể tròn hộc hoặc thiếu hộc nhưng nhìn chung rất to so với các quả còn lại trên cây. Đối với nhóm này, thương lái thu mua với giá rẻ bằng một nửa so với loại 1, thường gọi là giá "hai nhập một". Ngoài ra, sầu riêng bé, mẫu mã không đẹp, chưa đủ độ chín nhưng tròn đều được xếp vào nhóm hàng mini, có giá chỉ bằng 1/3 so với hàng loại 1. Đây cũng là nguồn hàng thường được đưa đi tiêu thụ lề đường hoặc rao bán online với giá rẻ.
Trái lại, sầu riêng được phân loại để xuất khẩu có giá cao hơn nhiều. Với các giống phổ biến như Ri6 và Monthong, loại A (trái 2.7 hộc, kích cỡ 2-4kg) được thu mua với giá lần lượt là 50.000 và 75.000 đồng mỗi kg (mỗi loại). Hàng loại B (2.5 hộc) cũng có giá mua lần lượt 35.000 với Ri 6 và 58.000 đồng với Monthong. Loại C thường dưới 30.000 đồng, nhưng vẫn phải qua khâu tuyển lựa.
Ông Hoàng, một nông dân tại Tiền Giang, cho biết vừa bán xô cả vườn Ri6 với giá 43.000 đồng một kg. Mặc dù giá thấp hơn năm ngoái, ông vẫn có lãi nhờ kiểm soát tốt chi phí. Năm nay, thời tiết thất thường khiến sản lượng giảm khoảng 30% và nhiều nơi vẫn chưa vào chính vụ.

Vườn sầu riêng của nhà vườn ở Cần Thơ được người mua kiểm tra lượng đường và đột ngọt đạt chuẩn mới thu hoạch. Ảnh: Mạnh Khương
Tương tự, ông Hùng ở Cần Thơ cũng cho biết có 40 cây sầu riêng, năm nay chỉ thu hoạch được 4 tấn, giảm 1 tấn so với năm trước. "Sản lượng sầu riêng năm nay ở nhà vườn nào cũng giảm mạnh 20-40% nên rất khó có giá thấp như các rao bán trên", ông nói thêm.
Trên mạng xã hội, một số người cũng rao bán sầu riêng với giá 10.000-30.000 đồng một kg, có ghi rõ đây là trái rụng do gió, chưa tới ngày cắt hoặc không đạt chất lượng. Như trường hợp của chị Ngọc Diễm (Tây Ninh), sầu riêng được bán với giá 10.000 đồng vì bị rụng khi chưa tới ngày thu hoạch, dù đã bắt đầu già và có thể tự chín. Tuy nhiên, chị cũng khuyến cáo người mua về có thể dùng để hầm thịt hoặc chiên bột.
Theo ông Mạnh Khương - thương lái chuyên gom hàng ở miền Tây, người tiêu dùng nên thận trọng khi thấy sầu riêng bán giá rẻ bất thường. Những trái này thường kém chất lượng, có thể bị sượng, nhão hoặc không rõ nguồn gốc. Dù vẻ ngoài của trái đẹp mắt, ruột bên trong lại chưa chắc đảm bảo độ ngon.
Ông Nguyễn Đình Tùng, CEO Vina T&T, đơn vị xuất khẩu sầu riêng sang Mỹ, Nhật, Canada, khẳng định công ty vẫn thu mua sầu riêng Ri6 loại A với giá khoảng 50.000 đồng một kg. Theo ông, nếu nhà vườn chăm sóc tốt, tỷ lệ loại A có thể chiếm tới 80%, loại B khoảng 15%, còn loại C và hàng dạt chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Vì vậy, sầu riêng bán đại trà với giá 30.000 đồng gần như không thể là hàng đạt chuẩn xuất khẩu.
Thi Hà