Nhân dịp tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 năm 2025 và làm việc song phương tại Nam Phi, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Nam Phi, ngày 21/11.
Thủ tướng Phạm Minh Chính kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp hai nước "gặp gỡ - kết nối - hành động, ra sản phẩm. Ông đề nghị cộng đồng doanh nghiệp hai nước tăng đầu tư, hợp tác, hỗ trợ nhau để cùng phát triển.
Ông đề nghị hai bên đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực như năng lượng - khoáng sản; hạ tầng - xây dựng - logistics; nông nghiệp công nghệ cao - chế biến thực phẩm; kinh tế số - viễn thông - dịch vụ; giáo dục - đào tạo - chuyển giao công nghệ...
Đặc biệt, Thủ tướng kêu gọi doanh nghiệp Việt đầu tư sản xuất nông nghiệp tại Nam Phi, nhất là lúa gạo và các sản phẩm Nam Phi đang phải nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu nội địa và xuất khẩu tại đây. Các tập đoàn Petrovietnam, EVN có thể đầu tư tại Nam Phi trong lĩnh vực năng lượng, dầu khí, năng lượng tái tạo.
Ông cũng mong các doanh nghiệp Nam Phi tăng xuất khẩu các sản phẩm sang Việt Nam để tiến tới cân bằng thương mại, đầu tư vào các lĩnh vực như đổi mới sáng tạo, kinh tế xanh, số, sản phẩm chế biến.
Về các cơ chế hợp tác, Thủ tướng đề nghị nâng cấp Ủy ban liên Chính phủ do Bộ trưởng Ngoại giao hai nước điều phối, thúc đẩy các hiệp định mới để phục vụ hợp tác thương mại, đầu tư. Cùng với đó, các doanh nghiệp cũng cần thành lập các tổ công tác.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Nam Phi, ngày 21/11. Ảnh: VGP
Nam Phi hiện là nền kinh tế lớn nhất châu Phi, thuộc nhóm dẫn đầu về thu hút vốn đầu tư nước ngoài tại châu lục này. Các ngành kinh tế chủ đạo gồm khai khoáng, vận tải, du lịch, nông nghiệp... Nước này sản xuất khoảng 4 triệu tấn crôm mỗi năm, chiếm 60% lượng giao dịch trên thị trường thế giới. Đồng thời, họ đứng đầu thế giới về xuất khẩu vàng, thứ hai về sản xuất platinum, thứ tư về rượu vang. Nam Phi là đối tác thương mại và thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam tại châu Phi. Tổng kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đạt 1,72 tỷ USD. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu khoảng 773 triệu USD, chủ yếu gồm điện thoại các loại và linh kiện, giày dép, sản phẩm điện tử và linh kiện, máy móc thiết bị. Ngược lại, Việt Nam nhập khẩu khoảng 946 triệu USD từ quốc gia này, chủ yếu là than, rau quả, đá quý và kim loại quý, quặng và khoáng sản. Dù tiềm năng lớn nhưng quy mô hợp tác đầu tư giữa hai nước tuy còn khiêm tốn. Đến tháng 10/2024, Nam Phi có 20 dự án đầu tư vào Việt Nam còn hiệu lực, với số vốn 0,88 triệu USD. Việt Nam có 4 dự án đầu tư sang Nam Phi với tổng số vốn 8,865 triệu USD, đứng thứ 43 trong số 81 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư của Việt Nam. Các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư chủ yếu vào dịch vụ du lịch, lưu trú và thương mại nông, lâm nghiệp. Tại diễn đàn, Phó tổng thống Nam Phi Paul Shipokosa Mashatile đánh giá đây là thời điểm then chốt cho cộng đồng doanh nghiệp hai nước tăng hợp tác, đầu tư. Ông cho biết hai Chính phủ đã khẳng định cam kết tăng hợp tác trên các lĩnh vực gồm thương mại, công nghiệp, nông nghiệp, khoa học công nghệ, năng lượng tái tạo, chuyển đổi số.
"Chuyến thăm này của Thủ tướng Phạm Minh Chính góp phần định hình phương hướng mới trong hợp tác song phương những năm tới", ông Paul Shipokosa Mashatile nói.
Phó tổng thống đánh giá những năm qua, Nam Phi là đối tác hàng đầu của Việt Nam trong khu vực nhưng nhiều cơ hội chưa tận dụng được. Nam Phi khuyến khích các doanh nghiệp Việt tìm kiếm các cơ hội đầu tư tại các đặc khu kinh tế của Nam Phi.
Ông cũng hoan nghênh các doanh nghiệp Nam Phi đầu tư vào các cụm công nghiệp, khu công nghệ của Việt Nam, đồng thời tăng hợp tác giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp hai nước.
Phương Dung
