Tại cuộc họp ngày 23/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết hơn một năm qua Chính phủ đã xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách để triển khai dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, nhất là sau Nghị quyết của Quốc hội được ban hành. Ông nói đây là dự án được Đảng, Nhà nước quan tâm, người dân kỳ vọng, mong đợi.
Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu các Bộ Khoa học và Công nghệ, Xây dựng rà soát lại các quy chuẩn, tiêu chuẩn để chọn công nghệ cho dự án. Ông lưu ý phương án lựa chọn phải đảm bảo các yếu tố kỹ thuật, kinh tế, an ninh quốc phòng, khả năng chuyển giao công nghệ và vận hành.
"Cần đưa ra các tiêu chuẩn, quy định để chọn phương thức đầu tư phù hợp, tối ưu nhất cho đất nước, đảm bảo công khai, khả thi, hài hòa lợi ích giữa các chủ thể", ông nói.
Bộ Xây dựng được giao cùng các bộ ngành hoàn thành đánh giá tác động và đề xuất cơ chế cho từng phương thức đầu tư để trình Chính phủ. Cơ quan này phải sớm hoàn thành chọn tư vấn khảo sát, hướng dẫn các địa phương giải phóng mặt bằng. Những việc này phải hoàn thành trong tháng 1/2026.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại cuộc họp, ngày 23/12. Ảnh: VGP
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam có tổng vốn sơ bộ khoảng 1,7 triệu tỷ đồng, tương đương 67 tỷ USD. Tuyến đường dài 1.541 km, điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Hà Nội), điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP HCM), đi qua 20 tỉnh, thành. Đây là một trong những công trình hạ tầng chiến lược được kỳ vọng tạo động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, hiện 11 trong 15 địa phương đã rà soát nhu cầu, xác định khu tái định cư. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) rà soát, lập phương án di dời công trình điện. 12 địa phương đã có báo cáo nhu cầu đăng ký vốn ngân sách Trung ương về dự án. Hợp đồng báo cáo nghiên cứu khả thi có thể được ký trong tháng này.
Bộ Khoa học và Công nghệ được giao thẩm định và công bố 37 tiêu chuẩn về đường sắt tốc độ cao theo những tiêu chuẩn chung của các nước trên thế giới. Quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi xác định chi tiết về công nghệ, quy mô làm cơ sở để xem xét quyết định.
Trước đó, một số doanh nghiệp thể hiện mong muốn tham gia đầu tư dự án này, như Vinspeed (thuộc Vingroup), Thaco, Vận tải Đường sắt Việt Nam... Hòa Phát cũng vừa khởi công xây một nhà máy thép nhằm cung cấp sản phẩm thép ray cho dự án này.
Ngoài dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng giao Bộ Xây dựng đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch 2 dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc là Đồng Đăng - Hà Nội và Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng.
Với các tuyến đường sắt đô thị Hà Nội và TP HCM, Thủ tướng đề nghị hai thành phố lựa chọn công nghệ với tiêu chuẩn, quy chuẩn hợp nhất, có khả năng dùng chung, hiện đại. Đồng thời, các dự án này cần từng bước nội địa hóa, chuyển giao công nghệ, tạo chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp tham gia.
Liên quan tới dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1, Thường trực Chính phủ cho ý kiến nhằm giải quyết dứt điểm một số vướng mắc trong tháng 1/2026. Nhiều thể chế liên quan để triển khai dự án được Chính phủ hoàn thiện thời gian qua. Phía Việt Nam và Nga đang đàm phán Hiệp định liên Chính phủ về hợp tác xây dựng nhà máy.
Việt Nam khởi động lại dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, dự kiến hoàn thành trong 5 năm. Trong đó, nhà máy Ninh Thuận 1 đặt tại xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam (cũ). Đầu tháng này, Tập đoàn Rosatom của Nga điện đàm với Thủ tướng Phạm Minh Chính, cam kết hợp tác với Việt Nam xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 theo công nghệ hiện đại nhất.
Phương Dung
