Thùy Linh tự nhận mình là người "nghiện" giao dịch, bởi thời gian quay vòng vốn của cô chỉ tính bằng ngày. Những phiên gần đây là thời điểm ưa thích của Linh, bởi thị trường biến động. Vừa lướt sóng T+ trên thị trường cơ sở, vừa "đánh" phái sinh, Linh - một nhân viên văn phòng không quá bận rộn - dành phần lớn thời gian để nhìn bảng điện. Nhưng hôm nay thói quen này thay đổi.
8h30, Linh nhận thông báo hệ thống của VNDirect - nơi cô mở tài khoản chứng khoán - gặp sự cố. Môi giới trấn an rằng đội ngũ kỹ thuật đã khắc phục và đang cố gắng kết nối lại. "Mong chị thông cảm, hy vọng trước giờ mở cửa hệ thống sẽ trở lại bình thường", môi giới của Linh nhắn. Nhưng "hy vọng" mà Linh chờ không diễn ra.
Cứ 15 phút, cô lại cố đăng nhập vào nền tảng giao dịch trực tuyến nhưng chỉ dừng ở bước "xác thực thông tin". Cô vào các nhóm chứng khoán để chờ tin tức và những gì nhận được chỉ là lời xin lỗi và "mong thông cảm". Nhìn thị trường vẫn giữ sắc xanh, Linh hy vọng không xảy ra biến động nào quá lớn trong ngày cô "đứng ngoài", khi danh mục hơn 80% là cổ phiếu.
14h chiều, thị trường lao dốc. MSN, cổ phiếu chiếm tỷ trọng cao nhất trong danh mục của Linh, liên tục giảm. Linh gọi điện cho môi giới hỏi xem có cách nào khác để giao dịch, nhưng đều không hiệu quả. Chốt phiên, MSN mất 3,8%. Linh không biết tài khoản mình đã mất bao nhiêu vì không thể đăng nhập vào hệ thống, chỉ nhẩm tính con số hàng chục triệu đồng.
Khác với Linh, Duy Anh sốt ruột vì không thể đăng nhập để bắt đáy, khi VN-Index giảm gần 20 điểm giữa phiên chiều nay. "Thị trường đang trong giai đoạn 'nóng', cổ phiếu biến động, đứng ngoài thế này khiến tôi bị mất cơ hội đầu tư", nhà đầu tư 28 tuổi cho hay.
Đầu giờ sáng, cũng như những nhà đầu tư mở tài khoản khác, Duy Anh nhận thông báo hệ thống VNDirect gặp sự cố. Môi giới của anh trấn an "mọi chuyện trong tầm kiểm soát" và hệ thống sẽ sớm trở lại giao dịch. Đến đầu giờ chiều, môi giới của anh cho biết hệ thống vẫn đang trong quá trình khắc phục và khuyến nghị không nạp thêm tiền vào tài khoản để tránh trục trặc xảy ra.
Giao dịch trên sàn một công ty chứng khoán tại Quận 1, TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo một số nhà đầu tư và chuyên gia, việc hệ thống giao dịch tại một công ty chứng khoán bị sự cố sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới "túi tiền" của những người có tài khoản chứng khoán.
"Bỏ lỡ cơ hội bán trước khi thị trường giảm hay không kịp bắt đáy khi giảm sâu đều là những 'chi phí' mà nhà đầu tư phải chịu khi đứng ngoài thị trường trong phiên chiều nay", Duy Anh nói.
Tuy nhiên, việc lượng hóa thành thiệt hại sẽ khó xác định bởi thị trường luôn biến động. Những nhà đầu tư không kịp bán trước khi thị trường đỏ lửa hôm nay, thậm chí có thể xem là may mắn nếu thị trường trở lại trong phiên mai. Ngược lại, nếu phiên ngày mai giảm, những người chưa kịp bắt đáy hôm nay có thể mua được giá thấp hơn.
"Xác định thiệt hại của nhà đầu tư sẽ rất khó do thị trường chứng khoán luôn biến động, nhưng công ty chứng khoán sẽ mất một thứ lớn hơn là hình ảnh và uy tín", trưởng phòng tư vấn một công ty chứng khoán tại Hà Nội nhận xét.
Trên các hội nhóm, một số nhà đầu tư mất bình tĩnh cho biết sẽ cân nhắc việc rút tiền, chuyển sang công ty chứng khoán khác khi hệ thống VNDirect vận hành trở lại, để tránh rủi ro tương tự xảy ra. Nếu diễn ra, thị phần môi giới - điểm mạnh của VNDirect - sẽ bị ảnh hưởng.
Cuộc đua thị phần giữa các công ty chứng khoán đang ngày một căng thẳng khi các nhân tố mới liên tục đưa ra nhiều chính sách ưu đãi để hút khách. Ngay cả những công ty từng khẳng định sẽ không chạy đua về phí cũng phải "xuống nước". VNDirect là công ty đứng thứ ba về thị phần môi giới sàn HoSE trong năm 2023, với quy mô hơn 83.000 tỷ đồng tài sản quản lý cho nhà đầu tư. "Chắc chắn thiệt hại sẽ không chỉ dừng ở những con số", một chuyên gia nói.
Giới phân tích cũng khuyến nghị nhà đầu tư có thể phân bổ tài sản sang nhiều công ty chứng khoán khác nhau, để tránh rủi ro cục bộ tại một đơn vị có thể ảnh hưởng tới việc đầu tư.
Theo Điều 20 Thông tư 121 quy định hoạt động của công ty chứng khoán, các thành viên thị trường có nghĩa vụ đảm bảo giao dịch trực tuyến liên tục, thông suốt, đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật dữ liệu của hệ thống và có hệ thống dự phòng, phương án thay thế trong trường hợp xảy ra sự cố.
Trước đó, vào đầu giờ sáng nay, Chứng khoán VNDirect gửi thông báo tới nhà đầu tư cho biết hệ thống của công ty này bị tấn công từ 10h ngày 24/3. Công ty cho biết hệ thống của họ bị một tổ chức quốc tế tấn công, nhưng khẳng định toàn bộ thông tin, tài sản của khách hàng được đảm bảo an toàn, không ảnh hưởng bởi sự cố.
20h ngày 25/3, website của VNDirect vẫn chỉ thông báo về sự cố và cho biết "hiện đang trong quá trình khắc phục". Các nền tảng giao dịch trực tuyến của công ty này chưa thể đăng nhập.
Minh Sơn