Chứng chỉ quỹ (CCQ) là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu phần vốn góp của nhà đầu tư trong một quỹ đầu tư. Để đầu tư CCQ, người rót vốn cần giao dịch qua các nền tảng của những đơn vị được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép (có danh sách công khai trên website UBCKNN). Nhà đầu tư có thể mua CCQ qua ứng dụng của các công ty quản lý quỹ như DragonX (Dragon Capital), VinaCapital MiO (VinaCapital), VCBF Mobile (Vietcombank Fund) hoặc thông qua các nền tảng phân phối như InvestingPro, Fmarket, VNSC by Finhay, NEO Invest, TCInvest, VNDirect, DigiInvest...
Giao diện ứng dụng DragonX của Dragon Capital. Ảnh: Dragon Capital
Tại Việt Nam, CCQ ngày càng phổ biến, đặc biệt với giới trẻ có nhu cầu tích sản lâu dài. Tuy nhiên, nhiều người mới tham gia thị trường CCQ vẫn băn khoăn không biết nên "chọn mặt gửi vàng" dựa trên những yếu tố nào. Dưới đây là 4 tiêu chí nhà đầu tư có thể tham khảo trước khi xuống tiền.
Mục tiêu đầu tư
Theo chuyên gia tài chính, khi tham gia chứng chỉ quỹ, người rót vốn cần gắn khoản tích sản với những mục tiêu cụ thể, thay vì đầu tư dàn trải. Việc xác định rõ mục tiêu từ đầu sẽ giúp nhà đầu tư kiên định với kế hoạch và tránh bị dao động trước biến động ngắn hạn của thị trường.
Bà Lê Thị Ngọc Ánh, Giám đốc Vận hành InvestingPro, cho biết, người mua có thể đặt mục tiêu cụ thể như mua nhà, mua xe hay chuẩn bị cho con học tập. "Đây là kênh tích sản dài hạn, vì vậy không nên quá chú trọng đến lợi nhuận ngắn hạn", bà Ánh nhấn mạnh.
Một công thức phổ biến được bà Ánh gợi ý là "100 trừ đi số tuổi" để phân bổ tỷ trọng cổ phiếu trong danh mục. Chẳng hạn, một người 40 tuổi có thể dành 60% vốn cho CCQ cổ phiếu, phần còn lại vào trái phiếu hoặc tiền gửi để cân bằng rủi ro.
Mức độ chấp nhận rủi ro
Trước khi quyết định đầu tư, mỗi người cần tự đánh giá khả năng chịu rủi ro dựa trên thu nhập, tổng danh mục tài sản và mục tiêu tài chính dài hạn. Việc xác định đúng "khẩu vị rủi ro" giúp lựa chọn loại quỹ phù hợp, đồng thời tránh tâm lý hoang mang khi thị trường biến động.
Bà Nguyễn Thị Hằng Nga, Tổng giám đốc Công ty Quản lý quỹ Vietcombank (VCBF), phân tích, nếu có khả năng chấp nhận rủi ro từ trung bình đến cao, người tham gia có thể chọn các quỹ cổ phiếu, vốn biến động mạnh hơn nhưng kỳ vọng lợi nhuận dài hạn cao hơn. Ngược lại, với những ai ưu tiên sự an toàn, bảo toàn vốn thì quỹ trái phiếu là lựa chọn hợp lý.
Năng lực của đội ngũ điều hành
Đại diện quỹ VCBF nhấn mạnh, kết quả đầu tư phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm và sự gắn bó của đội ngũ quản lý quỹ. Người góp vốn cần tìm hiểu đội ngũ quản lý là ai, có gắn bó lâu dài với công ty không, kinh nghiệm trong đầu tư và quản trị thế nào.
Nhiều chuyên gia cũng cho rằng một công ty quản lý quỹ uy tín, hoạt động lâu năm với nhân sự ổn định sẽ giúp hạn chế rủi ro và duy trì hiệu quả đầu tư. Tuy nhiên, các quỹ thường không cam kết lợi nhuận cố định hằng năm, bởi thị trường chứng khoán luôn tiềm ẩn cả cơ hội lẫn thách thức.
Hiệu suất sinh lời trong quá khứ
Một số nhà đầu tư giàu kinh nghiệm thường dùng lợi nhuận bình quân hằng năm làm tiêu chuẩn tham chiếu. Dù các con số này chỉ phản ánh quá khứ và không đảm bảo lợi nhuận tương lai, song đây vẫn là dữ liệu quan trọng để so sánh giữa các quỹ cũng như với chỉ số tham chiếu như VN-Index, VN30.
Theo chuyên gia tài chính Huỳnh Hoàng Phương, hiệu quả của quỹ nên được đánh giá trong khung thời gian 3-5 năm thay vì chỉ 1 năm. "Có những giai đoạn quỹ thua kém thị trường, nhưng nếu chiến lược đầu tư vững chắc và danh mục tốt, đây lại là cơ hội tích lũy dài hạn", ông Phương chia sẻ.
Hiệu suất đầu tư của các quỹ trên thị trường hiện nay. Ảnh: Fmarket
Ông Võ Nguyễn Khoa Tuấn, Giám đốc Nghiệp vụ cấp cao, lĩnh vực Chứng khoán tại Dragon Capital lưu ý một sai lầm phổ biến của nhà đầu tư mới là dùng giá CCQ để đánh giá hiệu quả. Ông Tuấn cho biết giá CCQ chỉ phản ánh giá trị tài sản ròng của quỹ (được tính bằng tổng giá trị tài sản đang nắm giữ trừ đi các khoản chi phí và nợ phải trả của quỹ, chia cho tổng số lượng CCQ), giá cao không có nghĩa "đắt", mà cho thấy quỹ đã tích lũy và tăng trưởng ổn định theo thời gian.
"Khác với cổ phiếu, giá CCQ không bị chi phối bởi cung cầu ngắn hạn hay tâm lý thị trường, mà phản ánh giá trị thực của danh mục. Quan trọng là nhà đầu tư tham gia từ sớm, đều đặn và dài hạn", đại diện Dragon Capital nhấn mạnh.
Theo thống kê từ Fmarket, xét lợi nhuận lũy kế 3 năm (đến 30/9), nhiều CCQ có mức sinh lời hơn 50% như DCDS (94,36%), BVFED (74,15%), SSISCA (70,72%), VCBF-BCF (66,19%)... Nếu tính lợi nhuận bình quân hàng năm, thứ hạng cũng không thay đổi: DCDS dẫn đầu với 24,8%, xếp sau là BVFED (20,31%), SSISCA (19,52%), VCBF-BCF (18,45%)...
Các chuyên gia nhấn mạnh, việc đầu tư chứng chỉ quỹ cần kiên nhẫn, đều đặn và dài hạn, thay vì chỉ nhìn vào giá hoặc lợi nhuận ngắn hạn.
Minh Ngọc
