Trong báo cáo mới đây, SGI Capital - công ty quản lý quỹ mở The Ballad Fund - đề cập đến việc VN-Index đã tăng liên tục 5 tháng nếu tính đáy tháng 4, với mức tăng gần 60% mà không có nhịp điều chỉnh lớn nào trên 10%. Đây là một trong những nhịp tăng nhanh và mạnh nhất trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam với lực đẩy chủ yếu đến từ dòng tiền trong nước.
Họ thừa nhận xu hướng tăng giá (uptrend) vừa qua nằm ngoài tưởng tượng của các chuyên gia quản lý quỹ này. Mức tăng được SGI Capital đánh giá "rất nóng" đã phản ánh nhiều kỳ vọng và các thông tin hỗ trợ. Do đó, đơn vị này cho rằng thị trường tiềm ẩn một nhịp điều chỉnh 10-15% của VN-Index.
Tính đến cuối tháng 8, chỉ số chung đóng cửa trên 1.682 điểm. Như vậy, thị trường có rủi ro bị kéo về quanh 1.430-1.514 điểm. Còn nếu lấy cuối tuần đầu tháng 9 làm mốc, VN-Index sẽ điều chỉnh về 1.417-1.500 điểm.
Để lý giải cho nhận định trên, các chuyên gia đưa ra dữ liệu rằng VN-Index tính hết tuần đầu tháng 9 đã tăng 35%, đứng trong top 3 thế giới về hiệu suất tăng trưởng ở các kỳ hạn 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng và từ đầu năm. Giá trị giao dịch có nhiều tuần duy trì ở mức 40.000-70.000 tỷ đồng mỗi phiên, cao nhất trong các thị trường ASEAN.
Tuy nhiên bối cảnh vĩ mô tháng qua bắt đầu có những chuyển biến không tích cực như lãi suất trái phiếu Chính phủ liên tục tăng, lãi suất liên ngân hàng duy trì mức cao trên 4%. Song song đó, USD đã tăng 3,5% so với VND đặt sức ép tâm lý về sự ổn định của đồng tiền cũng như vĩ mô, trở thành lý do quan trọng khiến thị trường chứng khoán Việt Nam liên tục bị khối ngoại bán ròng đáng kể so với các nước trong khu vực.
Kết hợp với áp lực tỷ giá, lãi suất và đà tăng của giá vàng, dòng tiền nộp mới đã chững lại cuối tháng 8 làm giá trị giao dịch giảm sút. Ngược lại, lượng vay ký quỹ (margin) đạt cao kỷ lục từ quý II có thể tiếp tục tăng mạnh trong quý III khiến cho các tỷ lệ margin so với tiền mặt, vốn hóa và thanh khoản tiếp tục đạt các mức cao mới, tiềm ẩn rủi ro áp lực bán khi thị trường điều chỉnh đủ sâu.
Khác với giai đoạn 2023-2024 - khi thị trường giao dịch ảm đạm, phần lớn lượng margin tăng lên do các giao dịch vay của cổ đông lớn và chủ doanh nghiệp phục vụ nhu cầu vốn kinh doanh - hiện lượng margin được sử dụng nhiều hơn bởi khách hàng cá nhân và tổ chức phục vụ nhu cầu tối ưu lợi nhuận đầu tư và trading ngắn hạn.
"Cơ cấu lại danh mục và quản trị rủi ro sẽ là ưu tiên trong giai đoạn này để chúng ta có dư địa sẵn sàng cho các cơ hội lớn khác còn đang ở phía trước", các chuyên gia SGI Capital nhấn mạnh.
Báo cáo chiến lược tháng 9 của SSI cũng đưa ra quan điểm tương tự. Nhóm phân tích cho rằng áp lực cho thị trường có thể gia tăng đáng kể trong tháng tới sau khi chỉ số đã tăng trưởng ấn tượng ở hai tháng gần nhất. Trong kịch bản thận trọng hơn, một nhịp điều chỉnh mạnh khả năng diễn ra vào tháng 9 đến đầu tháng 10, với biên độ có thể lớn hơn các nhịp điều chỉnh kể từ đáy tháng 4.
Theo SSI, các yếu tố khiến thị trường điều chỉnh gồm áp lực tỷ giá gia tăng, mùa công bố kết quả kinh doanh quý III thường kém sôi động và áp lực chốt lời sau nhịp phục hồi mạnh trong tháng 8. Nhóm phân tích cũng dẫn lại dữ liệu lịch sử cho thấy thị trường thường trải qua các nhịp điều chỉnh trên 7% trong uptrend, đặc biệt sau khi tăng nhanh trên 20% trong vòng 3 tháng. Hiện VN-Index đã tăng 50% trong 3 tháng qua và chưa ghi nhận nhịp giảm nào trên 4,5% kể từ đáy tháng 4.
Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS) cũng đưa ra quan điểm thông thường sau giai đoạn tăng mạnh hay vượt đỉnh lịch sử, thị trường sẽ có nhịp điều chỉnh, tích lũy, kiểm định lại vùng đỉnh cũ đã vượt lên. Do đó, trong tháng 9 hay giai đoạn cuối năm, chứng khoán có thể chịu áp lực kiểm định lại vùng đỉnh năm 2022.
SHS cho rằng từ tháng 9, thị trường sẽ gặp một số yếu tố cản trở, trước hết là thuế đối ứng sẽ bắt đầu tác động lên các doanh nghiệp và phản ánh qua kết quả kinh doanh quý III. Sau khi tín dụng tăng trưởng khá đột biến trong quý II, tốc độ tăng trưởng tín dụng có thể chậm lại trong quý III và IV nếu so cùng kỳ các năm trước, nhất là giai đoạn cuối năm. Thị trường cũng đối mặt với các lo lắng về tỷ giá, lạm phát gia tăng.
"Thị trường sẽ phân hóa mạnh trong tháng 9 và giai đoạn cuối năm, phụ thuộc nhiều vào triển vọng kinh doanh của từng nhóm ngành và doanh nghiệp. Kịch bản này phù hợp với các vị thế nắm giữ theo xu hướng tăng trưởng", các chuyên gia dự đoán.
Nhà đầu tư đang theo dõi bảng điện tử tại trụ sở một công ty chứng khoán ở TP HCM. Ảnh: An Khương
Tuy nhiên các bên đều nhấn mạnh đây là đợt điều chỉnh trong xu hướng tăng, tức triển vọng dài hạn vẫn tích cực. SHS nêu hai trọng điểm làm trụ cột cho uptrend bền vững gồm kỳ vọng tăng trưởng GDP duy trì mức cao trên 8% và động lực tăng trưởng mới từ các nghị quyết đột phá khoa học công nghệ, hội nhập quốc tế, đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, phát triển kinh tế tư nhân.
SSI lưu ý rằng hiện tại chứng khoán mang lại tỷ suất sinh lợi (earnings yield) ở mức 7,7% - vượt trội so với các kênh đầu tư chính như gửi ngân hàng (lãi suất quanh 5-6%), bất động sản (tỷ suất cho thuê 3-4%) và vàng. "Do đó, một nhịp điều chỉnh mạnh trong thời gian tới, nếu xảy ra, có thể mở ra cơ hội tích lũy cổ phiếu cho tầm nhìn đầu tư dài hạn", các chuyên gia nêu quan điểm.
Tất Đạt
