Công viên đô thị Guaíba Orla là hành động quan trọng của Tòa thị chính Porto Alegre, nhằm trả lại cho thành phố và người dân quyền sử dụng và nâng tầm giá trị của một trong những tài sản thiên nhiên quý giá nhất: Sông Guaíba. Đây là dự án rộng tới 56,7ha, dọc theo 1,5km từ bờ hồ Guaíba ở Porto Alegre, trở thành đô thị lớn nhất miền Nam Brazil.
Thông tin công trình:
- Đội ngũ thiết kế: Jaime Lerner Arquitetos Associados
- Diện tích: 567m2
- Năm: 2008
- Hình ảnh: Arthur Cordeiro
Ban đầu, khu vực này là một phần của hệ thống kiểm soát lũ nhưng theo thời gian, các vấn đề liên quan tới sự an toàn, suy thoái và sự xuống cấp đã khiến nơi đây trở thành vấn đề đau đầu của thành phố. Với việc cải tạo thành công viên, một phần bên sông Guaíba là điểm hẹn có thể tạo điều kiện sinh sống cho 1,5 triệu cư dân ở đây và 4,2 triệu dân ở quy mô đô thị. Đây là dự án tái tạo đô thị và môi trường, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của Porto Alegre, tạo ra tác động cả về xã hội, kinh tế, môi trường. Con người, văn hóa, lịch sử và thiên nhiên đều nằm trong một vòng tuần hoàn.
Tiếp giáp với khu vực trung tâm của thành phố Porto Alegre, Guaíba Orla được kết nối tốt với mạng lưới đô thị, tất cả các phương tiện dù là người đi bộ, đi xe đạp, tàu điện ngầm, xe bus và ô tô nói chung đều dễ dàng tiếp cận.
Dự án mang đến những yếu tố cần thiết cho việc định giá môi trường xung quanh, thông qua tăng trưởng du lịch, định giá bất động sản và phục hồi môi trường tự nhiên. Đây là dự án tích hợp, mang các yếu tố của môi trường tự nhiên vào xây dựng, cho phép các cư dân được gặp gỡ, tận hưởng không gian mới và tích hợp nhiều khu vực công cộng như quán bar, quán cà phê, khu thể thao, nhà vệ sinh… Những gì từng là gánh nặng của đô thị, giờ đây trở thành tài sản quan trọng, một yếu tố bền vững, giảm chi phí và gia tăng giá trị đáng kể cho thành phố miền Nam Brazil.
Chất lượng kiến trúc được thể hiện thông qua liên kết phù hợp cảnh quan, phù hợp địa hình, bao gồm những cơ sở hạ tầng cần thiết và những con đường tản bộ ngắm cảnh. Các vật liệu bê tông, kính, gỗ thép kết hợp với nhau một cách hài hòa với tự nhiên, đảm bảo sự nhẹ nhàng cho cảnh quan, cư dân và các du khách không bị choáng ngợp như những đô thị nhà cao thông thường. Nhiều dạng hình cong tận dụng độ dẻo của bê tông và những hình khối liên quan đến chuyển động của vùng nước, tôn trọng tối đa địa hình.
Kích thước cảnh quan cửa sông được tăng cường nhờ việc lắp đặt các khán đài dọc công viên, tạo ra hàng loạt điểm “săn” hoàng hôn lý tưởng, giúp du khách có thể thưởng thức “cảnh hoàng hôn đẹp nhất trên thế giới” tại đây.
Một yếu tố quan trọng trong giải pháp cải tạo này chính là ánh sáng. Vào ban ngày, ánh sáng của mặt trời cùng với sự phản chiếu như dẫn đường cho những cảnh tượng phồn hưng của đô thị; sau khi trời tối, với thiết kế ánh đèn chiếu sáng tạo ra trên lối đi lát ván như khung cảnh bầu trời đầy sao.
Ngoài ra, dự án cảnh quan cũng được cân nhắc kỹ lưỡng về các khía cạnh sinh thái của môi trường sống và tìm giải pháp đưa các loài thực vật bản địa trở lại môi trường, thúc đẩy quá trình tái sinh. Các thảm thực vật bản địa còn lại vẫn được gìn giữ bất chấp việc xây dựng, cấy ghép xung quanh. Đối với mỗi lĩnh vực (ví dụ khu vực chịu lụt tự nhiên hay khu vực khô hạn cao nhất) đều được bố trí trồng cây đặc trưng. Nhìn chung, dự án không chỉ hoạt động như một kế hoạch tái tạo mà còn mang đến môi trường sống mở, lâu dài trong dự án giáo dục môi trường.
Từ việc phục hồi môi trường tự nhiên và tạo ra một địa điểm mới, Công viên đô thị Guaíba Orla trở thành sân khấu cho nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật, cà hoạt động truyền thống như Tuần lễ Farroupilha. Những di sản được xây dựng trong khu vực như Trung tâm văn hóa Gasometer, Bến tàu Maua và Trung tâm hành chính sẽ có tầm nhìn mới. Dòng người trong công viên sẽ đổ tới trung tâm thành phố, làm tăng lượng khách du lịch tới những điểm tham quan này và giúp thành phố tiến lên một tầm cao mới, kinh tế địa phương thay đổi.
Bên cạnh đó, dự án này cũng tác động tích cực đến cơ cấu xã hội của thành phố, khi phục hồi một khu vực suy thoái, làm tăng cảm giác thân thuộc của người dân và thể hiện sự quan tâm của thành phố tới sự phát triển và cư dân ở đó.
Thông qua kiến trúc, cảnh quan và công nghệ ánh sáng cùng với một loạt các hoạt động, công viên đô thị Guaíba Orla cho thấy sự cộng sinh giữa môi trường xây dựng và tự nhiên xảy ra như thế nào, mang đến một diện mạo mới, sôi động và bền vững ở Porto Alegre.
Biên dịch | Vũ Hương (Nguồn: Archdaily)
Xem thêm ảnh:
DCIM100MEDIADJI_0134.JPG
DCIM100MEDIADJI_0232.JPG
DCIM100MEDIADJI_0050.JPG
DCIM100MEDIADJI_0219.JPG
DCIM100MEDIADJI_0095.JPG
DCIM100MEDIADJI_0016.JPG
DCIM100MEDIADJI_0064.JPG
DCIM100MEDIADJI_0183.JPG
XEM THÊM:
- Công viên đâu nhất thiết phải trồng cây xanh: 10 quan điểm thiết kế ngoại cảnh không thể bỏ qua
- Công viên Chemin des Carrières | Hồi ức đường sắt
- Cải tạo nhà ga thành công viên dưới lòng đất tại thành phố New York