Sáng 20/11, Quốc hội thảo luận dự án Luật Nhà giáo. Điều 11 dự thảo luật nêu những việc nhà giáo không được làm, trong đó có "ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức".
Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Giám đốc Khu du lịch Cửa Biển) cho rằng cùng một chương trình học, cùng một giáo viên, nhưng mức độ tiếp thu của học sinh khác nhau. Học lực trong một lớp có thể chia thành ba nhóm. Nhóm đạt tiêu chuẩn thường là 80%, nhóm vượt trội 9-10% và nhóm không theo kịp bạn bè 10%. "Việc yêu cầu nhóm yếu học thêm để theo kịp bạn là cần thiết", đại biểu Cảnh nói.
Không chỉ với nhóm yếu, nhóm bình thường vẫn có nhu cầu học thêm để giỏi hơn và thi được vào trường tốt hơn. Nhóm vượt trội cần học thêm để đạt thành tích cao trong cuộc thi học sinh giỏi. Đây là điều "không nên hạn chế, thậm chí là khuyến khích".
Đại biểu Cảnh đồng tình việc học thêm với mục đích "để có điểm cao hơn năng lực thực sự", do người dạy thêm không khách quan, là điều cần chấm dứt. Vì vậy, ông đề xuất ngành giáo dục xây dựng ngân hàng đề thi của từng chủ đề ở các môn học. Cơ sở giáo dục nào cho phép thầy cô dạy thêm với chính học sinh của mình thì bài kiểm tra phải được lấy ngẫu nhiên từ ngân hàng câu hỏi. Việc này sẽ giúp tránh tình trạng tiêu cực, phân biệt đối xử với em không học thêm và phản ánh đúng năng lực học sinh.
Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh, Giám đốc Khu du lịch Cửa Biển. Ảnh: Media Quốc hội
Đại biểu Chamaléa Thị Thủy, Trưởng ban Dân vận tỉnh Ninh Thuận, đề nghị cơ quan quản lý Nhà nước cần nhìn nhận thật thấu đáo về quy định này. "Việc dạy thêm là nhu cầu thật của giáo viên và học thêm cũng là nhu cầu có thật của học sinh", bà nói.
Nữ đại biểu phân tích ở đô thị, vùng có điều kiện kinh tế phát triển, nhiều cháu càng được gia đình đầu tư học tập. Không chỉ do học sinh học tập chưa tốt mới phải đi học thêm, học sinh có năng lực học tập tốt vẫn có nhu cầu học thêm nhằm nâng cao hơn ngoài kiến thức cơ bản. Nhất là những em có nguyện vọng thi vào trường chuyên, thi học sinh giỏi các cấp và thi vào trường đại học thuộc top đầu.
"Nhu cầu tìm đến thầy cô giáo giỏi để được học thêm là luôn luôn có thật", bà nói, nhìn nhận việc tăng lương và chế độ chính sách cho giáo viên để giải quyết vấn đề dạy thêm là chủ quan và chưa thực sự phù hợp với thực tế.
Đại biểu Đỗ Huy Khánh, Phó giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Đồng Nai, nhìn nhận cơ quan quản lý về giáo dục phải tránh xu hướng "cái gì không quản lý được thì cấm". Dẫn thực tế địa phương, ông nói việc học thêm không chỉ từ bậc tiểu học. Hiện nay, phụ huynh là công nhân khi tăng ca, làm muộn chưa không đón con được có nhu cầu lớn gửi gắm con em cho thầy cô mang về nhà quản lý.
"Có người 8-9 giờ tối mới đón con được. Vậy, dự luật cần có một cơ chế quản lý và để bảo vệ nhà giáo trong những trường hợp chính đáng này", ông nói, đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp cơ quan ban hành văn bản hướng dẫn cụ về việc học thêm, dạy thêm.
Phát biểu tại họp tổ trước đó, giáo sư Hoàng Văn Cường, nguyên Hiệu phó Đại học Kinh tế quốc dân, cũng nhìn nhận việc dạy thêm, học thêm là nguyện vọng chính đáng của thầy và trò ở bậc đại học.
Ông chia sẻ trong quãng thời gian hàng chục năm đứng lớp, nhiều học sinh rất chểnh mảng. Nếu thầy cô không đốc thúc, không ép thì không chịu học. Vì vậy, nhiều thầy cô trong trường phải bắt các em yếu đến lớp để bổ túc thêm và tất nhiên không thu tiền, cốt để theo kịp bài giảng trên lớp.
Giáo sư Cường kiến nghị dự luật quy định theo hướng chỉ cấm giáo viên ép học sinh học thêm để thu tiền. Còn với việc dạy thêm theo tinh thần tự nguyện, giúp đỡ học trò thì không cấm.
Kết quả nghiên cứu về đời sống giáo viên mầm non và phổ thông tại Bình Thuận, Tây Ninh và Hậu Giang cho thấy hơn 63% trong số 12.500 giáo viên muốn được hợp pháp dạy thêm tại nhà và dạy thêm online để tăng thu nhập chính đáng.
Cũng theo khảo sát này, 25,4% thầy cô cho biết có dạy thêm trong trường và 8,2% dạy ngoài trường. Các môn dạy thêm chủ yếu là Toán, Văn, Tiếng Anh, Lý, Hóa học. Giáo viên tiểu học dạy thêm trung bình 8,6 giờ một tuần, cấp THCS và THPT lần lượt là 13,75 và 14,91 giờ.
Phỏng vấn trực tiếp hơn 130 giáo viên và cán bộ quản lý, nhóm nghiên cứu cho biết nhiều thầy cô nhìn nhận hiện nay, học thêm là nhu cầu có thật và chính đáng. Ngoài xuất phát từ mong muốn cải thiện thành tích học tập của con em, nhiều phụ huynh không thể đón con kịp lúc tan trường, nên muốn cho con học thêm để phù hợp với giờ làm việc của mình.
Sơn Hà
