Anh Dương Đức Tâm, 27 tuổi, tốt nghiệp thạc sĩ ngành Giáo dục Hán ngữ quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, hồi tháng 6/2024, với điểm trung bình 3.96/4. Đây là trường thuộc dự án "song nhất lưu", gồm những đại học trọng điểm ở Trung Quốc. Còn theo Shanghai Ranking - một trong ba bảng xếp hạng đại học lớn trên thế giới, ngôi trường này xếp thứ 18 trong nước.
Chàng trai quê Vĩnh Phúc còn được trường trao giải thưởng "sinh viên quốc tế xuất sắc".
Về nước, anh Tâm được nhận làm giảng viên tiếng Trung các lớp văn bằng hai của trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội. Hàng tuần, ngoài dạy hai buổi ở trường, anh Tâm đọc luận văn, tích lũy kiến thức với mong muốn học lên tiến sĩ và mở các khóa dạy trên mạng.
"Tôi chưa bao giờ nghĩ đi được xa như vậy", anh Tâm kể.
Anh Dương Đức Tâm. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Năm 2016, anh Tâm thi đỗ ngành Ngôn ngữ Trung Quốc ở trường Đại học Thăng Long. Bị ngọng nên anh không thể phát âm chuẩn tất cả âm có l-n, ví dụ ling - ning, lan - nan. Với những âm khó như z, c, zh, ch đòi hỏi người nói phải đặt vị trí lưỡi sau răng, anh Tâm cũng chật vật.
Cho rằng học ngôn ngữ quan trọng nhất là phát âm nên sau một thời gian tập không tiến triển, anh từng nghĩ tới chuyển ngành. Tuy nhiên, nếu thay đổi, anh sẽ phải bắt đầu lại, chưa kể đóng một khoản tiền học khác. Trong khi đó, để có tiền xuống Hà Nội, gia đình anh đã phải vay quỹ khuyến học xã.
"Động lực lớn nhất của mình khi đó là bố mẹ", anh Tâm nói. "Nghĩ đến cảnh ba giờ sáng hàng ngày, mẹ mang bánh cuốn, bánh chưng từ Vĩnh Phúc xuống Hà Nội bán, mình không muốn trở thành gánh nặng".
Thời gian đó, anh Tâm nhận đi dọn vệ sinh, lau chùi nhà cửa thuê cho các gia đình sau giờ học, với tiền công 25.000 đồng một giờ. Mỗi tháng, anh kiếm được khoảng một triệu đồng, đủ tiền trọ và ăn.
Lúc đầu, anh Tâm không dám kể với bạn bè về công việc vì ngại. Có ngày, anh trở về phòng trong trạng thái mệt rũ. Sau một thời gian đi làm, anh nhận thấy làm việc như thế này vừa tốn thời gian, sức lực lại không bền. Nhìn lại việc học, anh Tâm thấy bản thân chưa thực sự cố gắng. Vì thế, cuối năm thứ nhất, anh bỏ làm thêm để tập trung học.
Anh Tâm "cày" chữ Hán đến 1-2h, cả ngày nhẩm đọc những chữ hay ngọng và xem các chương trình, cuộc thi bằng tiếng Trung.
"Trước khi ngủ, tôi thường đặt tay lên ngực tự hỏi đã thực sự cố gắng chưa. Nếu chưa thì dậy học tiếp", anh kể. "Tôi luyện cho đến khi lưỡi mềm quắn, có thể dễ dàng phát âm các âm khó".
Cuối năm thứ hai, anh Tâm thi "Hùng biện tiếng Hán" do trường tổ chức và giành giải nhì. Anh cũng đạt giải khuyến khích cuộc thi "Tôi là diễn thuyết gia" của Đại học Hà Nội.
Để chuẩn bị cho các cuộc thi, anh Tâm xem những chương trình tương tự ở Trung Quốc để học hỏi cách tư duy, biểu đạt của thí sinh. Những lúc được nghỉ, anh đến các điểm du lịch như lăng Bác, Bờ Hồ tìm khách Trung Quốc bắt chuyện.
"Đó là cách giúp tôi tiến bộ. Tôi đã chủ động tìm môi trường cho mình", anh chia sẻ.
Bước ngoặt lớn nhất với anh Tâm là khi giành giải quán quân cuộc thi tranh biện tiếng Hoa ở trường Đại học Ngoại thương vào năm thứ ba. Anh nhận được học bổng sang Đài Loan (Trung Quốc) tham gia trại hè hai tháng. Sau chuyến đi, anh có cơ hội trở thành biên tập viên tiếng Trung của Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội, làm thực tập sinh tại chi nhánh của Tập đoàn Viễn thông Trung Quốc (China Telecom) ở Việt Nam.
Tốt nghiệp loại giỏi, anh làm một số công việc liên quan đến tiếng Trung trong hai năm, rồi giành học bổng toàn phần Chính phủ Trung Quốc bậc thạc sĩ năm 2022.
Sang học đúng thời điểm dịch bệnh Covid-19, anh Tâm chật vật làm quen với cuộc sống mới. Guồng cạnh tranh học tập trong môi trường đại học Trung Quốc khiến thời gian đầu, anh muốn bỏ về. Song chứng kiến sự cần cù, nỗ lực của các du học sinh Việt ở trường, anh Tâm được truyền động lực.
Suốt 4 tháng sau đó, anh luôn có mặt ở phòng tự học, đến 3-4h mới về, hôm sau lại 9h lên giảng đường. Nhờ sự chăm chỉ cùng sự chỉ bảo tận tình của giáo sư, anh tiến bộ nhanh chóng.
Cô Trịnh Mộng Quyên, giáo sư hướng dẫn luận văn của anh Tâm, cho biết học trò luôn nằm trong nhóm dẫn đầu của lớp và tích cực trong các hoạt động nghiên cứu học thuật, ngoại khóa. Anh Tâm còn có một bài báo khoa học đăng trên tạp chí Nghiên cứu Chiến lược Ngôn ngữ của Trung Quốc.
"Đây là tạp chí có chỉ số ảnh hưởng cao, khẳng định thêm năng lực nghiên cứu và sự nghiêm túc của Tâm", cô Quyên nói.
Anh Tâm cho hay dự định xin học bổng học tiến sĩ vào năm tới. Thời gian này, anh tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm học tập, cuộc sống du học trên YouTube, podcast và dạy tiếng Trung miễn phí cho học sinh khó khăn.
Gia đình sang Trung Quốc chúc mừng anh Tâm tốt nghiệp, hồi tháng 6. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Bình Minh
