Phạm Gia Khuyến, 21 tuổi, trúng tuyển chương trình thạc sĩ, tiến sĩ ở 4 trường, trước khi tốt nghiệp đại học, hôm 28/6. Anh quyết định theo học ở MBZUAI (bậc thạc sĩ ngành Robotics), thay vì NUS (bậc tiến sĩ ngành Kỹ thuật Cơ khí) dù đều được hỗ trợ toàn phần.
NUS hiện xếp thứ 1 châu Á và thứ 8 thế giới, theo QS 2026. Trong khi MBZUAI là trường nghiên cứu bậc sau đại học đầu tiên về AI, được thành lập năm 2019.
Anh Khuyến nhìn nhận bản thân đã dành nhiều công sức nộp vào chương trình tiến sĩ và được đánh giá tích cực từ giáo sư song cảm thấy chưa đủ thời gian suy nghĩ kỹ về hướng nghiên cứu cụ thể cho một hành trình dài.
"Tôi muốn học thạc sĩ để xây nền thật chắc, cả về kiến thức lý thuyết lẫn kỹ năng nghiên cứu", anh Khuyến nói.
Ngoài ra, dù khá mới, MBZUAI đã phát triển nhanh chóng, trong top 10 đại học hàng đầu thế giới về nghiên cứu trí tuệ nhân tạo, theo CSRankings. Trong 84 giảng viên, hơn 50 người đến từ các viện AI hàng đầu.
Phạm Gia Khuyến. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Khuyến là cựu học sinh trường THPT chuyên Chu Văn An, tỉnh Bình Định (cũ). Sau khi giành giải nhì học sinh giỏi quốc gia môn Vật lý, năm 2021, anh nhận học bổng toàn phần vào học ngành Kỹ thuật Cơ khí, Đại học VinUni.
Anh cho hay tham gia các dự án robot y tế tại phòng thí nghiệm của TS Đỗ Thọ Trường, Giám đốc chương trình Kỹ thuật Cơ khí, Viện kỹ thuật và Khoa học máy tính của trường, từ năm thứ hai. Nhiệm vụ của Khuyến là lập trình và thiết kế thí nghiệm để kiểm tra độ hiệu quả của thuật toán.
Những trải nghiệm trong phòng nghiên cứu khiến Khuyến ngày càng đam mê robotics, thấy rằng "cần đi xa hơn để học tập về lĩnh vực này". Từ đó, Khuyến tích cực tham gia nghiên cứu và tập trung đạt điểm số cao. Cách học của Khuyến là luôn hoàn thành bài tập trước hạn để có thời gian xem, sửa chữa lại nếu cần. Khuyến cũng ôn bài sau khi học xong, thay vì đợi đến sát kỳ thi để tránh quá tải.
Với các bài tập nhóm, Khuyến thường chủ động dẫn dắt, điều phối các thành viên để hoàn thành nhanh chóng. Nhờ đó, kết quả học tập của Khuyến dẫn đầu ngành, đạt loại giỏi. Anh cũng ôn thi IELTS và đạt 8.0.
Ngoài ra, anh thực tập ở công ty khởi nghiệpđể tích lũy kinh nghiệm làm việc. Từ năm thứ 3, Khuyến cùng bạn bè phát triển dự án Dynapath, chuyên phát triển loại gạch tái chế có thể phát điện khi bị giẫm lên. Dynapath đã giành giải trong một cuộc thi quốc tế về sáng kiến bền vững trong ngành nhà hàng, khách sạn tại Dubai năm 2024. Khuyến cũng đạt giải nhất VinUni Hackathon với dự án hệ thống lọc dầu thải "Refine".
Tháng 6 năm ngoái, Khuyến bắt tay chuẩn bị hồ sơ, ứng tuyển10 chương trình thạc sĩ và tiến sĩ tại Đức, Singapore, Hàn Quốc, UAE, Phần Lan và Hà Lan.
Trong bài luận khoảng 500-1.000 từ gửi tới MBZUAI, Khuyến giải thích lý do muốn học AI kết hợp với robot. Anh kể về trải nghiệm thực tế với robot tự hành do nhóm anh phát triển nhằm hỗ trợ khâu vận chuyển trong bệnh viện. Khi robot gặp sự cố, va vào cửa kính do không nhận diện được vật thể trong suốt, anh nhận ra khoảng cách giữa việc robot hoạt động tốt trong mô phỏng và trong môi trường thật.
Từ đó, Khuyến mở rộng dự án thành một nghiên cứu độc lập, thử nghiệm các thuật toán Reinforcement Learning để điều hướng robot trong môi trường đông người và nhận được tài trợ nghiên cứu từ trường. Nhưng khi chuyển sang thử nghiệm, anh vẫn gặp phải rào cản giữa mô phỏng và thực tế (Sim2Real gap). Khuyến quyết định ứng tuyển chương trình thực tập của viện nghiên cứu thuộc Cơ quan Khoa học, Công nghệ và Nghiên cứu của chính phủ Singapore (A*STAR) để tìm hướng giải quyết. Tại đây, anh học được nhiều phương pháp giúp tăng hiệu quả của mô hình.
Từ đó, anh nhìn nhận nền tảng đào tạo ở MBZUAI mạnh về trí tuệ nhân tạo và robot sẽ giúp bản thân chuẩn bị cho những bước tiến xa hơn. Bài luận sau đó được chỉnh sửa, để gửi đến các trường khác.
Ở vòng phỏng vấn, Khuyến cho biết câu hỏi chủ yếu xoay quanh kinh nghiệm nghiên cứu, kiến thức nền tảng về robotics, AI và định hướng tương lai. Chàng trai quê Bình Định nhận tin trúng học bổng ở ba trường, vào cuối năm ngoái.
Gia đình tới chúc mừng Khuyến trong lễ tốt nghiệp. Ảnh: Nhân vật cung cấp
TS Thọ Trường đánh giá đây là kết quả xứng đáng cho nỗ lực bền bỉ trong 4 năm, tư duy vượt trội và tinh thần học hỏi không ngừng của Khuyến. Ông cho hay suốt thời gian là trợ lý nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, học trò luôn chủ động đề xuất ý tưởng mới và xử lý công việc một cách cẩn thận, có trách nhiệm và tinh thần hợp tác.
Khuyến dự kiến sẽ theo đuổi chương trình tiến sĩ sau khi tốt nghiệp, mục tiêu là trở thành một nhà nghiên cứu, tạo ra tác động xã hội thông qua công nghệ.
Bình Minh
