Ngày 7/11 năm nay, Viện Hàn lâm Ghi âm Hoa Kỳ (The Recording Academy) sẽ công bố các đề cử cho lễ trao giải Grammy lần thứ 68, dự kiến diễn ra vào ngày 1/2/2026 tại Crypto.com Arena, Los Angeles.
Bên cạnh lịch trình được công bố, một trong những điểm nhấn đáng chú ý nhất là sự ra đời của hạng mục mới Best Album Cover (Bìa album xuất sắc nhất) – một động thái được xem là bước tiến quan trọng trong việc tôn vinh nghệ thuật thị giác trong ngành âm nhạc. Hạng mục này không chỉ đánh dấu sự trở lại của việc ghi nhận thiết kế bìa album mà còn phản ánh xu hướng hiện đại, nơi hình ảnh đóng vai trò không thể thiếu trong việc định hình bản sắc âm nhạc.
Sự trở lại của Best Album Cover: Một hành trình lịch sử
Hạng mục Best Album Cover không hoàn toàn xa lạ với Grammy. Từ năm 1959, Grammy đã trao giải cho thiết kế bìa album dưới nhiều tên gọi khác nhau, như Best Recording Package và Best Boxed or Special Limited Edition Package. Tuy nhiên, trong nhiều năm, các giải thưởng liên quan đến bao bì album đã bị gộp lại hoặc thay đổi, làm lu mờ tầm quan trọng của thiết kế bìa như một tác phẩm nghệ thuật độc lập. Sự tái giới thiệu Best Album Cover vào năm 2026 đánh dấu một bước ngoặt, công nhận vai trò của nghệ thuật thị giác trong việc kể chuyện và xây dựng thương hiệu âm nhạc.
Kèn vàng Grammy
Trước đây, các hạng mục như Best Recording Package và Best Boxed or Special LimitedEdition Package tập trung vào toàn bộ bao bì album, bao gồm chất liệu, thiết kế hộp, hoặc các ấn phẩm đặc biệt. Tuy nhiên, Best Album Cover mới sẽ chỉ tập trung vào hình ảnh bìa – yếu tố trực quan nhất, dễ tiếp cận nhất với khán giả qua các nền tảng streaming và mạng xã hội. Đồng thời, hai hạng mục Best Recording Package và Best Boxed or Special Limited Edition Package đã được gộp thành một, tạo nên sự phân định rõ ràng hơn trong việc đánh giá thiết kế.
Harvey Mason Jr., CEO của Viện Hàn lâm Ghi âm, chia sẻ: "Ưu tiên hàng đầu của chúng tôi là đại diện cho cộng đồng âm nhạc mà chúng tôi phục vụ. Điều đó đòi hỏi chúng tôi lắng nghe ý kiến từ các thành viên để đảm bảo các quy tắc và hướng dẫn của chúng tôi phản ánh âm nhạc ngày nay, đồng thời công nhận nhiều nhà sáng tạo xứng đáng nhất có thể". Sự ra đời của Best Album Cover là minh chứng cho cam kết này, khi nó mở ra cơ hội vinh danh các giám đốc nghệ thuật, nhà thiết kế đồ họa, và nghệ sĩ thị giác – những người thường đứng sau ánh hào quang của các ngôi sao âm nhạc.
Nghệ thuật bìa album: Từ vinyl đến kỷ nguyên số
Trong lịch sử âm nhạc, bìa album không chỉ là một phần của sản phẩm vật lý mà còn là biểu tượng văn hóa. Những thiết kế mang tính bước ngoặt như Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band của The Beatles, Dark Side of the Moon của Pink Floyd, hay Nevermind của Nirvana đã vượt qua ranh giới âm nhạc để trở thành biểu tượng của thời đại. Trong kỷ nguyên vinyl và CD, bìa album là cánh cửa dẫn khán giả vào thế giới âm nhạc, truyền tải thông điệp hoặc câu chuyện mà nghệ sĩ muốn kể.
Bìa album "Cowboy Carter" của Beyoncé
Ngày nay, trong thời đại streaming, vai trò của bìa album đã thay đổi nhưng không hề giảm đi tầm quan trọng. Trên các nền tảng như Spotify, Apple Music, hay YouTube, hình ảnh bìa là yếu tố trực quan đầu tiên thu hút người nghe. Một thiết kế độc đáo có thể tạo nên hiện tượng văn hóa, như bìa album BRAT của Charli XCX với màu xanh lá cây đặc trưng đã trở thành biểu tượng meme trên mạng xã hội, hay Cowboy Carter của Beyoncé với hình ảnh mang đậm chất cao bồi Mỹ, gợi lên câu chuyện về sự tái định nghĩa dòng nhạc đồng quê.
Sự ra đời của Best Album Cover tại Grammy 2026 phản ánh sự chuyển mình của ngành âm nhạc trong việc công nhận tầm ảnh hưởng của nghệ thuật thị giác. Không chỉ là một hình ảnh tĩnh, bìa album ngày nay còn là một công cụ tiếp thị, một tuyên ngôn nghệ thuật, và đôi khi là một tác phẩm độc lập có sức sống riêng.
Best Album Cover và cơ hội cho sự đa dạng văn hóa
Một trong những điểm đáng chú ý của hạng mục mới là tiềm năng thúc đẩy sự đa dạng văn hóa trong ngành âm nhạc. Trong những năm gần đây, Grammy đã nỗ lực mở rộng sự công nhận cho các nghệ sĩ từ các thị trường không phải chủ đạo, với các hạng mục như Best Global Music Performance hay Best African Music Performance. Best Album Cover hứa hẹn sẽ tiếp tục xu hướng này, khi thiết kế bìa album thường là nơi các nghệ sĩ thể hiện bản sắc văn hóa một cách trực quan nhất.
Thiết kế album "Gieo" của Ngọt nhận đề cử tại Grammy lần thứ 66
Ví dụ, album Gieo của ban nhạc Việt Nam Ngọt, với thiết kế của giám đốc nghệ thuật Duy Đào, đã được đề cử tại Grammy 2024 ở hạng mục Best Boxed or Special Limited Edition Package. Đây là một cột mốc lịch sử cho âm nhạc Việt Nam, chứng minh rằng nghệ sĩ từ các thị trường mới nổi hoàn toàn có thể cạnh tranh trên đấu trường quốc tế. Với Best Album Cover, các nghệ sĩ từ Việt Nam, châu Phi, Mỹ Latinh, hay châu Á có thể tiếp tục mang đến những thiết kế độc đáo, phản ánh văn hóa địa phương nhưng vẫn đủ sức hấp dẫn toàn cầu.
Ngoài ra, hạng mục này cũng mở ra cơ hội cho các nghệ sĩ độc lập, những người thường dựa vào thiết kế bìa để tạo dấu ấn mà không có sự hỗ trợ từ các hãng thu âm lớn. Một ví dụ điển hình là DeBÍ TiRAR MáS FOToS của Bad Bunny, với thiết kế bìa mang đậm chất văn hóa Puerto Rico, được dự đoán là ứng cử viên tiềm năng cho Best Album Cover 2026. Những album như The Tortured Poets Department của Taylor Swift hay Hit Me Hard and Soft của Billie Eilish cũng có khả năng tranh giải, nhờ thiết kế tối giản nhưng đầy tính nghệ thuật.
Bìa album "Hit Me Hard and Soft" của Billie Eilish
Một chương mới cho Grammy và nghệ thuật thị giác
Việc Grammy công bố hạng mục Best Album Cover cho lễ trao giải 2026 là một bước tiến quan trọng, không chỉ trong việc tôn vinh nghệ thuật thị giác mà còn trong việc phản ánh sự thay đổi của ngành âm nhạc trong kỷ nguyên số. Từ những thiết kế mang tính biểu tượng của quá khứ đến những bìa album định hình văn hóa ngày nay, Best Album Cover hứa hẹn sẽ là sân khấu để các nghệ sĩ thị giác tỏa sáng, bên cạnh các ngôi sao âm nhạc.
Khi các đề cử được công bố vào tháng 11/2025, cả thế giới sẽ hướng mắt về những thiết kế bìa album xuất sắc nhất, chờ đợi xem ai sẽ là người tiên phong trong việc kể chuyện qua hình ảnh. Với sự tham gia của các nghệ sĩ từ khắp nơi trên thế giới, từ Beyoncé đến Bad Bunny, hay thậm chí là những tài năng mới từ Việt Nam.
