Trong dân gian Việt Nam và nhiều nước Á Đông, tháng 7 Âm lịch thường được gọi là "tháng cô hồn", khiến nhiều người liên tưởng đến không khí u ám, cấm kỵ và chuyện tâm linh huyền bí. Tuy nhiên, theo chuyên gia văn hóa phong thủy Vương Đại Thanh (Trung Quốc), cội nguồn của "cô hồn" hay "dã quỷ" không nằm ở nỗi sợ hãi ma quỷ mà chính là sự biết ơn và lòng kính trọng dành cho tổ tiên, đồng thời nhắc nhở con người sống nhân nghĩa, tôn trọng quy luật tự nhiên.
Ý nghĩa của tháng 7 Âm lịch
Người xưa quan niệm tháng 7 Âm lịch là thời điểm âm khí mạnh, cánh cửa giữa dương gian và âm giới mở rộng. Từ đó hình thành nên lễ Trung Nguyên (rằm tháng Bảy) – dịp để con cháu tưởng nhớ tổ tiên, cầu siêu cho vong linh, gửi gắm niềm mong mỏi an lành. Thực chất, văn hóa "cô hồn" không cổ súy mê tín mà gói ghém triết lý nhân sinh: Kính trời, hiếu thảo với cha mẹ, sống nhân ái với mọi người. Đó cũng chính là cách cộng đồng duy trì mối liên kết gia đình, nuôi dưỡng tinh thần nhân văn qua nhiều thế hệ.
Chuyên gia văn hóa phong thủy Vương Đại Thanh.
Những điều kiêng kỵ dân gian trong "tháng cô hồn"
Người xưa để lại nhiều tập tục và lời nhắc nhở, vừa mang tính tâm linh, vừa gắn với thói quen sinh hoạt:
1. Kiêng kỵ khi ra ngoài buổi tối muộn
Truyền thống: Không nên đi một mình ở nơi vắng vẻ, không thổi sáo, không dẫm lên tro tiền vàng để tránh "quấy rầy cô hồn".
Góc nhìn hiện đại: Đó thực chất là lời khuyên đảm bảo an toàn, tránh những rủi ro giao thông, an ninh khi đêm khuya.
2. Vật dụng và sinh hoạt hàng ngày
Không nhặt đồ rơi ngoài đường như tiền, nữ trang, quần áo, vốn được xem là "dấu hiệu của vong linh".
Khi ngủ không đặt giày dép hướng ra ngoài, không xõa tóc dài để tránh bị "nhận nhầm".
Hạn chế nói lời bất kính về chuyện ma quỷ trong đêm tối, giữ miệng lưỡi thanh tịnh để tránh chuyện không hay.
Kiêng ra ngoài tối muộn một mình những khu vực hẻo lánh, hoang vắng.
3. Liên quan đến cúng tế và ăn uống
Đồ cúng tổ tiên nên để một thời gian rồi mới hạ lộc, tuyệt đối không vứt bỏ bừa bãi.
Dân gian kiêng ăn đồ sống, lạnh, cay gắt vào ban đêm vì tin rằng dễ bị "nhiễm âm khí". Khoa học lý giải: Thói quen này có thể gây đau bụng, rối loạn tiêu hóa.
4. Nhắc nhở với phụ nữ, trẻ nhỏ và người yếu sức khỏe
Các đối tượng này được khuyên hạn chế ra ngoài lúc tối muộn, giữ cơ thể khỏe mạnh, tránh những tình huống bất an.
Không nên vỗ vai người khác bất ngờ vì "dập tắt đèn khí" – thực ra là lời dặn để tránh làm người khác giật mình.
Tránh vỗ vai người khác bất ngờ khiến giật mình.
Cái nhìn hiện đại: Giữ tinh hoa, tránh mê tín
Dù dân gian có nhiều lời dặn dò, điều quan trọng không phải là sợ hãi tháng 7 Âm lịch mà là biết trân trọng ý nghĩa nhân văn của nó:
- Không hoảng loạn: Thay vì lo lắng về ma quỷ, mỗi người nên quan tâm đến sức khỏe, an toàn trong sinh hoạt thường ngày.
- Tôn trọng văn hóa: Nếu người khác tin theo tập tục, hãy tôn trọng; nếu bản thân không tin, cũng đừng chế giễu.
- Lan tỏa điều thiện: Lấy "tháng cô hồn" làm dịp để tri ân tổ tiên, gắn kết gia đình, làm việc thiện, sẻ chia với người khó khăn.
"Cô hồn" – cái tên nghe rùng rợn nhưng thực chất ẩn chứa một thông điệp nhân văn: Sống hiếu thảo, biết ơn và trân trọng sự sống. Khi nhìn nhận với thái độ lý trí, chúng ta sẽ thấy tháng 7 Âm lịch không phải là tháng của sự sợ hãi, mà là tháng để yêu thương, tưởng nhớ và lan tỏa sự thiện lành.
(Thông tin mang tính chiêm nghiệm)
