Theo Next Apple, đạo diễn Hầu Hiếu Hiền ngừng làm phim vì mắc bệnh sa sút trí tuệ, hôm 26/10. Nhiều chuyên trang điện ảnh điểm lại những bộ phim nổi bật nhất của nhà làm phim 76 tuổi.
A Summer at Grandpa's (1984)
Cảnh phim "A Summer at Grandpa's". Ảnh: MUBI
Nội dung xoay quanh kỳ nghỉ hè ở quê của hai anh em, trong khi người mẹ đang lâm bệnh nặng tại Đài Bắc. Ở bên cạnh em gái, Tung-Tung (Wang Qiguang) dần hiểu được trách nhiệm khi làm người lớn, nhận ra ý nghĩa của việc trưởng thành.
Tác phẩm giành Giải thưởng của ban giám khảo tại Liên hoan phim Locarno và Giải Khinh khí cầu vàng tại Liên hoan phim Ba châu lục (Festival des Trois Continents, Pháp) năm 1985. David Walsh nhận xét: "Hầu Hiếu Hiền đã thể hiện được chiều sâu và tính nhân văn vào giây phút cuối cùng của tác phẩm".
Đồng niên vãng sự (A Time to Live and a Time to Die, 1985)
Trailer "Đồng niên vãng sự". Video: CMPC
Phim lấy cảm hứng từ thời thơ ấu của đạo diễn họ Hầu, dõi theo hành trình trưởng thành của nhân vật A Hiếu (Yu An Shun). Gia đình di cư từ Trung Quốc tới Đài Loan khi A Hiếu còn nhỏ. Do đó, những cảm thức về quê hương gần như biến mất, khiến anh lớn trên trong chật vật, vô định và hoang mang trước biến động thời đại.
Trang New Yorker đánh giá Hầu Hiếu Hiền lồng ghép những chất liệu tinh tế nhưng đầy ám ảnh, nhằm hồi tưởng về thời thơ ấu. Năm 2015, phim nằm trong danh sách 100 tác phẩm châu Á hay nhất mọi thời của Liên hoan phim Busan lần thứ 20.
Quyến luyến phong trần (Dust in the Wind, 1986)
Trailer "Quyến luyến phong trần". Video: AsianCrush
Nội dung xoay quanh những người trẻ cùng quê lên thành phố kiếm việc trong rạp chiếu bóng, tiệm in ấn và may mặc. Mỗi người đại diện cho một ước mơ, khát khao vào tương lai nhưng có điểm chung là nỗi nhớ quê nhà.
Theo TVBS, bộ phim là sự trăn trở, tự vấn của Hầu Hiếu Hiền về những khoảnh khắc ông đã trải qua. Năm 2011, tác phẩm được ban tổ chức Liên hoan phim Kim Mã (Đài Loan) xếp thứ tám trong danh sách 100 phim Hoa ngữ hay nhất mọi thời.
Bi tình thành thị (A City of Sadness, 1989)
Trailer "Bi tình thành thị". Video: ERA
Phim Hoa ngữ đầu tiên đoạt giải Sư Tử Vàng tại Liên hoan phim Venice lần thứ 46, đưa tên tuổi đạo diễn Hầu Hiếu Hiền vang danh thế giới. Tác phẩm tái hiện Đài Loan trong cuộc chiến với Nhật Bản, qua góc nhìn của ba anh em nhà họ Lâm (Lương Triều Vỹ, Sung Young Chen, Jack Kao đóng). Mỗi người có tính cách, lựa chọn khác nhau, nhưng cùng trải qua giai đoạn lịch sử đầy biến động.
Cây bút David Parkinson của trang Radio Times cho rằng đạo diễn tận dụng nghệ thuật dàn cảnh và tiết tấu chậm rãi để dẫn dắt khán giả vào điểm mấu chốt của tác phẩm. Năm 2015, bộ phim xếp thứ năm trong danh sách 100 phim châu Á xuất sắc mọi thời, do các chuyên gia bình chọn.
Hỉ mộng nhân sinh (The Puppetmaster, 1993)
Poster phim "Hỉ mộng nhân sinh". Ảnh: UCC
Chuyện phim về Lý Thiên Lộc, 84 tuổi, hồi tưởng những ngày ông còn là người điều khiển múa rối. Một ngày, ông buộc phải đưa vào những tác phẩm của mình vào nội dung tuyên truyền cho Nhật Bản. Đạo diễn sử dụng phong cách giả tài liệu với nhiều cảnh quay cận cảnh gương mặt nhân vật kể lại câu chuyện cuộc đời.
Nick Schager của Slant Magazine nói Hầu Hiếu Hiền thể hiện khả năng bậc thầy trong việc truyền tải sự tiến triển cảm xúc nhân vật. Nhà phê bình Jeffrey M. Anderson viết trên San Francisco Examiner năm 2003: "Kết hợp hiện thực và hư cấu, nhà làm phim Đài Loan đã tạo ra một kiệt tác mang tính đột phá". Tác phẩm giúp đạo diễn giành Giải thưởng của ban giám khảo Liên hoan phim Cannes năm 1993.
Goodbye South, Goodbye (1996)
Trailer "Goodbye South, Goodbye". Video: Austin Film Society
Hầu Hiếu Hiền một lần nữa tranh giải Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes nhờ tác phẩm năm 1996. Nội dung xoay quanh Kao (Jack Kao) - kẻ ham mê cờ bạc, và Ying (Từ Quý Anh đóng), người yêu Kao, làm việc tại một câu lạc bộ đêm. Mong muốn kiếm nhiều tiền trong thời gian ngắn khiến cuộc đời họ bị đẩy đến vực thẳm.
Theo nhà phê bình Nick Schager, đạo diễn gợi lên sự cô lập của thế hệ trẻ qua nhiều phân cảnh. Hầu Hiếu Hiền mô tả xã hội Đài Loan qua sự mất kết nối của con người, với những âm mưu lừa đảo. Những cảnh quay dài liên tục tạo nên nhịp điệu lôi cuốn cho tác phẩm.
Hải thượng hoa (Flowers of Shanghai, 1998)
Trailer "Hải thượng hoa". Video: Janus Films
Phim nói về cuộc sống tủi nhục và khao khát tình yêu của bốn cô gái trong nhà thổ tại Thượng Hải những năm 1980. Nhà phê bình James Hoberman của New York Times nhận định tác phẩm là kiệt tác để đời của đạo diễn họ Hầu. Berenice Reynaud viết trên Chicago Reader: "Kỹ thuật quay phim chậm rãi, chính xác đến từng chi tiết, mang đến sự quyến rũ cho tác phẩm".
Thiên hi mạn ba (Millennium Mambo, 2001)
Thư Kỳ trong phim "Millennium Mambo". Ảnh: Metrograph Pictures
Dự án là lần đầu tiên Hầu Hiếu Hiền hợp tác với Thư Kỳ. Lấy bối cảnh những năm 2000, phim kể về cuộc đời và hai mối tình của Vicky (Thư Kỳ đóng), hồi còn sống ở Đài Bắc và lúc làm tiếp viên tại một quán bar. Nội dung phim đơn giản, không có cao trào nhưng điểm nhấn nằm ở diễn xuất của Thư Kỳ. Một trong những phân cảnh ấn tượng nhất là đoạn Vicky bước đi trong đường hầm le lói ánh sáng. Nhà quay phim Mark Lee Ping Bin đi theo nhân vật, hướng sự chú ý của người xem vào hành động của Vicky.
Trang Boston Globe cho rằng phim mang đến cảm giác bất an, vô định, có nhiều cảnh quay khiến khán giả không thể rời mắt. Chuyên trang điện ảnh The Playlist đánh giá phim là một trong những tác phẩm châu Á hay nhất thế kỷ 21.
Thời khắc đẹp nhất (Three Times,2005)
Thư Kỳ (trái) và Trương Chấn trong phim "Thời khắc đẹp nhất". Ảnh: MUBI
Nội dung kể về câu chuyện tình yêu trong ba khoảng thời gian được đặt tên theo trình tự: Mộng tình yêu, mộng tự do và mộng thanh xuân. Thư Kỳ và Trương Chấn thủ vai cặp tình nhân, lần lượt hóa thân tiếp viên - người lính, kỹ nữ - nhà ngoại giao đã có gia đình, ca sĩ - nhiếp ảnh gia. Trong khi Trương Chấn có nét trầm buồn nhưng gai góc, nổi loạn, Thư Kỳ gây ấn tượng bởi vẻ đẹp ngoại hình và nét u sầu trong ánh mắt.
Tờ Seattle Times khen tác phẩm mô tả quá trình yêu đương nhiều cảm xúc, mang đến bức tranh đa diện về tình yêu. Phim nhận đề cử Cành Cọ Vàng Liên hoan phim Cannes, giúp Thư Kỳ giành giải Kim Mã 2005 cho Nữ chính xuất sắc. Năm 2017, Three Times được The New York Times bình chọn là một trong 25 tác phẩm hay nhất thế kỷ 21.
Nhiếp Ẩn Nương (The Assassin, 2015)
Trailer "Nhiếp Ẩn Nương". Video: The Green Media
Tác phẩm gần nhất nghệ sĩ thực hiện, có Thư Kỳ đóng chính. Phim giúp Hầu Hiếu Hiền thắng giải Đạo diễn xuất sắc tại Liên hoan phim Cannes 2015. Dự án được chuẩn bị trong khoảng tám năm, chinh phục giới chuyên môn vì mang đậm dấu ấn phương Đông cùng phong cách độc đáo của đạo diễn xứ Đài. Trang Independent nhận xét Hầu Hiếu Hiền tập trung đầu tư âm thanh và nghệ thuật dàn cảnh.
Quế Chi
