 |
|
Trẻ sơ sinh thường quan sát những gì người lớn làm bao gồm cả mức độ hoạt động của họ. Ảnh: Parents. |
Vận động rất cần thiết với trẻ sơ sinh. Người ta cho rằng trẻ sơ sinh tự vận động nhiều mà không cần sự can thiệp của người lớn để khuyến khích vận động.
Tuy nhiên, nghiên cứu cho biết lựa chọn, hành vi và thói quen hàng ngày của người lớn có ảnh hưởng lớn đến mức độ di chuyển của trẻ sơ sinh.
Danae Dinkel, phó giáo sư khoa Y tế và Động vật học tại Đại học Nebraska, Omaha, cho biết trên The Conversation: “Tôi là nhà nghiên cứu và giáo viên thể chất. Trong 5 năm, tôi thực hiện một số nghiên cứu khám phá chuyển động của trẻ sơ sinh, tìm cách xác định những gì hỗ trợ sự phát triển của thói quen hoạt động thể chất suốt đời”.
Bà cho biết nhiều bậc cha mẹ, người chăm sóc trẻ muốn khuyến khích trẻ sơ sinh tích cực chơi và vận động. Nhưng họ thường không biết chắc trẻ sơ sinh cần hoạt động bao nhiêu cũng như không nhận ra hành vi của mình có thể hạn chế hoạt động của trẻ như thế nào.
Tại sao trẻ sơ sinh cần vận động?
Nghiên cứu về chuyển động của trẻ sơ sinh là lĩnh vực tương đối mới, vì vậy, vẫn còn rất nhiều điều để tìm hiểu. Tuy nhiên, một trong những nghiên cứu cơ bản của lĩnh vực này được công bố vào năm 1972. Họ phát hiện tăng cường hoạt động thể chất ở trẻ sơ sinh có thể cải thiện khả năng vận động.
Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy trẻ sơ sinh vận động nhiều hơn có thể cải thiện sức khỏe xương, phát triển kỹ năng liên quan đến tính độc lập hoặc tương tác với người khác như tự ăn, vẫy tay chào tạm biệt.
Tổ chức Y tế Thế giới cho rằng trẻ sơ sinh nên hoạt động thể chất nhiều lần trong ngày, đặc biệt thông qua trò chơi tương tác trên sàn. Tương tự, Học viện Nhi khoa Mỹ khuyến nghị người lớn tạo cơ hội để trẻ chơi và tương tác suốt cả ngày, trong đó có "nằm sấp" ít nhất 30 phút với người lớn.
 |
| Trẻ sơ sinh cần nằm sấp 2-3 lần/ngày. Ảnh: Nct.org |
Tuy nhiên, một nửa số phụ huynh tham gia vào nghiên cứu báo cáo họ chưa nghe về những khuyến nghị này và mong muốn có những hướng dẫn cụ thể hơn về việc khuyến khích trẻ chơi tích cực.
Khó khăn khi khuyến khích trẻ sơ sinh vận động
Trong khi nghiên cứu đang được tiến hành, bà Dinkel và các nhà nghiên cứu khác xác định 3 rào cản chính đối với vận động tích cực của trẻ sơ sinh gồm thời gian xem màn hình điện tử, các thiết bị hạn chế và "chơi theo giới tính".
Học viện Nhi khoa Mỹ và các tổ chức khác không khuyến khích trẻ sơ sinh xem thiết bị điện tử bất cứ lúc nào, ngoại trừ trò chuyện video. Tuy nhiên, đánh giá gần đây cho thấy trẻ em từ 0 đến 2 tuổi có thể dành 36-330 phút mỗi ngày để thời gian sử dụng thiết bị điện tử.
Phân tích năm 2019 về dữ liệu thu thập được từ năm 2008 đến năm 2010 cho thấy thời gian sử dụng thiết bị của trẻ em tăng từ 53 phút mỗi ngày khi một tuổi lên hơn 150 phút mỗi ngày khi 3 tuổi. Điều này cho thấy thói quen sử dụng thiết bị hình thành từ rất sớm.
Hơn nữa, Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị trẻ sơ sinh không nên dành nhiều hơn một giờ mỗi lần xem thiết bị nào đó. Tuy nhiên, nhiều người lớn lạm dụng ghế ngồi ôtô, xe đẩy, ghế cao hoặc "chỗ chứa" khác làm hạn chế chuyển động của trẻ.
Nghiên cứu về hoạt động thể chất của người trưởng thành cho thấy nam giới hoạt động nhiều hơn nữ giới, bất kể tuổi tác. Nghiên cứu của bà Dinkel cho thấy sự khác biệt này có thể bắt đầu khi còn nhỏ và liên quan đến cách chơi theo giới tính.
Trong nghiên cứu năm 2020, bà Dinkel và cộng sự khám phá sự phát triển vận động của trẻ sơ sinh liên quan đến việc cha mẹ khuyến khích chơi.
Họ nhận thấy cha mẹ của trẻ sơ sinh nam thường khuyến khích các trò chơi thúc đẩy kỹ năng vận động thô liên quan đến các cơ lớn, hỗ trợ hoạt động như đi bộ, chạy hoặc đá.
Trong khi đó, cha mẹ của trẻ sơ sinh nữ thường cho trẻ vận động tinh (vận động các cơ bắp nhỏ), liên quan đến cử động của bàn tay, cánh tay và các hoạt động hỗ trợ như với và cầm nắm. Họ nhận thấy phụ nữ có kỹ năng vận động tinh cao hơn đáng kể so với nam giới.
Họ cũng ghi nhận các khó khăn khác bao gồm thời gian ăn uống, ngủ, các nhu cầu chăm sóc khác, môi trường xung quanh cần bảo vệ an toàn cho em bé hoặc thời tiết và các mối quan tâm khác về môi trường.
 |
| Cha mẹ cùng chơi với trẻ có thể giúp trẻ vận động nhiều hơn. Ảnh: Babycenter. |
Cách hỗ trợ trẻ sơ sinh vận động
May mắn thay, mọi người có nhiều cách để phá bỏ những rào cản này và không có cách nào đòi hỏi phải mua nhiều đồ đắt tiền cho trẻ.
- Khuyến khích thời gian nằm sấp: 2-3 lần/ngày, đặt trẻ còn thức nằm sấp trong vài phút, sau đó chơi với chúng. Đây là phương pháp hỗ trợ vận động chủ yếu cho trẻ sơ sinh chưa biết vận động.
- Cùng nhau khám phá chuyển động: Thực hiện các hoạt động giúp trẻ sơ sinh tìm hiểu về chuyển động như ôm trẻ vào lòng và hát hay chơi “ú òa” với trẻ. Trẻ sơ sinh cũng quan sát những gì người lớn làm bao gồm cả mức độ hoạt động của họ.
- Tạo không gian vui chơi an toàn: Khi trẻ sơ sinh học cách di chuyển, kiểm soát bàn chân và bàn tay của mình tốt hơn, ngay cả những đồ vật bình thường, nhỏ bé trong nhà trẻ cũng có thể nhét vào miệng và mắc nghẹn. Đây trở thành mối nguy hiểm tiềm ẩn cần sự can thiệp của người lớn. Vì thế, hãy dọn dẹp gọn gàng và loại bỏ các vật thể nguy hiểm trong khu vực trẻ hoạt động ít nhất 1,5-2 m.
- Không cần thiết bị vận động: Không cần thiết bị mới hoặc đắt tiền để khuyến khích trẻ sơ sinh vận động. Tận dụng những thứ trong nhà như gối có thể chất thành "núi" để trẻ bò qua, tô hay ly cũng có thể trở thành đồ chơi. Người lớn cũng có thể biến cơ thể mình thành nơi cho trẻ sơ sinh tập leo.
- Hoạt động ngoài trời: Các hướng dẫn quốc gia khuyến cáo nên đưa trẻ sơ sinh ra ngoài 2-3 lần/ngày, nếu thời tiết cho phép. Nghiên cứu trên cho thấy trẻ em hoạt động thể chất nhiều hơn khi chơi trong công viên, sân chơi cho phép thực hiện các vận động thô như bò và đi bộ. Lợi ích của hoạt động vui chơi ngoài trời có thể bao gồm cải thiện khả năng tự kiểm soát, sự chú ý, giao tiếp và phát triển xã hội.
