Trung tâm dữ liệu dưới nước do công ty Highlander phát triển. Ảnh: AFP
Theo AFP, công ty Trung Quốc Highlander đang xây dựng khoang chứa máy chủ tại một bến tàu gần Thượng Hải và dự kiến nhúng xuống nước trong tháng 10 để giảm lượng điện tiêu thụ cho hoạt động làm mát. Theo Yang Ye, phó chủ tịch của công ty thiết bị hàng hải Highlander, hoạt động dưới nước có nhiều lợi thế do máy chủ được duy trì ở nhiệt độ thấp bởi các dòng hải lưu đại dương thay vì làm mát bằng không khí hoặc hơi nước ngốn nhiều điện như trung tâm trên mặt đất. Ông cho biết cơ sở có thể tiết kiệm khoảng 90% lượng điện dùng để làm mát.
Microsoft từng thử nghiệm công nghệ đặt trung tâm dữ liệu dưới nước ngoài khơi Scotland năm 2018 nhưng dự án của Trung Quốc là lần đầu tiên trung tâm dữ liệu thương mại loại này đi vào hoạt động, phục vụ những khách hàng lớn như China Telecom và một công ty máy tính AI của nhà nước.
Theo chuyên gia Shaolei Ren ở Đại học California, Riverside, Mỹ, những dự án như của Highlander hiện nay tập trung vào chứng minh tính khả thi về mặt công nghệ. Microsoft chưa bao giờ xây dựng trung tâm dữ liệu thương mại sau khi thu hồi khoang chứa máy chủ vào năm 2020. Có nhiều thách thức lớn trong xây dựng và mối lo ngại về môi trường cần vượt qua trước khi trung tâm dữ liệu dưới nước có thể triển khai ở quy mô lớn.
Thách thức công nghệ
Zhou Jun, kỹ sư làm việc trong dự án ở Thượng Hải của Highlander, thừa nhận việc hoàn thành trung tâm dữ liệu dưới nước có những thách thức xây dựng lớn hơn dự kiến ban đầu. Trong quá trình chế tạo các bộ phận riêng biệt trên bờ trước khi lắp đặt ở biển, dự án hút gần như toàn bộ điện từ những trang trại điện gió ngoài khơi gần đó. Theo Highlander, hơn 95% năng lượng dự án sử dụng đến từ nguồn tái tạo.
Thách thức rõ ràng nhất khi đặt công trình dưới nước là giữ các bộ phận khô ráo và an toàn khỏi sự xói mòn của nước biển. Dự án của Trung Quốc giải quyết vấn đề bằng cách sử dụng một lớp phủ bảo vệ chứa vảy thủy tinh trên khoang thép chứa máy chủ. Để đội bảo dưỡng ra vào, một thang máy sẽ nối khoang chính với phần ở trên mặt nước.
Theo Ren, kết nối Internet giữa trung tâm dữ liệu ngoài khơi với đất liền sẽ phức tạp hơn so với máy chủ thông thường trên bờ. Nhóm nghiên cứu ở Đại học Florida, Mỹ, và Đại học Giao tiếp điện tử ở Nhật Bản cũng nhận thấy trung tâm dữ liệu dưới biển dễ bị ảnh hưởng bởi tấn công bằng sóng âm.
Ngoài trở ngại kỹ thuật, hiệu ứng làm ấm của trung tâm dữ liệu dưới nước với vùng biển xung quanh cũng dấy lên nhiều câu hỏi về tác động lên hệ sinh thái biển. Andrew Want, nhà sinh thái học biển ở Đại học Hull, cho biết nhiệt thải ra trong một số trường hợp sẽ thu hút loài động vật nào đó và xua đuổi loài khác.
Theo Highlander, một đánh giá độc lập năm 2020 về dự án thử nghiệm của công ty gần Châu Hải ở miền nam Trung Quốc, chỉ ra vùng biển xung quanh vẫn ở dưới ngưỡng nhiệt chấp nhận được. Tuy nhiên, Ren cảnh báo việc mở rộng quy mô trung tâm sẽ tăng cường lượng nhiệt thải ra. Ông nhấn mạnh đối với trung tâm dữ liệu cỡ megawatt, vấn đề ô nhiễm nhiệt cần được nghiên cứu cẩn thận hơn.
An Khang (Theo AFP, Interesting Engineering, Tom’s Hardware)
