Cá sấu nước mặn phi thân đớp mồi ở Northern Territory. Ảnh: Alkira Reinfrank
Vào lúc bình minh trên cảng Darwin, kiểm lâm viên Kelly Ewin, người chuyên bắt và tiêu diệt cá sấu, đứng chênh vênh trên một chiếc bẫy nổi. Ewin làm việc ở vùng Northern Territory (NT) của Australia, nơi sinh sống của ước tính 100.000 con cá sấu nước mặn hoang dã, nhiều hơn bất kỳ nơi nào khác trên thế giới. Thủ phủ của NT, Darwin, là một thành phố nhỏ ven biển bao quanh bởi bãi biển và đầm lầy. Tại NT, nơi nào có nước, nơi đó luôn có cá sấu, theo BBC.
Cá sấu nước mặn từng bị săn tới tuyệt chủng cách đây 50 năm. Sau Thế chiến II, hoạt động buôn bán da cá sấu tăng vọt mất kiểm soát và số lượng loài này giảm xuống khoảng 3.000 con. Nhưng sau khi lệnh cấm săn được ban bố vào năm 1971, quần thể cá sấu bắt đầu tăng trở lại nhanh chóng. Chúng vẫn là loài được bảo vệ, nhưng không còn bị đe dọa nữa. Sự phục hồi của cá sấu nước mặn mạnh mẽ đến mức Australia giờ đây đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan: quản lý số lượng của chúng để bảo vệ người dân an toàn.
NT có nhiệt độ nóng và nhiều vùng ven biển, tạo ra môi trường sống hoàn hảo cho cá sấu máu lạnh, vốn cần hơi ấm để giữ thân nhiệt ổn định. Khu vực bắc Queensland và Western Australia cũng có quần thể cá sấu nước mặn lớn. Trong khi phần lớn các loài cá sấu vô hại, cá sấu nước mặn có tính chiếm hữu lãnh thổ cao và hung dữ. Những trường hợp tử vong do chúng rất hiếm gặp ở Australia nhưng vẫn có. Năm ngoái, một em bé 12 tuổi trở thành nạn nhân đầu tiên của cá sấu ở NT từ năm 2018.
Đây là khoảng thời gian bận rộn nhất của Ewin và đồng nghiệp. Mùa sinh sản vừa bắt đầu có nghĩa cá sấu nước mặn đang di chuyển. Nhóm của ông xuống nước vài lần một tuần, kiểm tra 24 bẫy cá sấu quanh thành phố Darwin. Khu vực này thường xuyên có người đi câu cá và bơi lội. Cá sấu bị bắt ở cảng thường bị giết chết, bởi nếu thả ra ở nơi khác, nhiều khả năng chúng sẽ quay lại cảng.
Một công cụ khác giúp bảo vệ cộng đồng an toàn là giáo dục. Chính phủ NT đưa chương trình "Be Crocwise" vào các trường học để dạy người dân cư xử đúng cách quanh môi trường sống của cá sấu. Chương trình này thành công đến mức Florida và Philippines đang tìm cách học hỏi nhằm hiểu rõ hơn làm cách nào để loài động vật ăn thịt nguy hiểm nhất thế giới có thể sống cùng con người với tương tác tối thiểu.
Tại NT, chính quyền không thể tiêu diệt hàng loạt cá sấu nước mặn do chúng là loài được bảo vệ. Tuy nhiên, năm ngoái, nhà chức trách thông qua kế hoạch quản lý cá sấu trong 10 năm để kiểm soát số lượng của chúng, trong đó số lượng cá sấu có thể giết hàng năm tăng từ 300 lên 1.200 con. Công việc của Ewin và đồng nghiệp là tiêu diệt bất kỳ con cá sấu nào trực tiếp đe dọa con người.
Queensland là nơi tập trung 1/4 số lượng cá sấu của cả vùng, nhưng có nhiều du khách và số ca tử vong nhiều hơn hẳn. Dù gây tranh cãi, loài động vật săn mồi đầu bảng này vẫn mang lại nhiều lợi ích kinh tế cho NT, không chỉ thu hút du khách mà những nhãn hàng thời trang cũng muốn thu mua da của chúng. Du khách có thể tới sông Adelaide để cho cá sấu nước mặn ăn khi chúng phi thân khỏi mặt nước. Ước tính có khoảng 150.000 con cá sấu được nuôi nhốt ở NT.
Nhiều thương hiệu như Louis Vuitton và Hermès đều đầu tư vào ngành công nghiệp. Động lực thương mại thúc đẩy người dân chịu đựng cá sấu, theo Mick Burns, một trong những nông dân làm việc với các thương hiệu xa xỉ ở NT.
An Khang (Theo BBC)
