SpaceX tiến hành thử nghiệm lửa tĩnh với Starship hôm 12/5. Ảnh: SpaceX
Lần phóng Starship tiếp theo có thể diễn ra sớm nhất vào tuần tới. Việc thử nghiệm động cơ Raptor cho thấy SpaceX đã giải quyết được các vấn đề gây khó khăn cho những chuyến bay gần đây, theo Wired.
SpaceX khai hỏa 6 động cơ Raptor trên tên lửa Starship tiếp theo vào sáng 12/5, vượt qua trở ngại lớn trên con đường tiến tới buổi phóng thử nghiệm vào cuối tháng này để đưa chương trình tên lửa tư nhân trở lại đúng hướng. Starship kích hoạt động cơ Raptor đầu tuần trên bệ thử nghiệm gần cơ sở phóng Starbase của SpaceX ở miền nam Texas. Động cơ hoạt động trong khoảng 60 giây và SpaceX xác nhận cuộc thử nghiệm bài đăng trên mạng xã hội X, theo Space.
SpaceX chưa chính thức công bố ngày phóng cụ thể, nhưng cảnh báo hàng hải dọc đường bay của Starship trên vịnh Mexico cho thấy buổi phóng có thể diễn ra sớm nhất vào thứ 4 tuần tới, ngày 21/5. Nếu mọi thứ theo đúng kế hoạch, Starship sẽ bay vào không gian và bay nửa vòng quanh Trái Đất với mục tiêu hồi quyển và hạ cánh có kiểm soát xuống Ấn Độ Dương.
Sau thử nghiệm lửa tĩnh thành công, SpaceX đang trong giai đoạn chuẩn bị cuối cùng cho chuyến bay thử nghiệm toàn diện lần thứ 9 của Starship. Tháng trước, SpaceX thử nghiệm động cơ tầng đẩy khổng lồ có tên Super Heavy của tên lửa. Tầng đẩy Super Heavy được chọn cho lần phóng Starship tiếp theo sẽ trở thành tầng đầu tiên mà SpaceX tái sử dụng từ chuyến bay thử nghiệm trước đó.
Đây là bước tiến quan trọng đối với chương trình Starship. SpaceX muốn tầng đẩy Super Heavy và tầng trên Starship có thể tái sử dụng nhanh chóng, hoạt động giống máy bay hơn tên lửa truyền thống. Tầng đẩy dự kiến phóng trong chuyến bay thứ 9 bay lần đầu tiên vào tháng 1/2025 lên rìa không gian, giải phóng tầng trên Starship và quay lại bệ phóng. Tại đây nó được tóm gọn bởi cánh tay cơ khí hạng nặng có biệt danh "đũa gắp". SpaceX sẽ cố gắng tóm trúng tầng đẩy Super Heavy lần nữa trong chuyến bay thứ 9.
Trong khi tái sử dụng tầng đầu tiên là cột mốc đáng chú ý, chuyến bay tiếp theo còn có ý nghĩa quan trọng bởi lý do khác. Hai chuyến bay thử nghiệm Starship gần đây nhất của SpaceX đều kết thúc sớm khi tầng trên của tên lửa xoay tròn mất kiểm soát khiến nhiều mảnh vỡ rơi xuống vùng biển gần Bahamas và quần đảo Turks và Caicos.
Với chuyến bay thứ 9, SpaceX hy vọng đưa chương trình Starship trở lại đúng hướng. Công ty đặt mục tiêu thực hiện 25 chuyến bay thử nghiệm Starship trong năm nay, nhưng giờ đây có khả năng sẽ không đạt con số đó. Mục tiêu ngắn hạn sau chuyến bay thứ 9 bao gồm đưa Starship trở về từ quỹ đạo thấp của Trái Đất đến bãi phóng và đỡ bằng đũa gắp tương tự cách SpaceX sử dụng để thu hồi tầng đẩy Super Heavy.
Sau đó, SpaceX sẽ bắt đầu thí nghiệm bay với hệ thống tiếp nhiên liệu trong không gian để chuyển chất đẩy lỏng siêu lạnh giữa hai phương tiện Starship trên quỹ đạo. Đây là cột mốc chủ chốt với NASA, cơ quan đã ký hợp đồng trị giá hơn 4 tỷ USD với SpaceX để phát triển phiên bản Starship chở người lên Mặt Trăng. Để làm điều đó, SpaceX phải phóng khoảng 10 tàu tiếp nhiên liệu Starship (số lượng chính xác chưa rõ), để nạp nhiên liệu cho tàu đổ bộ Starship trước khi nó rời quỹ đạo thấp của Trái Đất.
Nhà sáng lập SpaceX, Elon Musk cũng muốn Starship bay đến Sao Hỏa, đòi hỏi tiếp nhiên liệu thành thạo trong không gian. NASA cũng có thể sớm dựa vào Starship và các tên lửa thương mại khổng lồ khác để phóng phi hành gia từ Trái Đất. Trước khi những mục tiêu này trở thành hiện thực, SpaceX phải vượt qua trở ngại trong hai chuyến bay thử nghiệm trước đó. Cả hai chuyến bay đều thất bại ở cùng thời điểm khoảng 8 phút sau khi cất cánh, gần cuối quá trình đốt động cơ của tàu.
Nhóm điều tra viên của SpaceX, làm việc dưới sự giám sát của Cục Hàng không Liên bang Mỹ, xác định chuyến bay thử nghiệm Starship vào tháng 1 thất bại do rò rỉ nhiên liệu đẩy dẫn đến cháy ở khoang sau của tên lửa, khiến động cơ tắt sớm và tên lửa phát nổ. Các kỹ sư kết luận rò rỉ nhiều khả năng xảy ra bởi rung động trong quá trình phương tiện bay vào không gian. Rung động cộng hưởng với dao động tự nhiên của tên lửa, làm tăng cường độ rung vượt mức SpaceX dự đoán. Đối với chuyến bay thử nghiệm tiếp theo vào ngày 6/3, SpaceX thay đổi từ đường dẫn nhiên liệu đến động cơ Raptor, điều chỉnh nhiệt độ nhiên liệu đẩy và bay động cơ ở cấu hình bộ tiết lưu mới. Nhưng điều đó không giải quyết được vấn đề. Một lần nữa động cơ của Starship tắt quá sớm, và tên lửa phát nổ trước khi rơi xuống Trái Đất.
Sự tương đồng giữa hai thất bại cho thấy vấn đề thiết kế ở phiên bản nâng cấp "Block 2" của Starship. Starship Block 2 cao hơn một chút so với tàu SpaceX sử dụng trong 6 chuyến bay đầu tiên của tên lửa với cánh tà thiết kế lại, pin và thiết bị điện tử cải tiến, đặc biệt là một hệ thống đường dẫn nhiên liệu mới cho động cơ chân không Raptor của tàu. SpaceX chưa công bố kết quả điều tra về thất bại của chuyến bay thứ 8. FAA chưa cấp giấy phép phóng cho chuyến bay thứ 9 với phương tiện Starship có biệt danh Ship 35.
Hiện nay, phương tiện sẽ quay lại Starbase, nơi kỹ thuật viên thực hiện những chuẩn bị cuối cùng cho chuyến bay thứ 9, bao gồm xếp vệ tinh băng thông rộng Starlink mô phỏng vào khoang hàng của tàu và hoàn thiện tấm chắn nhiệt. Thất bại trước đó đã ngăn cản Starship thử nghiệm triển khai vệ tinh và tấm chắn nhiệt nâng cấp được thiết kế để chịu nhiệt độ lên đến 1.430 độ C khi hồi quyển.
An Khang (Tổng hợp)
