Kỹ sư hé lộ văn hóa làm việc 'thần tốc' tại OpenAI

Calvin French-Owen, nhà đồng sáng lập Segment trị giá 3,2 tỷ USD, đã rời công ty của mình và gia nhập OpenAI vào tháng 5/2024 "với tư cách một nhân viên". Anh tham gia phát triển Codex - tác nhân AI (AI Agent) lập trình, cạnh tranh với các công cụ tương tự Cursor, Claude Code hay Github Copilot.

Calvin French-Owen (trái) cùng đồng nghiệp tại Segment trước khi đầu quân cho OpenAI năm ngoái. Ảnh: Segment

Trên blog, French-Owen cho biết ấn tượng đầu tiên của anh về OpenAI là tốc độ phát triển nhanh chóng. Khi mới gia nhập, công ty của Sam Altman có hơn 1.000 nhân viên. Con số này tăng lên 3.000 sau một năm, còn anh nằm trong 30% nhân sự chủ chốt.

"Gần như mọi người trong ban lãnh đạo đều làm công việc khác so với 2-3 năm về trước", anh nói. "Mọi thứ đều bị phá vỡ khi quy mô mở rộng quá nhanh, từ cách giao tiếp, cấu trúc báo cáo, cách vận chuyển sản phẩm đến cách quản lý và tổ chức nhân sự, quy trình tuyển dụng".

Theo French-Owen, bên trong OpenAI chia thành các nhóm: luôn chạy nước rút, đảm nhiệm những dự án lớn, và làm công việc "tốc độ ổn định". Không có một trải nghiệm văn hóa duy nhất nào ở đây.

Một điểm khác biệt là mọi thứ đều giao tiếp qua ứng dụng Slack thay vì email như hầu hết doanh nghiệp khác. French-Owen cho biết trong hơn một năm làm việc, anh chỉ nhận khoảng 10 email. Tuy nhiên, việc quản lý thông tin trên ứng dụng chat có thể khiến mọi thứ khó kiểm soát và mất tập trung, trừ khi biết cách sắp xếp.

OpenAI chú trọng phát triển từ dưới lên, đặc biệt trong nghiên cứu. Họ khuyến khích ý tưởng, đưa ra giải pháp từng bước, dần khám phá khi những nghiên cứu mới cho ra kết quả, thay vì phải cung cấp "kế hoạch tổng thể" từ đầu.

Với văn hóa từ dưới lên, OpenAI coi trọng nhân tài. Trước đây, nhân viên được thăng chức chủ yếu dựa trên khả năng đưa ra ý tưởng và thực hiện. Tuy nhiên, nhiều người có năng lực nhưng không giỏi thuyết trình trước đám đông hay vận động chính trị lại bị "lép vế". Do đó, công ty sẽ cố gắng phân tích các ưu điểm từ ý tưởng của những người này để đảm bảo tính công bằng, thậm chí "có sự thiên vị mạnh mẽ" nếu họ tự mình hành động và đạt kết quả tốt.

French-Owen kể rằng lãnh đạo nhóm Codex là Andrey Mishchenko thường nhấn mạnh mỗi nhà nghiên cứu là một CEO của chính họ. Những nhà quản lý nghiên cứu giỏi có sức ảnh hưởng vô cùng lớn, có thể kết nối các điểm giữa nhiều nỗ lực nghiên cứu khác nhau và tập hợp một mô hình sản phẩm lớn hơn.

Cũng theo kỹ sư này, văn hóa trên khiến các dự án có thể thay đổi hướng đi trong chớp mắt. "Lãnh đạo đưa ra quyết định rất nhanh chóng, và khi đã quyết định theo đuổi hướng đó, họ sẽ dốc toàn lực", anh nói.

OpenAI cũng là nơi rất bí mật, khi mọi người ít khi chia sẻ với nhóm khác về những gì đang làm. Không gian trên Slack được phân quyền chặt chẽ. Vấn đề doanh thu và số liệu về chi phí được bảo mật tối đa.

Tuy nhiên, OpenAI không phải một khối thống nhất, khi những người ở các vị trí và bộ phận khác nhau sẽ có những mục tiêu và quan điểm khác nhau. "Càng ở đó lâu, bạn càng có thể nhìn nhận mọi thứ qua lăng kính 'phòng thí nghiệm nghiên cứu' hoặc 'tổ chức phi lợi nhuận vì mục đích tốt đẹp'", anh nói. "Nhưng trên hết, tôi đánh giá cao nhất OpenAI ở chỗ nói đi đôi với làm khi đề cập đến phân phối lợi ích. Công ty cũng thực sự chú trọng đến việc an toàn và rủi ro thực tế trên sản phẩm của mình".

Đây cũng là tổ chức tham vọng nhất French-Owen từng thấy: "Nhiều công ty nghĩ chỉ cần một sản phẩm vươn tầm thế giới là đủ, nhưng OpenAI khao khát cạnh tranh trên hàng chục lĩnh vực: sản phẩm API, nghiên cứu chuyên sâu, phần cứng, tác nhân mã hóa, tạo hình ảnh và video, cũng như một số lĩnh vực khác chưa được công bố".

Xây dựng sản phẩm thần tốc

OpenAI xây dựng một kho lưu trữ code khổng lồ để lập trình viên nội bộ truy cập, chủ yếu viết bằng ngôn ngữ Python, một số là Rust và Golang, giúp nhân viên có thể kế thừa ngay kết quả cho các sản phẩm của mình thay vì phát triển lại từ đầu. Dù vậy, điểm thiếu sót của kho là chưa có "hướng dẫn sử dụng".

Về mặt nhân sự, OpenAI được đánh giá khá giống Meta thời kỳ đầu: một ứng dụng tiêu dùng đình đám, cơ sở hạ tầng non trẻ và mong muốn phát triển nhanh chóng. Nhiều nhân tài về hạ tầng của OpenAI từng làm cho Meta.

Trong kiến trúc nhân sự phát triển sản phẩm, thay vì có một ban kiến trúc hoặc lập kế hoạch chung, quyết định thường được đưa ra bởi bất kỳ nhóm nào sắp thực hiện công việc. "Kết quả có sự thiên vị mạnh mẽ, cũng như một số phần trùng lặp trong cơ sở mã nguồn", theo French-Owen.

Việc mở rộng quy mô nhanh khiến đội ngũ kỹ sư OpenAI thiếu nhiều công cụ, cũng như không được quản lý chặt chẽ. Theo French-Owen, hệ thống SA-Server và Monolith back-end - kiểu kiến trúc phần mềm mà toàn bộ ứng dụng, gồm cả giao diện người dùng (frontend) và logic nghiệp vụ (backend), được xây dựng và triển khai như một đơn vị duy nhất, được ví "như một bãi rác" với nhiều lỗi. "Đây không hẳn là vấn đề nan giải, nhưng có thể trở nên tồi tệ hơn khi mở rộng quy mô quá nhanh", anh cho biết.

Nhưng ấn tượng nhất của French-Owen là quá trình phát triển Codex, được anh gọi là "điểm nhấn trong sự nghiệp". Tháng 11/2024, OpenAI đặt mục tiêu ra mắt tác nhân AI làm nhiệm vụ viết code trong năm 2025. Đến tháng 2, nhóm bắt đầu có sản phẩm nội bộ và được đánh giá đạt hiệu quả ban đầu.

Dù vậy, nhóm Codex vẫn liên tục bị áp lực phải ra một tác nhân chuyên biệt về viết code và mã hóa. Bản thân French-Owen phải trở lại sớm sau kỳ nghỉ phép chăm sóc vợ mới sinh con để tham gia dự án.

"Sau khi tôi trở lại, có hai nhóm sáp nhập, sau đó chúng tôi bắt đầu cuộc chạy nước rút điên cuồng", anh kể. "Từ lúc bắt đầu với những dòng code đầu tiên đến khi hoàn thành, toàn bộ sản phẩm được xây dựng chỉ trong 7 tuần".

French-Owen nhấn mạnh việc thực hiện dự án Codex "là quãng thời gian làm việc vất vả nhất trong gần một thập kỷ". Anh hầu hết làm tới 22 giờ hoặc quá nửa đêm, thức dậy lúc 5h30 để chăm con, đến văn phòng lúc 7h và làm việc cả ngày cuối tuần. Tất cả nhóm gồm 8 kỹ sư, 4 nhà nghiên cứu, hai nhà thiết kế, hai giám sát code và một quản lý dự án cũng tất bật chạy chương trình, viết và tinh chỉnh code, thiết kế giao diện, kiểm tra mức độ dễ sử dụng, lưu trữ, kiểm thử...

"Thật khó diễn tả hết mức độ đáng kinh ngạc với tốc độ này. Không ai cần nhiều chỉ đạo, nhưng chúng tôi có sự phối hợp ăn ý", French-Owen viết. "Tôi chưa từng thấy bất kỳ tổ chức lớn nhỏ nào đạt tốc độ từ chuyển ý tưởng thành sản phẩm hoàn chỉnh và miễn phí trong một khoảng thời gian ngắn như vậy".

Đêm trước ngày ra mắt, nhóm Codex thức đến 4h sáng 16/5 để hoàn tất thông số cuối cùng. French-Owen sau đó về nhà, quay lại lúc 8h để theo dõi livestream ra mắt sản phẩm.

Các chỉ số cho thấy Codex nhận được sự ủng hộ lớn. "Không như Cursor hay Claude Code, chúng tôi hướng đến việc cho phép người dùng khởi động tác vụ và để tác nhân AI chạy trong môi trường riêng của nó", anh giải thích. "Có thể coi Codex như một đồng nghiệp: người dùng sẽ gửi tin nhắn cho tác nhân, tác nhân có thời gian để thực hiện công việc và sau đó phản hồi lại. Về lâu dài, tôi tin hầu hết tác nhân AI lập trình sẽ giống Codex".

Ngoài ra, French-Owen cũng đánh giá OpenAI có tham vọng lớn về siêu trí tuệ nhân tạo AGI. "Trên thị trường, chỉ có ba cái tên làm được là OpenAI, Anthropic và Google. Mỗi công ty đang chọn con đường khác nhau để đạt mục tiêu AGI dựa trên nền tảng riêng, nhưng được làm việc tại một trong ba nơi này sẽ là trải nghiệm mở mang tầm mắt", anh cho biết, thêm rằng mình rời đi vì muốn tiếp tục khởi nghiệp.

OpenAI chưa đưa ra bình luận về bài viết của French-Owen.

Bảo Lâm