Một cây cầu dẫn vào hầm núi tuyết Cáp Ba, một trong 20 đường hầm trên tuyến đường sắt Vân Nam - Tây Tạng. Ảnh: SCMP
Sức mạnh thiên nhiên gây ra một vấn đề chưa từng có cho các kỹ sư xây dựng một tuyến đường sắt mới ở tây nam Trung Quốc. Cụ thể, một số đoạn đã hoàn thành của hầm núi tuyết Cáp Ba dài 9 km ở châu tự trị dân tộc Tạng Địch Khánh, Vân Nam, đang bị ép nhỏ do các mảng kiến tạo Á - Âu và Ấn Độ va chạm.
Trong vòng chưa đầy một tháng, đường hầm này bị thu hẹp từ đường kính 12 m xuống còn chưa đầy 3 m, gần như không đủ cho ôtô chạy qua, nhóm kỹ sư dự án cho biết trên tờ Science and Technology Daily hôm 27/7.
Kết quả đo đạc bằng thiết bị cho thấy các khối đá xung quanh đường hầm phải chịu áp lực lên tới 30 megapascal, tương đương tổng trọng lượng của 75 con voi đứng trên một chân. Các khối đá chủ yếu hình thành từ dung nham nên không đủ cứng chắc để chịu áp lực.
"Hầm núi tuyết Cáp Ba hoàn toàn vượt qua hiểu biết của tôi về việc xây dựng đường hầm. Hiện tại, đây là đường hầm nhiều thách thức nhất ở Trung Quốc với tốc độ biến dạng, thời gian xây và sự hư hại đều phá vỡ các kỷ lục trước kia", Tian Weiquan, quản lý dự án tại Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc 6, cho biết.
Nhóm dự án cố gắng nâng đỡ đường hầm với những cấu trúc bê tông cốt thép siêu chắc chắn được chế tạo nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn cao. Tuy nhiên, sức ép khổng lồ biến xi măng thành bụi và phá hủy cả những thanh thép chắc chắn nhất.
Hầm núi tuyết Cáp Ba rộng 12 m giảm xuống còn chưa đầy 3 m trong khoảng 20 ngày do các mảng kiến tạo Ấn Độ và Á - Âu va chạm. Ảnh: SCMP
Khi hoàn thiện, hầm Cáp Ba sẽ trở thành một phần của tuyến đường du lịch dài 139 km kết nối Lijian với Shangri La. Tuyến đường chạy qua nhiều cổ trấn nổi tiếng và nơi ở của các dân tộc thiểu số, núi tuyết và những hẻm núi sâu ở khu vực đông nam cao nguyên Tây Tạng, di chuyển với tốc độ không quá 120 km/h. Tuyến đường sắt này cũng sẽ kết nối Tây Tạng với Đông Nam Á, thúc đẩy phát triển kinh tế.
Việc xây dựng bắt đầu 8 năm trước và dự kiến đi vào hoạt động cuối năm nay. Tuyến đường sắt sẽ chạy qua 20 hầm, trong đó Cáp Ba là hầm cuối cùng và cũng là hầm duy nhất chưa hoàn thành.
Tian cùng các đồng nghiệp cho biết, họ đã tìm ra giải pháp để hoàn thành đúng thời hạn, đó là đào hầm nhỏ hơn thiết kế xuyên qua núi, giúp giải phóng phần lớn áp lực tích tụ trong đá. Khi các điều kiện trở nên ổn định, họ sẽ mở rộng kích thước đường hầm để đáp ứng yêu cầu thiết kế. Hiện tại, hơn 1.200 người đang làm việc ở khu vực đường hầm cả ngày lẫn đêm, nhiều gấp 4 lần so với kế hoạch trước đó.
Thu Thảo (Theo SCMP)
