Mỗi vùng miền lại có một đặc trưng riêng trong cúng lễ và thưởng thức ẩm thực trong ngày 5/5 Âm lịch.
Ngày Tết Đoan Ngọ hay còn gọi là ngày giết sâu bọ là phong tục lâu đời của người dân Việt Nam, có ý nghĩa bài trừ bệnh tật trong tiết trời giao mùa nóng nực, nhiều dịch bệnh sinh sôi.
Ngày Đoan Ngọ theo giải thích của người Trung Quốc
Ngày này còn gắn với một tích cổ liên quan đến Khuất Nguyên, một nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Trung Hoa. Theo tương truyền ông là tác giả của bài thơ nói về tâm trạng buồn vì quốc gia suy vong và đứng trước hoạ mất nước để can gián vua, nhưng sau đó, ông bị gian thần hãm hại, quá uất ức, ông gieo mình xuống sông Mịch La tự vẫn vào ngày 5/5 Âm lịch.
Vì thương tiếc người có lòng trung nghĩa cứ mỗi năm đến ngày đó người dân lại làm bánh, rồi quấn chỉ ngũ sắc bên ngoài rồi bơi thuyền ra giữa sông ném bánh, và lấy gạo bỏ vào ống tre rồi thả xuống sông để cũng Khuất Nguyên.
Ảnh: Kul.vn |
Ngày Đoan Ngọ ở Việt Nam
Truyền thuyết kể rằng, xa xưa khi người dân bị sâu bọ phá hoại mùa màng, một ông lão phương xa xuất hiện tên là Đôi Truân. Ông bày cách cho mỗi nhà lập một đàn cúng đơn giản gồm có bánh tro, trái cây chua và rượu nếp rồi sau đó vận động tập thể dục trước nhà. Từ đó, sâu bọ không còn xuất hiện nữa. Người dân rất biết ơn định cảm tạ thì ông lão đã biến đi đâu mất, và để tưởng nhớ việc này, dân chúng đặt tên là ngày "Tết giết sâu bọ" hay là ngày "Tết Đoan Ngọ" vì giờ cúng thường vào giờ Ngọ.
Do đó, không thể quan niệm rằng ngày Tết Đoan Ngọ của người Việt bắt nguồn từ Trung Quốc như nhiều người đã lầm tưởng.
Hiện nay ở một số làng quê Việt Nam vẫn giữ được nếp xưa coi trọng ngày Tết Đoan Ngọ này, có lẽ "Tết giết sâu bọ" là cái tết sum họp có nhiều tục lệ gắn kết vói đời sống của người dân. Do đó, con cháu dù có đi làm ăn xa xôi cũng muốn thu xếp về để xum họp cùng gia đình. Tết Đoan Ngọ là ngày người dân cúng lễ đánh dấu một mốc chuyển giao thời tiết mới, mừng sự trong sáng, quang đãng hơn và cúng lễ để cầu an.
Trong ngày 5/5 Âm lịch, người ta thường ăn những món ăn có ý nghĩa bài trừ những điều xấu xa, căn nguyên của bệnh tật.
Click vào từng ô để biết món ăn đặc trưng trong ngày này của từng vùng miền
Nguyên Chitổng hợp