Ý tưởng tổ chức “Ngày Âm nhạc Việt Nam” được bắt nguồn từ sự kiện lịch sử Bác Hồ chỉ huy dàn nhạc, hợp xướng và quần chúng nhân dân Thủ đô hát bài ca "Kết đoàn", chào mừng kỷ niệm 15 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Đại hội Đảng lần thứ 3 tại công viên Bách Thảo (Hà Nội) vào ngày 3/9/1960. Sự kiện này được ghi lại qua bức ảnh nghệ thuật “Bác bắt nhịp bài ca Kết đoàn” của cố nghệ sĩ nhiếp ảnh Lâm Hồng Long - Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật.
Ngày 3/9/2010, “Ngày Âm nhạc Việt Nam” lần đầu tiên được Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức trọng thể tại Hà Nội, TP.HCM cùng nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước; với nhiều chương trình nghệ thuật đặc sắc gồm các tác phẩm giao hưởng, opera, hợp xướng và tuyển chọn những ca khúc đi cùng năm tháng.
Từ đó đến nay, “Ngày Âm nhạc Việt Nam” trải qua 12 mùa hội âm nhạc với các chương trình nghệ thuật, các hoạt động âm nhạc diễn ra trên cả nước. Điều đó khẳng định tầm quan trọng của âm nhạc Việt Nam trong sự nghiệp cách mạng, cũng như đời sống. Góp phần tôn vinh những đóng góp của giới nhạc sĩ, nghệ sĩ, phát huy các giá trị truyền thống và cách mạng của âm nhạc Việt Nam, giáo dục thế hệ trẻ và tạo nên đời sống tinh thần phong phú, lành mạnh cho công chúng.
Dịp 3/9 năm nay, Hội Nhạc sĩ Việt Nam kỷ niệm “Ngày Âm nhạc Việt Nam” bằng chương trình ca nhạc đặc biệt “Hát lên Việt Nam” vào sáng 31/8 tại Trung tâm Nghệ thuật Âu Cơ (Hà Nội). Chương trình đã đưa khán giả cùng hòa mình vào những giai điệu bất tận, trào dâng cảm xúc được kết tinh từ những tác phẩm âm nhạc đặc sắc của các nhạc sĩ Việt Nam.
Phát biểu tại sự kiện, nhạc sĩ Đức Trịnh - Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam cho biết: "Ngày Âm nhạc Việt Nam động viên chúng ta cùng phát huy các giá trị truyền thống và cách mạng của nền âm nhạc Việt Nam, phấn đấu sáng tạo nhiều tác phẩm âm nhạc hay, nhiều hoạt động âm nhạc có ý nghĩa phục vụ công chúng; cùng các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia và xây dựng và phát triển nền âm nhạc Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc".
Chương trình “Ngày Âm nhạc Việt Nam” hòa trong âm vang của Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ 2 (tháng 11/2021) với niềm tin mới, hy vọng mới về sự phát triển đời sống nghệ thuật nói chung và đời sống âm nhạc nói riêng. Các chương trình “Ngày Âm nhạc Việt Nam” sẽ được tổ chức tại nhiều tỉnh, thành phố cả nước với tinh thần “Âm nhạc hội tụ và lan tỏa” và “Âm nhạc đồng hành cùng dân tộc”./.