Tại sự kiện SXSW London ngày 4/6, ca sĩ Björn Ulvaeus, 80 tuổi, cho biết đi được ba phần tư quá trình hoàn thành tác phẩm nhờ các công cụ viết nhạc của AI.
Björn Ulvaeus nhận xét trí tuệ nhân tạo là "một công cụ tuyệt vời", "một cộng tác viên quyền năng". Ông so sánh việc dùng AI như "ở cùng phòng một người soạn lời có lượng kiến thức tham chiếu khổng lồ". Nghệ sĩ nhận định: "AI là sự mở rộng của tâm trí. Bạn có thể tiếp cận những thứ bản thân chưa hề nghĩ đến trước đây".
Với ông, AI là bước tiến mới trong sự nghiệp. Dù thời hoàng kim của ABBA đã qua, Ulvaeus cho biết sẽ không ngừng sáng tạo. "Mỗi buổi sáng, tôi thức dậy cùng sự tò mò. Mọi thứ suy cho cùng đều bắt nguồn từ mong muốn thử cái mới", ông giải thích về động lực của mình.
Tuy vậy, theo ông, công nghệ này còn nhiều hạn chế trong sáng tác, "tệ khi viết trọn một bài hát" và "rất kém trong việc soạn lời" nhưng lại hữu ích khi ông bí ý tưởng.
Nghệ sĩ nêu ví dụ: "Bạn có thể nhập vào máy một câu hát bạn đã viết nhưng không biết tiếp tục thế nào và chưa định hình hướng triển khai nhạc phẩm theo phong cách cụ thể nào. Bạn có thể hỏi AI làm sao để viết tiếp, nên tiếp tục từ hướng nào. AI thường đưa ra kết quả nhảm nhí nhưng đôi khi có một chi tiết nào đó gợi cho bạn ý tưởng khác".
MV "Happy New Year" (1980) của ABBA. Video: YouTube/ ABBA
Variety cho rằng cách Björn Ulvaeus thử nghiệm AI phản ánh niềm đam mê công nghệ tân tiến của ông suốt sự nghiệp. Cũng tại sự kiện, nghệ sĩ kể lại kỷ niệm thời còn sáng tác chung Benny Andersson - một trong bốn mảnh ghép của ABBA. Lúc đó, cả hai luôn muốn có những món đồ hiện đại nhất cho việc làm nhạc, là hai trong số những người đầu tiên dùng máy ghi âm kỹ thuật số trong phòng thu.
Nhạc kịch mới của Björn Ulvaeus thuộc dự án giữa ông và công ty Pophouse Entertainment - đơn vị đứng sau thành công của chương trình hòa nhạc ảo ABBA Voyage năm 2022. Variety cho biết Pophouse đang mua lại bản quyền âm nhạc của nhiều tên tuổi huyền thoại. Ulvaeus từng mô tả doanh nghiệp như "một trung tâm sáng tạo" giúp tái tạo di sản âm nhạc bằng các công nghệ tiên tiến.
Dù chấp nhận AI như công cụ hỗ trợ, ông tích cực bảo vệ quyền lợi nghệ sĩ trong thời đại kỹ thuật số. Tại một cuộc gặp của CISAC (Hiệp hội các Nhà soạn nhạc và Soạn lời Quốc tế), Ulvaeus thuộc nhóm tiên phong trong các cuộc đàm phán yêu cầu các nhà phát triển nhạc AI trả phí bản quyền cho những người có tác phẩm bị trưng dụng. "Những mô hình AI này không thể tồn tại nếu không có những ca khúc do chúng tôi viết", ông nhấn mạnh. Ca sĩ hiện là chủ tịch của CISAC.
Björn Ulvaeus sinh năm 1945 tại Thụy Điển. Ngoài thành tựu cùng ABBA, ông thành công với sự nghiệp đơn ca và sản xuất phim. Ông còn làm chủ công ty NoteHeads, chuyên sản xuất phần mềm viết nốt nhạc. Ông cưới ca sĩ Agnetha Fältskog - giọng ca chính của nhóm - vào năm 1971 nhưng ly hôn sau tám năm. Cặp sao có hai con là Linda, 50 tuổi và Peter, 46 tuổi.
Năm 1981, ông đi bước nữa với người dẫn chương trình Lena Kallersjö, có hai con chung là Emma, 42 tuổi và Anna, 37 tuổi. Năm 2022, cả hai ly hôn, thỏa thuận chia đều khối tài sản trị giá 100 triệu bảng. Tháng 9/2024, ông kết hôn lần ba với bạn gái kém 28 tuổi sau hai năm hẹn hò. Ulvaeus tái hợp vợ cũ và các thành viên ABBA cho album mới Voyage năm 2021.
Björn Ulvaeus tại hội nghị của CISAC tháng 5. Ảnh: European Parliament
Theo Guardian, hiện việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong sáng tác là vấn đề gây tranh cãi lớn của ngành âm nhạc. Tháng 5, hàng trăm ca sĩ gồm Dua Lipa, Paul McCartney ký tên vào thư kêu gọi thủ tướng Anh Keir Starmer bảo vệ bản quyền của nghệ sĩ, không giao tác phẩm của họ cho các tập đoàn công nghệ.
Hồi tháng 2, hơn 1.000 nghệ sĩ Anh cùng thực hiện "album im lặng" Is This What We Want? để phản đối việc chính phủ đang cân nhắc cho phép các doanh nghiệp dùng nhạc có bản quyền để huấn luyện AI. Đĩa nhạc dài 47 phút, gồm 12 bản thu không lời, không nhạc chỉ có tạp âm. Tất cả tên bài ghép thành câu: "Chính phủ Anh không được hợp pháp hóa việc ăn cắp nhạc để mang lại lợi ích cho các công ty AI" (The British government must not legalize music theft to benefit AI companies).
Phương Thảo (theo Guardian, Variety)
