Vượt lên nghịch cảnh, sống tích cực
Lê Thị Xuân, SN 1990 là một cô gái khuyết tật, đôi chân không được lành lặn như bao người, phải đi nẹp từ nhỏ. Nhưng chính từ những bước chân không vững ấy, Xuân đã học được cách đứng vững bằng chính nghị lực và khát khao sống mãnh liệt của mình.
Tuổi thơ của chị gắn liền với những ánh nhìn tò mò, thương hại. Thế nhưng thay vì gục ngã, Xuân chọn cách đối diện bằng tinh thần lạc quan và sự nỗ lực không ngừng. Tốt nghiệp THPT, chị tham gia vào một khóa đào tạo CNTT miễn phí dành cho người khuyết tật.
Với suy nghĩ "máy tính không quan tâm bạn đi được hay không, chỉ cần bạn có tư duy và kỷ luật", Xuân chăm chỉ học tin học văn phòng và thiết kế. Nhờ vậy, chị được tuyển dụng, nhìn vào năng lực thay vì khiếm khuyết. Không dừng lại, sau giờ làm, Xuân mở lớp online dạy tin học và thiết kế cho người đồng cảnh ngộ, thu hút hơn 20 học viên. Nhiều người sau khóa học đã có việc làm ổn định với thu nhập khoảng 5 triệu đồng/tháng.
Ngoài công việc, Xuân còn tích cực tham gia Hội Người khuyết tật của tỉnh, lan tỏa năng lượng tích cực đến cộng đồng. Từ đồng lương ít ỏi, chị dành dụm để xây 8 phòng trọ, trong đó 2 phòng miễn phí cho người khuyết tật làm việc tại khu công nghiệp. Hằng năm, chị còn trích 5 triệu đồng hỗ trợ người già và trẻ em khó khăn tại địa phương.
Bước ngoặt lớn đến vào năm 2024, khi Xuân tình cờ phát hiện một bé gái sơ sinh bị bỏ rơi bên vệ đường. Không chần chừ, chị ôm bé vào lòng và quyết định trở thành mẹ. Từ đó, căn phòng trọ nhỏ của chị vang lên tiếng khóc trẻ thơ. Dù phải thức trắng nhiều đêm, dù kinh tế eo hẹp, nhưng với tình yêu thương, Xuân tin mình có thể nuôi dưỡng con khôn lớn. Hiện bé đã hơn 10 tháng tuổi, trở thành niềm hạnh phúc và động lực lớn nhất trong cuộc sống của chị.
"Người khuyết tật hoàn toàn có thể sống độc lập, có ích và thành công nếu được trao cơ hội và được tin tưởng. Mỗi con người dù mang khiếm khuyết đều có thể tỏa sáng theo cách riêng của mình, chỉ cần họ giữ vững niềm tin và lòng yêu thương" – chị Xuân chia sẻ.
Anh Nguyễn Thái Thành đang hướng dẫn cho các học viên. Ảnh NVCC
Cũng giống chị Xuân, anh Nguyễn Thái Thành, SN 1991, quê ở Song Mai, Bắc Giang (nay là tỉnh Bắc Ninh) đã vượt lên số phận, khẳng định: "Chúng tôi không khuyết tật, chỉ khác biệt". Sinh ra với đôi tai không thể nghe thấy âm thanh cuộc sống, với Thành, âm nhạc, tiếng nói, tiếng cười chỉ là những nhịp rung và hình ảnh chuyển động.
Năm 2005, gia đình đưa Thành đến Trường Dân lập Dạy trẻ câm điếc Nhân Chính (Hà Nội). Tại đây, Thành được học ngôn ngữ ký hiệu, mở ra cánh cửa mới để giao tiếp và hòa nhập cộng đồng. Sau ba năm, Thành được định hướng học nghề nhưng không tìm thấy đam mê cho đến khi tình cờ bị cuốn hút bởi nghề cắt tóc.
Ban đầu, hành trình xin học nghề của Thành vô cùng gian nan. Dù cùng chị gái gõ cửa khắp nơi ở Hà Nội, các salon đều từ chối vì không biết cách truyền đạt cho một học viên câm điếc. Không nản chí, Thành về quê phụ việc tại một quán nhỏ, kiên nhẫn quan sát, thực hành trên ma-nơ-canh rồi cắt miễn phí cho bà con để rèn tay nghề.
Sau này, Thành đã mở một salon mang tên "Thành Nguyễn" ở Hà Nội. Ngày một đông khách, từ người dân bình dị tới nghệ sĩ, du khách quốc tế. Đặc biệt, salon của anh còn là nơi đào tạo, tạo việc làm cho các học viên câm điếc, giúp họ tự lập.
Không chỉ dừng ở kinh doanh, Thành còn tích cực tham gia thiện nguyện, cắt tóc miễn phí, tham gia các chương trình đưa ngôn ngữ ký hiệu lan tỏa rộng rãi trong xã hội. Năm 2023, Thành nhận Chứng nhận đóng góp cho chương trình "Nghe bằng mắt 6" – sự kiện đặc biệt đưa ngôn ngữ ký hiệu trở thành cầu nối yêu thương giữa người khiếm thính và xã hội. Một năm sau, anh tiếp tục góp phần vào thành công của "Nghe bằng mắt 7", khẳng định sự gắn bó lâu dài với cộng đồng người điếc. Năm 2024, doanh nghiệp xã hội "Thành Nguyễn" của anh lọt Top 10 tại Social Enterprise Innovation Program – một sân chơi dành cho sáng kiến giải quyết vấn đề cộng đồng.
Con đường ấy với những người như Thành chưa bao giờ dễ dàng. Giao tiếp bằng ký hiệu, đọc khẩu hình, quan sát từng cử chỉ để hiểu người khác nhiều khi khiến anh mệt mỏi. Nhưng Thành chọn học hỏi không ngừng, kết nối với cộng đồng và biến trải nghiệm bản thân thành động lực cho những người đồng cảnh ngộ.
"Im lặng không đồng nghĩa bất lực. Thiếu hụt một giác quan có thể được bù đắp bằng sự nhạy bén của trí tuệ và trái tim" – Thành chia sẻ.
Anh Thành là một trong 25 gương mặt thanh niên khuyết tật tiêu biểu được tôn vinh tại Chương trình "Tỏa sáng Nghị lực Việt" năm 2025.
Câu chuyện của chị Xuân, anh Thành chỉ là một trong 25 gương mặt thanh niên khuyết tật tiêu biểu được tôn vinh tại Chương trình "Tỏa sáng Nghị lực Việt" năm 2025, do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam (Hội LHTN Việt Nam), Hội Thanh niên Khuyết tật Việt Nam phối hợp tổ chức trong hai ngày 19-20/8 tại Hà Nội. Những câu chuyện ấy là minh chứng sống động cho sức mạnh ý chí, khẳng định người khuyết tật không chỉ vượt lên nghịch cảnh mà còn lan tỏa năng lượng tích cực đến cộng đồng và truyền cảm hứng mạnh mẽ cho thế hệ trẻ Việt Nam.
Hành trình lan tỏa yêu thương
Theo thống kê, hiện nay ở Việt Nam, số lượng người khuyết tật từ 2 tuổi trở lên là hơn 7 triệu người, trong đó có khoảng 2 triệu người trong độ tuổi thanh niên. Thời gian qua, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam đã triển khai nhiều hoạt động đồng hành cùng thanh niên khuyết tật: hỗ trợ y tế, chăm sóc sức khỏe, nâng cao tay nghề, tạo việc làm, hỗ trợ hôn nhân gia đình, tổ chức giao lưu văn hóa tinh thần…
Ra đời từ năm 2013, nhân sự kiện diễn giả Nick Vujicic đến Việt Nam, chương trình "Tỏa sáng Nghị lực Việt" đến nay đã vinh danh hơn 275 gương mặt. Họ là minh chứng rằng người khuyết tật không chỉ tự vượt qua giới hạn bản thân, mà còn đóng góp tích cực cho cộng đồng.
Các thanh niên khuyết tật chia sẻ về hành trình vượt lên nghịch cảnh của bản thân
Phát biểu tại chương trình, anh Nguyễn Tường Lâm, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam cho biết: "Chúng tôi tin rằng, mỗi thanh niên khuyết tật là một phần không thể thiếu của cộng đồng thanh niên Việt Nam. 25 gương mặt được vinh danh hôm nay đã chứng minh một chân lý: ‘Giới hạn không nằm ở khiếm khuyết thể chất, mà nằm ở niềm tin và ý chí'. Các bạn đã vượt qua bao khó khăn để học tập, lập nghiệp, khởi nghiệp, tham gia các hoạt động xã hội, để rồi mỗi bước đi của các bạn đều tỏa sáng nghị lực, lan tỏa niềm tin và tiếp thêm sức mạnh cho hàng triệu thanh niên khác".
Tại Lễ tuyên dương "Tỏa sáng Nghị lực Việt" 2025, Ban tổ chức đã trao Bằng khen của Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, biểu trưng và sổ tiết kiệm trị giá 10 triệu đồng.
Hỗ trợ thanh niên khuyết tật khởi nghiệp, đổi mới sáng tạoGĐXH - Công nghệ số, khởi nghiệp sáng tạo và khát vọng vươn lên là tâm điểm tại tọa đàm “Hỗ trợ thanh niên khuyết tật khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo” ngày 20/8 ở Hà Nội. Sự kiện tạo diễn đàn kết nối, mở ra hướng đi mới cho cộng đồng thanh niên khuyết tật.
