‘Một chạm’ để hiểu di tích

Đền Ông Hoàng Mười nằm ở xã Hưng Thịnh, huyện Hưng Nguyên. Đây là nơi thờ Ông Hoàng Mười, một vị thánh trong hệ thống tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt.

Tăng điểm 'chạm' làm mới sản phẩm du lịch

Từ khi kiosk cảm ứng chuyển đổi số được đưa vào thử nghiệm tại đền Ông Hoàng Mười (xã Hưng Thịnh, huyện Hưng Nguyên, Nghệ An), hàng nghìn du khách đã sử dụng và đánh giá cao sự tiện ích của hệ thống này trong việc tìm hiểu thông tin về di tích.

Kiosk cung cấp các bài thuyết minh đa ngôn ngữ, giúp du khách lựa chọn nội dung theo sở thích chỉ bằng thao tác chạm tay đơn giản. Thiết bị này không chỉ hiện đại hóa trải nghiệm tham quan mà còn hỗ trợ người dân và du khách tiếp cận thông tin một cách trực quan, sinh động và tiện lợi.

Du khách "chạm” tay để tìm hiểu di tích.

Tại đền Ông Hoàng Mười, du khách có thể chủ động khám phá lịch sử hình thành, sự tích về Ông Hoàng Mười cùng các vị phúc thần được thờ tự. Nhờ hệ thống kiosk cảm ứng, những câu chuyện về đền, các nghi lễ và nét kiến trúc độc đáo được tái hiện chân thực, giúp du khách tham quan dễ dàng hình dung, cảm nhận. Kiosk được thiết kế với nhiều lớp nội dung, cho phép du khách tìm hiểu sâu về từng chi tiết như kiến trúc đền, pho tượng, hoành phi, câu đối và các hiện vật giá trị.

Với cách trình bày trực quan, từng đặc điểm nổi bật, hoa văn chạm trổ, chất liệu xây dựng đều được phân tích chuyên sâu, mang đến góc nhìn sâu sắc hơn về giá trị văn hóa, lịch sử của ngôi đền.

Chị Nguyễn Hoàng Lan, một du khách từ Hà Nội chia sẻ, nhiều lần ghé thăm đền Ông Hoàng Mười, thay vì tiếp cận thông tin qua những văn bản khô khan hay dòng chữ treo trên tường như trước, giờ đây, kiosk cảm ứng giúp chị trải nghiệm đền theo cách hoàn toàn mới. Với video tư liệu, hình ảnh chất lượng cao và hiệu ứng đa phương tiện, thông tin trở nên sống động, hấp dẫn và dễ tiếp cận hơn.

Du khách sử dụng hệ thống kiosk để tìm hiểu thông tin về di tích đền Ông Hoàng Mười.

Bà Hoàng Thị Hoài Thanh, Trưởng phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin, Trưởng ban Quản lý di tích đền Ông Hoàng Mười cho biết, chỉ với vài thao tác chạm, du khách có thể dễ dàng tiếp cận thông tin mà không cần hướng dẫn viên. "Nội dung được trình bày sinh động với hình ảnh và video, giúp người xem hiểu rõ và ghi nhớ lâu hơn. Hiện tại, huyện đang triển khai lắp đặt kiosk cảm ứng ngoài trời 65 inch tại đền Ông Hoàng Mười - một bước tiến quan trọng trong việc kết hợp công nghệ và văn hóa, mang đến trải nghiệm thú vị cho người dân và du khách", bà Thanh nói.

Cũng theo bà Hoàng Thị Hoài Thanh, qua những câu chuyện được khai thác ở nhiều khía cạnh gắn liền với lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, kiến trúc và những đặc trưng tiêu biểu tại di tích đền Ông Hoàng Mười, du khách sẽ có được những giờ phút chiêm bái tham quan bổ ích, ý nghĩa", bà Thanh nói.

Lan tỏa giá trị di tích

Nằm dưới chân núi Quả, thuộc xã Bồi Sơn, huyện Đô Lương, đền Quả Sơn được biết đến là một trong bốn ngôi đền linh thiêng bậc nhất xứ Nghệ: "Nhất Cờn, nhì Quả, tam Bạch Mã, tứ Chiêu Trưng". Với tuổi đời gần 1.000 năm, đền Quả Sơn nổi bật bởi giá trị nghệ thuật đặc sắc và quy mô bề thế. Đây là nơi thờ Uy Minh Vương Lý Nhật Quang - Tri châu Nghệ An, người có công lớn trong việc xây dựng, phát triển quê hương xứ Nghệ và mở mang, bảo vệ bờ cõi Đại Việt dưới triều đại nhà Lý.

Để đưa du khách đến gần hơn với di tích, thời gian qua Huyện Đoàn Đô Lương tiến hành khảo sát nhu cầu thông tin của du khách, triển khai mã QR tại đền Quả Sơn. Các điểm quét mã QR được thiết kế dưới dạng pano, biển bảng giới thiệu đặt tại di tích, giúp việc tra cứu trở nên thuận tiện hơn.

Quét mã QR sẽ biết được toàn bộ thông tin lịch sử về đền Quả Sơn.

Bên cạnh đó, mã QR còn được phổ biến rộng rãi trên Internet, mạng xã hội và các kênh thông tin khác, góp phần nâng cao trải nghiệm cho du khách khi đến tham quan đền Quả Sơn.

Theo chị, Trần Thị Huyền Mơ, Bí thư Huyện Đoàn Đô Lương, du khách có thể nghe thuyết minh một cách rõ ràng, không bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh ngay cả trong những thời điểm đông khách. Nhờ ứng dụng công nghệ hiện đại, kho tàng thông tin về di tích được lan tỏa rộng rãi, giúp du khách dễ dàng tiếp cận những câu chuyện lịch sử chỉ với một cú click chuột hay một lần chạm.

Lần đầu tiên đến thăm đền Quả Sơn, chị Trần Mỹ Hạnh (du khách từ Thanh Hóa) cùng gia đình tỏ ra hào hứng khi trải nghiệm ứng dụng quét mã QR. "Trước đây, tôi từng tham quan nhiều đền chùa, nhưng những giá trị cốt lõi như kiến trúc hay các bảo vật quốc gia thường ít được biết đến. Giờ đây, chỉ cần đến đền, mình có thể dễ dàng quét mã QR được đặt ngay lối ra vào. Chỉ với vài thao tác đơn giản, có thể tìm hiểu toàn diện về di tích. Mọi thông tin đều được trình bày rõ ràng, chi tiết, điều này thực sự khác biệt so với những nơi tôi từng ghé thăm. Đây là một sản phẩm rất hữu ích!", chị Hạnh chia sẻ.

Du khách sử dụng bảng điện tử để tìm hiểu thông tin về di tích.

Theo Ban Quản lý Di tích tỉnh Nghệ An, toàn tỉnh hiện có 2.602 di tích và di sản văn hóa phi vật thể, trong đó 499 di tích đã được xếp hạng và đưa vào hệ thống số hóa.

Bảo tàng Nghệ An đã ứng dụng công nghệ số hóa 3D, giúp du khách có thể tham quan ảo qua Internet, trải nghiệm thực tế ảo VR360 và tương tác với những di sản tiêu biểu, tái hiện không gian Nghệ An xưa.

Hay tại Khu Di tích Kim Liên, hệ thống phần mềm hỗ trợ số hóa tài liệu, tư liệu cũng đã được triển khai. Bên cạnh đó, Ban Quản lý di tích tỉnh đã xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu di tích, số hóa toàn bộ tài liệu và tư liệu. Đồng thời, bước đầu phát triển bản đồ di tích Nghệ An, cung cấp thông tin khái quát, tọa độ GPS và hướng dẫn đường đi đến 21 di tích trọng điểm, giúp người dùng dễ dàng tra cứu và tìm đường thông qua Google Maps.

Theo bà Trần Thị Kim Phượng, Trưởng ban Quản lý Di tích tỉnh Nghệ An: "Việc số hóa di sản không chỉ giúp lưu giữ tốt những giá trị của cha ông mà còn là cầu nối để thế hệ trẻ thỏa sức sáng tạo, đồng thời góp phần phát triển kinh tế một cách hiệu quả."

Bên cạnh những nỗ lực từ ngành văn hóa, việc lắp đặt các biển giới thiệu di tích, di sản văn hóa và địa chỉ cách mạng có gắn mã QR cũng thu hút sự quan tâm lớn. Đây là minh chứng cho vai trò của tuổi trẻ Nghệ An trong công cuộc bảo tồn văn hóa, gìn giữ các giá trị truyền thống. Đồng thời, hình thức này mang đến cho du khách và người dân những thông tin hữu ích về các điểm du lịch, tạo ra những trải nghiệm mới trong việc quảng bá du lịch theo xu thế hiện đại.

Ngoài ra, sản phẩm cần phải được liên tục nâng cấp, cải tiến để phục vụ tốt hơn cho du khách, nhất định không để sản phẩm đưa vào khai thác bị "lãng quên".