Xuân Lan thuộc thế hệ người mẫu thời kỳ đầu, được mệnh danh là "Kate Moss Việt Nam" sau đó chuyển sang làm đạo diễn catwalk. Với tính cách thẳng thắn, không ngại "va chạm", chân dài 7X thường gắn với những thị phi, tranh cãi trong nghề.
Trò chuyện với phóng viên Dân trí, Xuân Lan mang đến ấn tượng về người phụ nữ bận rộn. Cô đến buổi phỏng vấn sau lịch trình tại công ty, tranh thủ ăn bữa trưa, nói chuyện điện thoại với con gái giữa giờ phỏng vấn... Có những lúc, Xuân Lan hăng say, có những lúc cô lắng lại khi nói về thất bại trong tình yêu, ôn kỷ niệm thời mới vào nghề, khi còn "chinh chiến" cùng Hồ Ngọc Hà, Thanh Hằng…
Xuân Lan sinh năm 1978, là người mẫu thế hệ đầu của làng mốt Việt (Ảnh: Facebook nhân vật).
"Tôi bàn với ông xã trước khi nhận con nuôi kém 15 tuổi"
Trong mắt tôi, Xuân Lan luôn bận rộn. Lần nào gặp chị cũng thấy chị tất bật, ít khi thảnh thơi…
- Đúng. Tôi rất bận rộn. Mới đầu năm thôi nhưng tôi đã có lịch làm việc đến hết tháng 6 rồi. Bận rộn cũng quen rồi, tôi biết tự cân bằng lại. Nhưng một khi đã cuốn vào công việc là gần như không có thời gian nào giãn ra để thưởng thức cuộc sống.
Một Xuân Lan không kè kè chiếc điện thoại, không vội vã với các lịch trình, đó sẽ là Xuân Lan như thế nào?
- Đó sẽ là Xuân Lan… im lặng. Nhiều khi tôi mệt và lười, không muốn suy nghĩ, không muốn làm gì. Những lúc đó nghe nhạc không thấy hay, xem phim hoài cũng không thấy hấp dẫn. Tôi tắt hết điện thoại, chỉ muốn yên tĩnh một mình, muốn tĩnh tâm để lấy lại năng lượng.
Gia đình ở vị trí nào trong nhịp sống quay cuồng, bận rộn của chị?
- Dù bận đến đâu tôi cũng giữ nguyên tắc về gia đình. Với tôi, gia đình luôn phải gắn kết. Ngày hôm nay làm gì thì làm, nhưng tối về phải đi ăn chung, ngồi cùng bữa tối với gia đình. Mỗi sáng tôi vẫn đưa con đi học, chiều vẫn tự đi đón con về. Dù bận đến đâu thì đó vẫn là nguyên tắc. Ngoại trừ tôi đi công tác xa, còn lại tôi luôn thu xếp để đi đón con.
Còn hôn nhân thì sao, chị sắp xếp như thế nào để có thể vừa là người vợ đảm đang, vừa quán xuyến sự nghiệp?
- Thực ra có những lúc vợ chồng tôi bận đến mức nhiều tuần không gặp nhau. Nhưng điều đó không ảnh hưởng đến mối quan hệ của chúng tôi. Khi ở xa nhau, tôi và ông xã vẫn gọi video nói chuyện mọi lúc mọi nơi, vẫn nói lời yêu thương nhau mỗi ngày chứ không phải "bặt vô âm tín" ai làm việc người nấy.
Trong gia đình, tôi là người mạnh mẽ, quyết định mọi thứ. Nhưng những việc quan trọng tôi vẫn hỏi ý kiến chồng. Tôi nghĩ quyết định của phụ nữ hầu hết là cảm tính nên vẫn cần lắng nghe góp ý từ ông xã.
Xuân Lan kết hôn lần 2với đạo diễn Ngọc Lâm (Ảnh: Facebook nhân vật).
Trên các cuộc thi, gameshow truyền hình, khán giả ấn tượng về một Xuân Lan rất thẳng thắn, có phần nóng nảy. Còn trong mối quan hệ vợ chồng, chị ứng xử ra sao khi gặp mâu thuẫn?
- Tôi và chồng luôn đối thoại thẳng thắn, rõ ràng về cảm xúc của nhau. Nếu có tình huống gì đó mâu thuẫn mà không tìm được tiếng nói chung, chúng tôi sẽ bỏ qua một bên, không bàn nữa, không làm nữa.
Vợ chồng tôi ghen tuông thì không nhưng tranh luận về vấn đề gì đó thì tất nhiên là có. Nhưng tôi quan niệm rất rõ, trong một mối quan hệ, nếu cố cãi cho thắng thì người thắng chính là người thua. Nhiều người rất háo thắng, thích chà đạp mọi thứ để thể hiện mình đúng. Nhưng cái đúng đó sẽ hủy hoại mối quan hệ lâu dài.
Khi Xuân Lan nhận "con nuôi" chỉ kém 15 tuổi (người mẫu Minh Kha, thí sinh đội Xuân Lan trong "Quý ông hoàn mỹ 2022" - PV), ông xã phản ứng ra sao?
- Minh Kha là cậu bé có câu chuyện đặc biệt. Kha từng bị tự kỷ nặng, từng bị trầm cảm, muốn kết thúc cuộc đời, là nạn nhân của bạo hành gia đình, luôn cảm thấy bị cha mẹ bỏ rơi. Tôi là người hoạt động vì trẻ em, nghe câu chuyện của Kha, tôi rất đau lòng. Kha cũng rất khó để mở lòng, chỉ đến khi Kha bật khóc kể hết mọi điều với tôi, tôi mới có thể hiểu hết về bạn.
Tình thương dành cho Kha còn hơn cả học trò, tôi rất muốn bạn thành công. Ở tuổi 29, nếu không có người hỗ trợ, bạn rất khó để có định hướng trong nghề. Chẳng lẽ bạn phải về quê chạy xe ôm công nghệ, làm nhân viên siêu thị? Tôi muốn bù đắp tình thương cho Kha hơn các học trò khác.
Lúc nhận Kha làm con nuôi, tôi có bàn trước với anh Lâm. Ban đầu, ông xã hơi lo lắng vì bạn 29 tuổi đã là người trưởng thành rồi. Nhận làm con nuôi thì phải nghĩ đến nhiều yếu tố có phù hợp hay không. Nhưng dần dần khi tiếp xúc, ông xã rất thương Kha. Gia đình chúng tôi rất vui vẻ.
Xuân Lan nhận Minh Kha (bìa phải) làm con nuôi (Ảnh: Facebook nhân vật).
"Tôi thà yêu ngu chứ không yêu đánh đổi"
Từ một "single mom" (mẹ đơn thân) có nhiều đổ vỡ tình cảm cho đến cuộc hôn nhân hiện tại, bài học của Xuân Lan về khái niệm "niềm tin" là gì?
- Tôi luôn đặt lòng tin, nhưng tôi vẫn "mở to 2 mắt" để nhìn vào thực tế. Tôi không tự lừa dối bản thân mình theo kiểu "anh ấy như vậy thôi nhưng vẫn thương mình", "thôi mình cứ tốt đi, anh ấy sẽ quan tâm mình".
Tôi nhìn vào thực tế, biết được chồng mình yêu thương mình, yêu thương con mình, nỗ lực đi làm kiếm tiền về đưa cho vợ, tôi biết ơn những điều đó. Người ta đến với tôi vì cái gì, tôi đều mở mắt nhìn rõ. Có những người đưa ra câu chuyện "ảo" để khiến tôi nghĩ họ là người tốt, nhưng tôi đều biết hết.
Vậy là đã qua rồi cái thời Xuân Lan "yêu bất chấp", "yêu dại khờ"?
- Tôi vẫn giữ quan điểm thà yêu "ngu" chứ không yêu đánh đổi. Thà nghèo cơm áo gạo tiền để giữ bản sắc của mình, chứ không đánh đổi để chạy theo vật chất. Nếu dùng tình cảm để kiếm tiền thì sẽ thành lợi dụng, vụ lợi. Điều gì xuất phát từ trái tim sẽ đến trái tim và ngược lại. Yêu ai đó vì tiền bạc, vật chất, thì người ta cũng sẽ vì đó mà ra đi.
Tôi tôn trọng cảm xúc thật, yêu thật, cho thật, bị gọi "ngu" cũng được. Thất tình thì khóc cho đã rồi đứng lên. Không sa ngã, không quỵ lụy. Cứ yêu tiếp thôi. Đời nhiều cánh cửa đẹp, tình yêu đẹp. Đến Mỹ Tâm còn hát Yêu dại khờ cơ mà! Nên với tôi, yêu là yêu thôi. Hợp hay không, đúng hay sai, thì là tùy vào mỗi người trong câu chuyện. Yêu là không tính toán khôn hay dại!
Xuân Lan thời mới vào nghề năm 18 tuổi (Ảnh: Facebook nhân vật).
Còn trong các mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp trong giới, có bao giờ chị "cho đi nhiều mà nhận chẳng bao nhiêu"?
- Tôi rất nhiệt tình, nếu ai đó cần, tôi sẵn sàng giúp đỡ. Nhưng khi tôi cần, họ lại có lý do nào đó để từ chối tôi. Điều đó khiến tôi nhìn nhận lại sự nhiệt tình của mình liệu có cần thiết nữa không? Khi giúp đỡ ai đó, tôi không kể công, không tiếc nuối, nhưng phải biết rõ ai xứng đáng. Nhiều người nói với tôi lời tốt đẹp, nhưng thực chất là lợi dụng. Nếu không hợp thì tôi nghỉ chơi, không muốn duy trì mối quan hệ đó, không có thời gian để kết nối với những người đó.
Nói vậy là Xuân Lan tự nhận nhiều lần bị đồng nghiệp "chơi xấu"?
- Chuyện chơi xấu nhau thì nghề nào cũng có chứ không riêng gì showbiz (cười). Có Mặt trời thì có Mặt trăng, có ánh sáng thì có bóng tối. Nếu lấy bóng tối để soi chiếu thì mãi mãi ở trong bóng tối. Còn tôi, tôi luôn chọn đường sáng mà đi. Những người tôi tiếp xúc, tôi biết ai phải đề phòng, ai an toàn với mình. Nếu cứ ngây thơ, ai lợi dụng hay chơi xấu cũng được thì nên trách mình trước, trách người ta sau.
Với tôi, đã bước vào showbiz, thì mình luôn giữ thế chủ động trong câu chuyện, đừng khóc lóc, đổ thừa. Vì mình quyết định mà. Nếu mình tin sai, thì rút kinh nghiệm, đối diện với cái sai và trả giá, vậy thôi. Trả giá xong rồi thì đừng đắm chìm trong đó. Cuộc đời luôn có bài học, biết rút kinh nghiệm sẽ học được những bài học tốt hơn.
Nhưng trong showbiz, cách sống "dĩ hòa vi quý" cũng là một hướng đi an toàn. Đôi khi lời nói thẳng thắn của mình có thể sẽ gây mất lòng người khác…
- Tôi mất lòng nhiều người lắm. Ai hiểu thì sẽ thương tôi. Còn ai không hiểu thì rất ghét. Tôi không thích nịnh nọt lấy lòng người khác. Tôi ghét nhất là nói xạo. Thí dụ nếu người ta không đẹp thì tôi không thể nào khen "ôi em đẹp quá" được. Tôi cũng ghét những người xảo trá, phản bội. Có những người nói hoa mỹ nhưng hành động, mục đích của họ không hề tốt đẹp. Nhưng có người nói năng hơi khó nghe, nhưng cái tâm lại tốt. Phải nhìn vào cái tâm thực sự của họ để hiểu, chứ không phải nghe lời nói đánh giá con người.
Có nhiều người nói tôi "nghe cái giọng thấy ghét rồi", thì tôi cũng không có nhu cầu đón nhận tình thương của người đó. Những người nào mình cần, mình thân, mình chia sẻ, họ sẽ thấy mình làm được gì cho cuộc đời, thái độ nhân sinh quan ra sao.
Một số thí sinh tham gia các cuộc thi trên truyền hình từng chia sẻ rằng họ… rất sợ Xuân Lan vì chị quá khắt khe?
- Thời xưa đi học, thầy cô nghiêm khắc thì chúng ta mới có áp lực để cố gắng học. Bây giờ các bạn trẻ được nuông chiều, được nghe những lời khen nhiều quá. Tôi khắt khe, luôn chỉ ra khuyết điểm để chỉnh sửa cho học trò. Và nhiều học trò của tôi đã thành danh, giỏi giang, đi đào tạo lại lứa thế hệ sau. Tôi không bao giờ ngại học trò giỏi hơn mình.
Tôi có những nguyên tắc nghề nghiệp rất khó. Bây giờ có những bạn trẻ đam mê nghề, nhưng chỉ nhìn theo YouTube và học chứ không qua đào tạo bài bản nên catwalk vẫn còn sai. Thậm chí tôi nói thẳng, có những huấn luyện viên đi dạy học trò mà đi catwalk còn chưa đúng.
Nổi tiếng với tính cách thẳng thắn, Xuân Lan không ngại đối diện với những tranh cãi, va chạm (Ảnh: Facebook nhân vật).
"Có thể mặt tôi ác nên vướng nhiều tin đồn"
Nhân tiện nói đến học trò, vì sao có tin đồn chị và Võ Hoàng Yến "cạch mặt" nhau?
- Võ Hoàng Yến là cô học trò mà dù đã trưởng thành, thậm chí sau này lấy chồng sinh con thì vẫn là một cô bé hồn nhiên với tôi. Yến cũng có tính cách thẳng thắn, nghĩ gì nói đó giống tôi. Mọi người đồn tôi với Yến không nhìn mặt nhau nhưng không phải đâu. Chúng tôi có mối quan hệ tốt đẹp, dù tôi không cần thanh minh cho cả thiên hạ biết điều đó. Cũng không biết vì sao, có thể mặt tôi ác nên người ta đồn như vậy (cười).
Mối quan hệ của Xuân Lan và các người mẫu nổi tiếng đầu thập niên 2000 hiện ra sao?
- Thế hệ của tôi, Thanh Hằng, Hà Hồ… là mấy chị em "chinh chiến" cùng nhau. Không gặp thì thôi, còn đã gặp là nhiều kỷ niệm cũ, cảm xúc cũ ùa về. Tôi và Thanh Hằng cũng từng đóng chung Những cô gái chân dài. Chúng tôi ít gặp nhưng vẫn yêu quý nhau, nhắn tin hỏi han nhau.
Cùng "chinh chiến" có nghĩa là cùng tiến lên hay cùng cạnh tranh nhau?
- Thời xưa, sàn diễn thời trang không có những quy tắc như "có người này thì không có người kia". Cạnh tranh nhau là nỗ lực hết mình để được chọn làm gương mặt bìa báo, người mẫu cho các bộ sưu tập. Mỗi bạn sẽ phải tự thể hiện sự thu hút của mình, luôn làm mới mình để tìm kiếm cơ hội, dù cơ hội không nhiều.
Ngày xưa được phỏng vấn trên các tạp chí như Đất mũi Cà Mau, Điện ảnh kịch trường, Người đẹp Việt Nam… là niềm vinh dự, hạnh phúc của chúng tôi. Thời đó cát-xê chỉ 200.000, 300.000 đồng nhưng vẫn rủ nhau đi ăn cơm tấm, ăn chè, đi chơi hết sạch tiền. Về vẫn vui vẻ, rồi mong chờ tháng sau lại có show, lại rủ nhau đi ăn. Tuổi xuân đi qua đơn giản như vậy thôi.
Sau 27 năm bước chân vào làng mốt, Xuân Lan đã trở thành đàn chị, cô giáo của nhiều đàn em trong nghề (Ảnh: Chụp màn hình).
Trong một bài phỏng vấn với Dân trí, Vũ Thu Phương từng nói sàn diễn bây giờ nhiều hơn, cơ hội nghề cho giới người mẫu rộng mở hơn, nhưng cũng khó hơn ngày xưa rất nhiều. Thời xưa đường hẹp mà lại dễ đi. Chị có đồng ý với quan điểm này?
- Thế hệ ngày nay rất nhiều cơ hội, từ truyền thông cho đến các show diễn. Nhưng các bạn người mẫu trẻ sẽ gặp nhiều khó khăn. Các bạn nỗ lực thể hiện bản thân nhưng kỹ năng còn thiếu, chưa qua trường lớp, đào tạo. Các nhà thiết kế bây giờ hiếm khi casting gương mặt mới, chỉ sử dụng danh sách mẫu quen của họ. Còn với những người mẫu đã thành danh thì theo tôi, các bạn hoạt động khá ổn định, cát-xê cũng hơn trước nhiều, nhất là trong các mùa chạy show thời trang.
Ở thời điểm hiện tại, Xuân Lan còn mong cầu điều gì trong cuộc sống và sự nghiệp?
- Tôi chưa bao giờ bằng lòng với chính mình. Nếu bằng lòng thì không bao giờ phát triển bản thân được. Tôi hạnh phúc nhưng sự hạnh phúc đó là sau lưng, là bệ đỡ, là điều thúc đẩy tôi có thêm năng lượng để đi tiếp.
Tôi không dám nhận mình là nhà hoạt động xã hội, những việc thiện nguyện mình làm chỉ là hạt cát so với nhiều người khác. 44 tuổi, tôi bận rộn kinh doanh, con người nghệ sĩ thi thoảng bộc lộ những lúc mệt mỏi cần nghỉ ngơi mà thôi. Còn hằng ngày, tôi gánh trên vai nhiều trách nhiệm. Nên thôi, "nghệ sĩ" vậy là đủ rồi!
Cảm ơn chị vì những chia sẻ!
