Phim tài liệu 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam thể hiện một dòng chảy xuyên suốt của sự phát triển văn hóa, quan điểm và tư tưởng định hướng của Đảng về văn hóa, để cuối cùng khẳng định sứ mệnh của văn hóa là "soi đường cho quốc dân đi".
Kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam (1943-2023), Bộ VH,TT&DL, Cục Điện ảnh giao Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương xây dựng phim tài liệu 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam. Bộ phim được giao cho đạo diễn Nguyễn Quý Mạnh Minh thực hiện, sẽ phát sóng vào 20h30 ngày 27/2 trên VTV1. Các đài truyền hình trung ương và địa phương cũng phát sóng bộ phim trong dịp kỷ niệm này.
Từ bản Đề cương năm 1943
Bộ phim nhìn lại chặng đường dài kể từ khi bản Đề cương về văn hóa Việt Nam do Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo được thông qua từ tháng 2/1943 đến nay. Đó là sự kiện chính trị quan trọng, tạo nền tảng cho sự nghiệp xây dựng nền văn hóa mới. Phim cũng nhằm phát huy giá trị lịch sử, giá trị thực tiễn của Đề cương cũng như triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về văn hóa và ý kiến kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021.
Đề cương về văn hóa Việt Nam do Tổng Bí thư Trường Chinh khởi thảo. Ảnh tư liệu
Phim tài liệu 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam gồm 4 phần. Phần 1 khẳng định những giá trị của bản Đề cương trong thời gian 80 năm qua, khẳng định tầm nhìn xa trông rộng của Đảng ta về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của văn hóa trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Phần 2 đề cập nội dung Đề cương về văn hóa Việt Nam và các Nghị quyết của Đảng 80 năm qua về phát triển văn hóa, nêu cao truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng của dân tộc, khẳng định sự kiên định con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta lựa chọn.
Phần 3 là nội dung Đề cương và đường lối văn hóa của Đảng. Một nền văn học nghệ thuật mới hình thành trong khói lửa của hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, tạo nên nhiều tác phẩm giá trị.
Hình ảnh Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với đồng bào Tây Nguyên trong phim. Ảnh: ĐPCC
Phần thứ 4 là quyết tâm cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về văn hóa, Kết luận số 76-KL/TW ngày 4/6/2020 của Bộ Chính trị, Kết luận chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021 và các văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về văn hóa.
Phim chứa đựng khối lượng hình ảnh, tư liệu đồ sộ sẽ chuyển tải thông điệp ý nghĩa, tập trung làm rõ bối cảnh ra đời, ý nghĩa lịch sử và giá trị lý luận, thực tiễn của Đề cương về văn hóa Việt Nam cùng quá trình vận dụng, phát triển, những tư tưởng cốt lõi của bản Đề cương lịch sử trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, nhằm xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
Thách thức đối với những người thực hiện bộ phim
Đạo diễn Nguyễn Quý Mạnh Minh chia sẻ với Thể thao và Văn hóa (TTXVN): "Nhiệm vụ làm phim được giao sau khi Hội nghị Văn hóa toàn quốc thành công. Thời kỳ mà đoàn phim cần tiếp cận kéo dài 80 năm, khó khăn đầu tiên là phải xác định được nội dung trọng tâm và tìm cách thể hiện. Tiếp đó là việc làm sao có thể tập hợp được khối tư liệu lớn trong thời gian ngắn khoảng 1 tháng. Hơn nữa, thực hiện bộ phim vào khoảng thời gian cận Tết Nguyên đán, đoàn phim cũng vất vả ở quá trình tiếp cận, phỏng vấn các nhân vật".
Hình ảnh Văn Miếu trong phim tài liệu “80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam”. Ảnh: ĐPCC
Phim 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam có thời lượng 35 phút - thời lượng phim ngắn phù hợp để khán giả theo dõi nhưng cũng là thách thức đối với những người thực hiện. Theo đạo diễn: "Đoàn phim căn cứ vào thời lượng đó để lên khung sản xuất, làm sao cho nội dung ngắn gọn, tập trung, nhưng phản ánh làm rõ được nội dung và những ảnh hưởng, tác động của Đề cương qua thời gian. Tinh thần mà phim hướng tới là biến văn hóa thành một lực lượng để khơi dậy tinh thần, khát vọng yêu nước. Nội dung phim dựa trên nền tảng câu chuyện Đề cương về văn hóa của Đảng, về sự nhất quán của Đảng trong việc đưa ra những mục tiêu cho phát triển văn hóa, đất nước trong 2 giai đoạn chiến tranh và hòa bình".
Hình ảnh Huế trong phim tài liệu “80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam”. Ảnh: ĐPCC
"Phim tập trung khai thác đúng trọng tâm về nội dung, bám sát những dấu mốc lịch sử quan trọng. Phần hình ảnh bên cạnh những tư liệu lịch sử còn khai thác các hình ảnh đa dạng về nhịp điệu, màu sắc, tạo tiết tấu, sự tươi mới. Các di sản văn hóa, hoạt động văn hóa, sự kiện văn hóa… sẽ là điểm nhấn. Hình ảnh tập trung hướng vào nội dung, vấn đề trọng tâm trong phát triển văn hóa theo một dòng chảy xuyên suốt 80 năm" - đạo diễn Nguyễn Quý Mạnh Minh, cho biết.
