"Ngọn đèn trong đêm rất khuya âm thầm cháy…"

Hà Nội hôm nay thật yên bình, và sự bình yên ấy không chỉ được cảm nhận qua những con đường tĩnh lặng trong đêm hay những con phố tấp nập buổi ngày. Nó còn được cảm nhận qua những vần thơ, những giai điệu, những trang ký sự đầy xúc cảm được viết nên từ chính những người đang ngày đêm gìn giữ bình yên ấy. 

Và cuộc thi sáng tác văn học - nghệ thuật với chủ đề "Công an Thủ đô vì bình yên cuộc sống" đã trở thành một dấu mốc, nơi những cảm xúc chân thành được cất lên, nơi những câu chuyện thầm lặng được kể lại.

Cuộc thi do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp với Công an Thành phố Hà Nội tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 - 19/8/2025) và 20 năm Ngày hội Toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc (19/8/2005 - 19/8/2025). Lễ tổng kết, trao giải Cuộc thi diễn ra hôm qua, 14/8, tại Thư viện Hà Nội, 47 Bà Triệu.

Lửa trong đêm khuya và những câu chuyện đời thường

"Thủ đô Hà Nội là nơi đầy bình yên và an toàn. Trong đêm khuya, chúng ta ra đường hoặc đi đâu đó, chúng ta luôn cảm nhận được điều đó. Sự bình yên ấy có sự đóng góp vô cùng to lớn của Công an Hà Nội".

Đó là những chia sẻ mở đầu cho phần đánh giá, nhận xét về cuộc thi của nhà văn Nguyễn Quang Thiều - Chủ tịch Hội nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng thẩm định các tác phẩm tham gia Cuộc thi.

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều - Trưởng ban thẩm định tác phẩm, phát biểu tại Lễ tổng kết, trao giải cuộc thi

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều cho biết, hầu hết các tác giả dự thi là cán bộ chiến sĩ công an, những người đã kể câu chuyện chính cuộc đời mình, những ẩn khuất, những sự hy sinh… Chính những trang viết giản dị, trung thực nhưng đầy xúc động ấy đã cho chúng ta thấy, để có được một phút bình yên, những người chiến sĩ công an đã phải đổi bằng biết bao mồ hôi và nước mắt.

Ông khẳng định một quan điểm mạnh mẽ, "vũ khí" quan trọng nhất mà Công an Hà Nội trong lịch sử của mình đã "sử dụng" để mang lại sự bình yên cho thành phố và từng người dân, đó là "vũ khí" con người: Đó chính là lương tâm của họ, tâm hồn của họ, ý thức của họ và khát vọng cũng như sự dấn thân và hy sinh của họ.

Để minh họa cho điều đó, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã trích lại mấy câu thơ ông viết khi còn trẻ: "Có một ngọn đèn trong đêm rất khuya âm thầm cháy,âm thầm giữ lửa/ Đi dọc những cuộc đời bình yên như giấc ngủ/ Ngọn đèn đi rất nhẹ/ Có ai hay?".

Những câu thơ ấy không chỉ miêu tả về người chiến sĩ công an, mà còn khắc họa một sự thật sâu sắc về họ: sự hy sinh thầm lặng. Họ là những người "âm thầm giữ lửa" trong cuộc đời này, đi qua những nỗi vất vả để bảo vệ những giấc ngủ yên lành của người dân.

Khi nghệ thuật trở thành cầu nối

Sau những chia sẻ đầy xúc động của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, lễ tổng kết và trao giải tiếp tục mang đến những góc nhìn mới, những cảm nhận khác biệt nhưng cùng chung một mạch nguồn cảm xúc. Đó là lời nhận xét từ nhạc sĩ Nguyễn Tiến Mạnh (Phó Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội), thay mặt Hội đồng thẩm định mảng ca khúc. Ông khẳng định, các tác phẩm đã đáp ứng đúng tiêu chí mà ban tổ chức đề ra, ca ngợi truyền thống 80 năm của Công an nhân dân và đặc biệt là khắc họa hình ảnh người chiến sĩ Công an Thủ đô.

"Ở mảng ca khúc, nổi trội là thể loại hành khúc. Tiếp theo là những ca khúc mang tính chất trữ tình, khắc họa sâu sắc hình tượng người chiến sĩ công an" - ông nhận xét.

Trao giải cho 5 tác giả đoạt giải Nhất ở 3 thể loại: ca khúc, ký và thơ. Ảnh: Lương Đình Khoa

Những tác phẩm này không chỉ là lời ca ngợi, mà còn là sự tiếp cận đa dạng về hình tượng người chiến sĩ. Họ có thể là những người lính phòng cháy chữa cháy dũng cảm, những chiến sĩ bảo vệ môi trường hay những người bảo vệ an ninh trật tự xã hội… Điều đặc biệt là các ca khúc này có cấu trúc gọn gàng, dễ nghe, dễ hát, viết cho đơn ca, song ca và cả tốp ca.

"Có những hình tượng người chiến sĩ công an được ví như những người nghệ sĩ nhưng không biểu diễn trên sân khấu mà là nhập vai trong những chuyên án. Thì đấy cũng là một cách tiếp cận rất là độc đáo" - nhạc sĩ Tiến Mạnh nhấn mạnh.

Cuộc thi đã không chỉ dừng lại ở việc tôn vinh những tác phẩm xuất sắc mà còn tạo ra một không gian văn hóa ý nghĩa, tăng cường gắn kết lực lượng công an với nhân dân. Trải qua gần ba tháng phát động, Ban tổ chức đã nhận được 480 tác phẩm dự thi, trong đó có 75 ca khúc, 308 tác phẩm thơ và 97 tác phẩm ký.

Sự hưởng ứng tích cực này không chỉ thể hiện sức sống của phong trào văn học, nghệ thuật mà còn cho thấy tình cảm sâu sắc của các tầng lớp nhân dân dành cho lực lượng Công an Thủ đô. Cuộc thi đã trở thành một cầu nối, giúp công chúng hiểu hơn về những hy sinh, cống hiến thầm lặng của các chiến sĩ.

Trong khuôn khổ buổi lễ, 5 tác phẩm tiêu biểu đã được trình diễn, như một lời khẳng định về giá trị nghệ thuật và nhân văn của cuộc thi, bao gồm loại hình ca khúc và thơ. Đây không chỉ là những tác phẩm nghệ thuật, mà còn là những câu chuyện đời thường được kể lại bằng ngôn ngữ của trái tim, chạm đến cảm xúc của người nghe, người đọc. Chính những tác phẩm này đã góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp của người chiến sĩ Công an nhân dân với tinh thần "vì nước quên thân, vì dân phục vụ", củng cố thêm niềm tin và sự gắn bó giữa lực lượng công an và người dân.

Kết quả, 5 giải Nhất được trao cho ca khúc Cảnh sát hình sự - Người "nghệ sĩ" nhân dân của tác giả Nguyễn Lê Tâm; 2 tác phẩm ký Xé vỏ kén của tác giả Bạch Phương Chi và Đại tá Lê Đức Hùng - Người chiến sĩ Công an Thủ đô vì bình yên cuộc sống của tác giả Đinh Văn Bình; 2 tác phẩm thơ Đợi ba của tác giả Nguyễn Anh Đức và Trưa về thăm mẹ của tác giả Mai Thị Hạnh Lê. Ngoài ra, Ban tổ chức còn trao 2 giải tập thể và 43 giải cá nhân khác.

Cuộc thi còn cho ra mắt một ấn phẩm đặc biệt: "Tuyển tập 80 tác phẩm được tuyển chọn". Đây là một món quà ý nghĩa, một minh chứng cho sự thành công của Cuộc thi, và hơn cả, là một lời tri ân trân trọng dành cho những người đã và đang cống hiến để mang lại sự bình yên cho Thủ đô.