Các tác phẩm nghiên cứu của Lưu Phương Trực là một minh chứng cho nỗ lực của thế hệ trẻ Việt Nam trong việc kể lại câu chuyện quê hương bằng tiếng Anh - một ngôn ngữ toàn cầu, nhằm góp phần lan tỏa hình ảnh đất nước ra thế giới.
Cuốn sách Các công trình di sản văn hóa mang tính biểu tượng của TP HCM của Lưu Phương Trực (20 tuổi) vừa phát hành 2 thứ tiếng Anh và Việt là cách mở rộng góc nhìn về lịch sử, văn hóa và giá trị di sản trong đời sống hôm nay. Lưu Phương Trực hiện là sinh viên chuyên ngành lịch sử tại Đại học Denison, Hoa Kỳ.
Nhìn lại TP.HCM qua di sản đô thị
TP HCM không chỉ là nơi lưu giữ những dấu ấn quan trọng trong tiến trình lịch sử Việt Nam hiện đại, mà còn là nơi các dòng chảy văn hóa gặp gỡ, giao thoa và bồi đắp lẫn nhau, tạo nên một diện mạo kiến trúc đặc sắc với những công trình giàu tính biểu tượng. Những di sản này đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều nghiên cứu của Lưu Phương Trực, trong đó có cuốn sách vừa phát hành.
Tác giả Lưu Phương Trực (phải) tại buổi giao lưu ra mắt sách mới đây ở TP.HCM. Ảnh: Khánh Châu
Trong tác phẩm này, Lưu Phương Trực tập trung khai thác ba công trình tiêu biểu: Bảo tàng TP HCM, Bưu điện Trung tâm Sài Gòn và Dinh Độc Lập. Anh cho biết dù TP HCM còn rất nhiều công trình mang tính biểu tượng, nhưng ba địa danh trên là những nơi thể hiện rõ nhất tính lịch sử và tính quốc tế của kiến trúc TP.HCM. Mỗi công trình đại diện cho một giai đoạn khác nhau, trải dài từ kiến trúc thuộc địa đến kiến trúc hiện đại.
Cuốn sách song ngữ "Các công trình di sản văn hóa mang tính biểu tượng của TP.HCM" in lần thứ 2
Hơn nữa, theo anh Trực, những công trình kể trên không đơn thuần là những địa danh thân thuộc đã trở thành biểu tượng của TP.HCM, mà còn là nơi anh cảm nhận rõ rệt nhịp thở của lịch sử đang hiện hữu.
"Lịch sử hiện diện ở khắp mọi nơi. Mỗi tòa nhà, mỗi góc phố, mỗi công trình, dù mới xây hay đã có từ hàng trăm năm trước, đều ẩn chứa trong mình một câu chuyện. Ở những nơi như Dinh Độc Lập, Bảo tàng TP.HCM hoặc Bưu điện Trung tâm Sài Gòn, những câu chuyện ấy không chỉ nói về kiến trúc, mà còn về con người, về những biến động và sự chuyển mình của thời cuộc" - anh chia sẻ.
Sự kiện thu hút nhiều bạn đọc tham dự. Ảnh: Khánh Châu
Để những câu chuyện về di sản không chỉ nằm lại trong ký ức, Lưu Phương Trực đã dành nhiều thời gian và tâm sức để nghiên cứu, thu thập tư liệu và chọn lọc từng chi tiết để hình thành nên cuốn sách Các công trình di sản văn hóa mang tính biểu tượng của TP.HCM.
Đáng chú ý, ấn phẩm này được xuất bản lần đầu tiên vào năm 2022, khi Lưu Phương Trực vẫn còn là học sinh phổ thông. "Những địa điểm này gắn liền với hành trình lớn lên của tôi. Vì thế, tôi muốn viết cuốn sách như một cách lưu giữ ký ức của mình, đồng thời thử thách bản thân với một đề tài nghiên cứu nghiêm túc để chuẩn bị cho chặng đường học đại học phía trước" - tác giả bộc bạch.
Không chuyên sâu vào học thuật, cuốn sách chọn cách tiếp cận gần gũi, phù hợp với độc giả phổ thông. Mỗi công trình đều được giới thiệu một cách hệ thống, từ lịch sử hình thành, đặc trưng kiến trúc đến giá trị sử dụng và công tác bảo tồn hiện nay, mang lại một cái nhìn tổng thể về các biểu tượng của thành phố. Song song với những thông tin ấy là hệ thống hình ảnh minh họa do chính tác giả tự chụp hoặc sưu tầm, góp phần làm cho cuốn sách thêm sinh động, chân thật và giàu cảm xúc.
Tiếp nối hành trình với lịch sử dân tộc
Với niềm đam mê sâu sắc dành cho lịch sử Việt Nam, sau Các công trình di sản văn hóa mang tính biểu tượng của TP.HCM, tác giả Lưu Phương Trực tiếp tục cho ra mắt ấn phẩm The Downfall of the Nguyễn Dynasty (tạm dịch: Sự sụp đổ của triều đình nhà Nguyễn). Cuốn sách cung cấp cho bạn đọc trẻ cái nhìn toàn cảnh và hệ thống về triều Nguyễn, từ quá trình hình thành, phát triển đến suy tàn, dựa trên những phương diện cơ bản: chính trị, kinh tế, giáo dục, xã hội, quân sự, đối ngoại và lãnh thổ.
Lưu Phương Trực tiếp tục cho ra mắt ấn phẩm "The Downfall of the Nguyễn Dynasty" (tạm dịch: Sự sụp đổ của triều đình nhà Nguyễn), hình bên phải. Ảnh: Khánh Châu
Chia sẻ về lý do lựa chọn lịch sử triều Nguyễn là hướng nghiên cứu kế tiếp, Lưu Phương Trực cho biết quãng thời gian du học đã mang đến cho anh những trải nghiệm đặc biệt về sự va chạm văn hóa. Những ngày đầu ở một đất nước xa lạ, giữa môi trường học tập hoàn toàn mới, anh dần nhận ra mình có hứng thú đặc biệt với cách các nền văn hóa gặp gỡ, tương tác và ảnh hưởng lẫn nhau. Vì thế, anh quyết định chọn triều Nguyễn - giai đoạn lịch sử mang nhiều dấu ấn giao thoa giữa Việt Nam và thế giới - là đề tài cho quyển sách tiếp theo của mình.
Lưu Phương Trực ký tặng sách. Ảnh: Khánh Châu
Phương Trực cũng cho biết thêm: "Khi học tập ở nước ngoài, tôi thường xuyên nhận được những câu hỏi từ bạn bè quốc tế về lịch sử Việt Nam. Vì vậy, tôi viết cuốn sách này trước hết là dành cho các bạn, để các bạn có thể hiểu hơn về Việt Nam, sau là dành cho chính mình, như một cách để tôi hệ thống lại kiến thức sau quá trình học tập". Với hình thức trình bày hoàn toàn bằng tiếng Anh, cuốn sách hy vọng sẽ trở thành chiếc cầu nối để người trẻ Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế tiếp cận lịch sử Việt Nam một cách thuận lợi và dễ dàng hơn.
Qua các ấn phẩm mà Lưu Phương Trực đã thực hiện, có thể nhận thấy một hành trình trưởng thành đầy rõ nét của tình yêu dành cho lịch sử và văn hoá dân tộc. Những cuốn sách này không chỉ là công trình nghiên cứu được đầu tư công phu và giàu tâm huyết, mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về tinh thần trách nhiệm của người trẻ hôm nay trong việc khơi dậy và lan tỏa những giá trị lịch sử - văn hóa của đất nước, không chỉ trong phạm vi quốc gia mà còn lan rộng ra toàn thế giới.
