Mất nước xảy ra khi cơ thể không có đủ nước cần thiết để hoạt động. Mất nước có thể dẫn đến nhiều vấn đề, từ các triệu chứng nhẹ như đau đầu và mệt mỏi đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như say nắng. Cách tốt nhất để tránh tác động của tình trạng mất nước là luôn giữ cơ thể đủ nước.
1. Nhóm người dễ bị mất nước
Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể bị mất nước nhưng một số nhóm người có nguy cơ cao hơn, bao gồm:
Trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nhạy cảm hơn với lượng nước mất đi ít và dễ bị tiêu chảy hay nôn hơn người lớn. Ngoài ra, trẻ không phải lúc nào cũng có thể nói cho bạn biết khi nào trẻ khát và việc bổ sung nước hoàn toàn phụ thuộc vào những người xung quanh.
Người lớn tuổi: Người lớn tuổi có cảm giác khát giảm và lưu trữ ít chất lỏng hơn trong cơ thể, khiến họ nhạy cảm hơn với tình trạng mất nước. Họ cũng có thể mắc các tình trạng sức khỏe khác có thể làm tăng nguy cơ mất nước.
Những người mắc một số tình trạng bệnh lý nhất định: Các tình trạng bệnh lý như đái tháo đường và bệnh thận có thể khiến người bệnh đổ mồ hôi hoặc đi tiểu nhiều hơn, làm tăng nguy cơ mất nước. Những người dùng thuốc lợi tiểu hoặc các loại thuốc khác làm tăng lượng nước tiểu cũng có nguy cơ bị mất nước cao hơn.
Ngoài ra, những người tham gia một số hoạt động như tập thể dục hoặc làm việc ngoài trời trong thời tiết nóng bức cũng làm tăng nguy cơ mất nước.
Cha mẹ và người chăm sóc cần chú ý cho trẻ uống đủ nước trong mùa hè.
2. Cách xử lý mất nước tại nhà
Tình trạng mất nước nhẹ thường được điều trị bằng cách bổ sung chất lỏng đã mất. Ở trẻ lớn và người lớn, tình trạng mất nước từ nhẹ đến trung bình có thể được điều trị bằng cách tăng lượng chất lỏng đưa vào. Khi bù nước nên chú ý những cách dưới đây:
- Uống chậm và nhấp từng ngụm nhỏ.
- Pha loãng nước ép trái cây với nước lọc để không gây đau bụng.
- Tránh các loại đồ uống có thể khiến cơ thể mất nước nhiều hơn, như rượu hoặc đồ uống có chứa caffeine.
Nếu bạn không thể tự bù đủ chất lỏng, có thể cần phải đi khám tại cơ sở y tế ngay.
3. Khi nào nên đến gặp bác sĩ?
Với tình trạng mất nước trung bình đến nặng có thể cần điều trị y tế, chẳng hạn như truyền dịch qua đường tĩnh mạch. Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bạn không chắc chắn về mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
Nếu cảm giác trẻ sơ sinh hoặc trẻ mới biết đi có thể bị mất nước, hãy gọi ngay cho bác sĩ nhi khoa. Trong một số trường hợp, trẻ nhỏ có thể bù nước tại nhà nhưng điều quan trọng là phải gọi điện cho bác sĩ và làm theo hướng dẫn của bác sĩ.
4. Phòng ngừa mất nước trong mùa hè
Đừng đợi đến khi khát mới uống nước. Hãy tạo thói quen nhấp từng ngụm nước trong ngày. Cố gắng uống ít nhất 8 cốc nước mỗi ngày, nhưng hãy nhớ rằng nhu cầu của mỗi người có thể khác nhau. Trong nhiều trường hợp, tình trạng mất nước có thể được ngăn ngừa bằng cách tiêu thụ đủ chất lỏng và thực phẩm có hàm lượng nước cao, chẳng hạn như trái cây và rau quả.
Việc giữ đủ nước có thể khó khăn khi bạn bị ốm, đặc biệt là khi bị nôn mửa và tiêu chảy. Chuyển sang chế độ ăn uống bao gồm nhiều chất lỏng hơn, thay thế nước và chất điện giải đã mất bằng nước dừa, nước gạo rang, nước mía có thể giúp ích.
Cách tốt nhất để ngăn ngừa mất nước là uống đủ nước trong suốt cả ngày, đặc biệt là khi nhiệt độ cao và bạn dành thời gian ở ngoài trời. Kiểm tra dự báo thời tiết cho những ngày có chỉ số nhiệt cao có thể giúp bạn quyết định thời điểm tốt nhất để tránh tập thể dục ngoài trời và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Khoảng thời gian từ 12 giờ chiều đến 15 giờ chiều có xu hướng là thời điểm nóng nhất trong ngày, vì vậy, bạn nên ở trong bóng râm hoặc trong nhà trong thời gian đó.
Khi tham gia các bài tập tim mạch, chẳng hạn như chạy, đi bộ đường dài, đạp xe, bóng rổ, quần vợt, bóng đá và bơi lội, hãy nghỉ ngơi thường xuyên dưới bóng râm và uống nước trước, trong và sau. Lên kế hoạch hoạt động mạnh vào sáng sớm hoặc chiều muộn để tránh ánh nắng trực tiếp.
Khi hoạt động ngoài trời nắng cần cung cấp nhiều nước hơn cho cơ thể, tránh tình trạng mất nước.
Nếu bạn phải ra ngoài vào những ngày nhiệt độ cao, hãy mặc quần áo sáng màu và rộng rãi che phủ làn da, uống nhiều nước, mang theo quạt hoặc máy phun sương cá nhân để giữ mát. Trẻ em và người cao tuổi cực kỳ dễ bị tổn thương trong thời tiết nhiệt độ cao và dễ bị mất nước hơn, vì vậy hãy đảm bảo thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung với những thành viên trong gia đình.
Khánh An
