Ngày 18/12, BS.CK2 Nguyễn Vũ Hoàng, Phó giám đốc Bệnh viện Da Liễu TP HCM, cho biết bệnh nhân được chẩn đoán mắc loạn sản thượng bì dạng mụn cóc (Epidermodysplasia verruciformis). Bệnh do đột biến gene khiến cơ thể suy giảm miễn dịch với một số chủng virus HPV hiếm gặp. Chủng Beta-HPV liên quan đến bệnh vốn không gây bệnh ở người khỏe mạnh, vì vậy hội chứng này không lây và không gây nguy cơ cho người xung quanh khi tiếp xúc. Theo y văn, thế giới mới ghi nhận khoảng 200 trường hợp, và là ca thứ hai ở Việt Nam.
Hội chứng "người cây" thường khởi phát sớm, trung bình ở độ tuổi 6-7, thậm chí 1-2 tuổi. Tổn thương ban đầu giống lang ben, dày sừng tiết bã hoặc mụn cóc phẳng, xuất hiện ở thân mình, cổ, mặt, bàn tay và bàn chân. Theo thời gian, các mảng da dày lên, sừng hóa, nhô cao, bề mặt xù xì như vỏ hoặc rễ cây, gây biến dạng và hạn chế nghiêm trọng khả năng vận động. Trước đó, Việt Nam từng ghi nhận một trường hợp khác tại Đồng Nai, 63 tuổi, với tổn thương nhẹ hơn, khu trú ở cẳng chân phải.
Anh Sơn phát bệnh từ khi khoảng 2 tuổi. Tổn thương lan rộng ở bàn chân và bàn tay, khiến bệnh nhân mất khả năng đi lại, phải sử dụng xe lăn nhiều năm nay. Hiện, bệnh nhân còn được phát hiện ung thư biểu mô tế bào vảy ở lòng bàn chân - biến chứng nguy hiểm thường gặp ở người mắc hội chứng này. Các bác sĩ khuyến cáo phẫu thuật cắt bỏ tổn thương ung thư, song bệnh nhân chưa có điều kiện do hoàn cảnh khó khăn, chỉ có hai mẹ con nương tựa nhau, mọi sinh hoạt phụ thuộc vào người mẹ 75 tuổi.
Bàn tay anh Sơn trước khi điều trị. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Từ tháng 6/2025, bệnh nhân được điều trị bằng kem thoa và viên uống chứa phức hợp alpha-lactalbumin-oleic acid do nhóm của TS Trần Thị Hiền (Đại học Lund, Thụy Điển) hỗ trợ. Sau vài tháng, tổn thương da có dấu hiệu mỏng dần, giảm đau, giảm tốc độ di căn ung thư ở chân. Đây là ca "người cây" đầu tiên trên thế giới điều trị bằng phương pháp này, bước đầu giảm 30-40% thương tổn ở chân và tay sau 6 tháng. Nhóm nghiên cứu đang phối hợp với các bệnh viện da liễu trong nước theo dõi, gửi mẫu bệnh phẩm đi nước ngoài xét nghiệm, đánh giá hiệu quả điều trị trong khoảng một năm để hoàn thiện báo cáo công bố quốc tế.
Giới chuyên môn cho biết hiện chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn hội chứng "người cây". Việc điều trị chủ yếu nhằm kiểm soát triệu chứng, hạn chế biến chứng và phát hiện sớm ung thư da. Các chuyên gia kỳ vọng phức hợp alpha-lactalbumin-oleic acid có thể giúp hạn chế tái phát tổn thương sau phẫu thuật, mở ra hướng tiếp cận mới cho căn bệnh hiếm gặp này.
Lê Phương
