Ngày 15/2, bác sĩ Bệnh viện Quân đội 108 cho biết ngậm quả kha tử để trị ho là một phương pháp dân gian. Trước khi nhập viện 5 ngày, người này nhiễm lạnh, sau đó ho khan, ngậm quả kha tử thì ho nhiều hơn, không khó thở nên không đi khám. Ba ngày sau ông sốt 39-40 độ, ho nhiều có đờm, khàn tiếng.
Đến bệnh viện khám, kết quả chụp CT ngực phát hiện bệnh nhân tổn thương phổi, đông đặc thùy giữa phổi phải, có dị vật trong lòng phế quản. Nội soi thấy dị vật kích thước dài 1,5 cm làm tắc hoàn toàn phế quản trung tâm, bác sĩ gắp ra mảnh của quả kha tử.
Sau nội soi, bệnh nhân hết sốt, giảm ho, điều trị bằng kháng sinh, sức khỏe dần ổn định và ra viện.
Phim chụp cắt lớp vi tính hình ảnh dị vật trong phế quản bên phải của bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Bác sĩ Vũ Thị Lệ, Viện điều trị Cán bộ cao cấp Quân đội, cho biết dị vật đường thở là tình trạng trong thanh - khí - phế quản của người bệnh đang mắc các vật dụng vô cơ hoặc thức ăn kích thước lớn. Khi mắc dị vật, người bệnh thường có các triệu chứng như ho sặc sụa, khó thở, tím tái, khàn tiếng. Nếu không được chẩn đoán và xử trí nhanh chóng, bệnh nhân có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, viêm phế quản - phổi, xẹp phổi, áp xe phổi, tràn mủ màng phổi do áp xe vỡ vào màng phổi, giãn phế quản do dị vật bỏ quên lâu ngày, sẹo hẹp thanh quản, thậm chí tử vong. Như trường hợp này, bệnh nhân bị tổn thương phổi do ho và hóc dị vật.
Bác sĩ khuyến cáo khi nghi ngờ bị hóc dị vật, tùy lứa tuổi và tình trạng của nạn nhân mà xử trí, không nên cố gắng dùng tay móc hoặc chữa mẹo dân gian để lấy dị vật ra. Khi ấy, niêm mạc miệng trầy xước, dễ chảy máu, nhiễm trùng hoặc làm dị vật mắc sâu hơn và rơi xuống những vị trí nguy hiểm.
Cần trang bị kiến thức sơ cứu cơ bản các tai nạn thường gặp, nhất là hóc dị vật. Người bị ngạt sặc nhưng còn tỉnh, có thể nói, ho mạnh hoặc thở đầy đủ thì chuyển đến cơ sở y tế gần nhất. Trường hợp nạn nhân bị tắc nghẽn đường thở và đe dọa tính mạng, vẫn tỉnh nhưng không thể ho, nói, khóc hoặc thở được, người sơ cứu có thể áp dụng biện pháp Heimlich, gồm các bước sau:
Bước 1: Vỗ mạnh 5 cái vào sau lưng. Dùng phần cuối bàn tay vỗ mạnh vào lưng nạn nhân 5 lần riêng biệt tại vị trí giữa hai bả vai. Cẩn đảm bảo vỗ lưng đủ mạnh và mỗi lần vỗ tách biệt. Cố gắng đánh bật dị vật ra với mỗi lần vỗ lưng.
Bước 2: Ép bụng 5 cái
Với người lớn và trẻ trên một tuổi: Người cứu hộ đứng hoặc quỳ gối phía sau và vòng hai tay qua người nạn nhân. Với người không mang thai hoặc béo phì, đặt một bàn tay (nắm đấm) dưới mũi ức để ép bụng; sơ cứu người béo phì hoặc phụ nữ mang thai là đặt nắm đấm tay lên vị trí mặt trước 1/3 dưới xương ức để ép ngực. Đặt bàn tay kia tư thế ôm lấy nắm đấm. Ấn bụng mạnh hướng từ trước ra sau và từ dưới lên trên 5 lần. Kiểm tra miệng lấy dị vật nếu có.
Đối với trẻ hơn một tuổi: Cho trẻ nằm ngửa lên cẳng tay và kê lên đùi người sơ cứu, chú ý nâng đầu và cổ trẻ cẩn thận, dùng hai ngón tay ấn mạnh vào 1/3 dưới xương ức.
Bước 3: Lặp lại bước 1 và bước 2 cho đến khi dị vật bắn ra ngoài. Nạn nhân có thể ho mạnh và thở được.
Bước 4: Nếu dị vật bắn được ra ngoài, nạn nhân có thể ho mạnh và thở được, đưa đến cơ sở y tế gần nhất. Nếu nạn nhân mất ý thức, cẩn thận cho nằm xuống mặt phẳng, đánh giá tình trạng hô hấp tuần hoàn. Nếu ngừng tuần hoàn, gọi cấp cứu 115 và tiến hành cấp cứu hồi sinh tim phổi cơ bản ngay.
Hướng dẫn thủ thuật Heimlich xử trí hóc dị vật.
Thúy Quỳnh
Thúy Quỳnh