Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, thời gian gần đây, các bác sĩ Trung tâm Bệnh nhiệt đới của bệnh viện đã tiếp nhận và điều trị cho nhiều trẻ nhập viện mắc viêm màng não, nguyên nhân chủ yếu là do Enterovirus.
Đơn cử, trường hợp bé trai 7 tuổi, ở Hà Nội. 1 ngày trước khi vào viện, trẻ xuất hiện đau đầu từng cơn, kèm theo nôn và sốt. Gia đình đã đưa trẻ đến một cơ sở y tế để thăm khám. Tại đây các bác sĩ nghi ngờ trẻ mắc viêm màng não và chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương điều trị.
Bệnh nhi mắc viêm màng não do virus được điều trị tại bệnh viện. Ảnh: BVCC.
Sau khi nhập viện, các bác sĩ đã nhanh chóng tiến hành thăm khám lâm sàng và làm các xét nghiệm chẩn đoán bệnh. Kết quả cho thấy trong dịch não tủy của trẻ có nhiều tế bào bạch cầu, chủ yếu là bạch cầu Lympho, xét nghiệm PCR dương tính với Enterovirus.
Hiện sau 5 ngày điều trị theo phác đồ viêm màng não do virus, trẻ tỉnh táo, hết sốt, không có biến chứng và đã được xuất viện.
Ngoài trường hợp trên, tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới cũng điều trị cho một bé trai 10 tuổi (ở Hà Nội) mắc viêm màng não do Enterovirus. Trẻ nhập viện ngày 3/10 trong tình trạng sốt, nôn nhiều, mệt mỏi, đau đầu và cổ cứng.
Nhận thấy đây là một trường hợp nghi ngờ viêm màng não nên các bác sĩ đã cho trẻ làm các xét nghiệm chẩn đoán. Kết quả cho thấy trẻ bị viêm màng não do Enterovirus. Sau quá trình điều trị theo phác đồ, trẻ đã được ra viện và không có biến chứng.
Thận trọng với viêm màng não do virus ở trẻ
ThS.BSNT Phạm Thị Quế – Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: Viêm màng não virus là tình trạng viêm màng não do căn nguyên virus gây nên, bệnh gặp ở mọi lứa tuổi nhưng nguy cơ cao hơn ở những người suy giảm miễn dịch và trẻ em.
Căn nguyên gây viêm màng não virus thường gặp nhất bao gồm: Enterovirus (nhóm Coxsackie hoặc Echovirus), Herpesvirus (HSV1 và 2, VZV, CMV, EBV, HHV6), nhóm Arbovirus (virus viêm não Nhật Bản, virus sốt xuất huyết,…).
Dấu hiệu và triệu chứng viêm màng não do virus.
Enterovirus là một họ virus đường ruột, gồm nhiều loại virus khác nhau và có thể gây bệnh thành dịch. Enterovirus chủ yếu lây qua đường tiêu hóa, nghĩa là người bệnh sẽ đào thải virus qua phân hoặc qua các dịch tiết của đường miệng từ đó lây nhiễm cho trẻ xung quanh. Ngoài gây ra tình trạng viêm màng não, Enterovirus còn gây ra bệnh lý tay – chân – miệng.
Theo BS Quế, các triệu chứng chính của viêm màng não do virus nói chung và Enterovirus nói riêng có thể xuất hiện đột ngột bao gồm: Sốt, ớn lạnh, đau đầu, cổ cứng, buồn nôn hoặc nôn, nhạy cảm với ánh sáng (sợ ánh sáng), chán ăn, mệt mỏi.
Đôi khi có các triệu chứng của nhiễm virus như sổ mũi, ho, đau nhức cơ thể hoặc phát ban, trước khi có triệu chứng của viêm màng não. Ở trẻ sơ sinh, triệu chứng thường không đặc hiệu bao gồm: sốt, nôn, thóp phồng, bú kém, ngủ nhiều,…
Để chẩn đoán xác định, trẻ cần được chọc dịch não tủy và làm xét nghiệm PCR để xác định căn nguyên virus. Điều trị triệu chứng hiện đang là phương pháp chính trong quản lý bệnh viêm màng não do virus với các thuốc giảm đau, hạ sốt, giảm viêm và dinh dưỡng nâng cao thể trạng.
Cũng theo BS Quế, hiện bệnh viêm màng não do Enterovirus chưa có thuốc đặc trị đặc hiệu và vaccine phòng bệnh. Vì vậy, để phòng bệnh cho trẻ, cha mẹ và người chăm sóc cần hướng dẫn trẻ vệ sinh tay sạch với xà phòng trước khi ăn, sau khi ho, hắt hơi, đi vệ sinh; thực hiện ăn chín, uống sôi, sử dụng thực phẩm sạch có nguồn gốc rõ ràng.
Vệ sinh đồ chơi chung, giữ môi trường sống sạch sẽ, khử trùng các bề mặt tiếp xúc nhiều như tay nắm cửa, bàn, ghế để ngăn ngừa lây lan virus.
Khi trẻ có dấu hiệu nôn, đau đầu, không đáp ứng với thuốc hạ sốt cần cho trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng có thể xảy ra.
Cha mẹ phải nhớ những dấu hiệu nhận biết bệnh viêm màng não ở trẻ em để có biện pháp can thiệp kịp thời.