Chắc hẳn rất nhiều người không quên trào lưu "mì cay 7 cấp độ" xuất hiện tại Việt Nam cuối năm 2016. Có một sự thật, mì cay là một trong những hot trend ăn uống hiếm hoi vẫn được ưa chuộng sau nhiều năm của giới trẻ Việt và nhiều quốc gia khác với nhiều biến thể. Tuy nhiên, đây cũng là món ăn gây hại dạ dày, không tốt cho sức khỏe nếu ăn không kiểm soát về cả lượng lẫn độ cay.
Một nữ sinh 17 tuổi tại Kuala Lumpur (Malaysia) đã bị liệt dạ dày vì quá mê món này. Cô chia sẻ rằng món ăn này không chỉ ngon mà còn tạo ra tâm lý muốn chinh phục, muốn vượt qua giới hạn cay nóng. Cô đã có thời điểm gọi mì cay tới 3 bữa một ngày, tin rằng việc ăn cay giúp mình giảm căng thẳng học hành, bạn bè xung quanh cũng rất thích ăn chung.
Thói quen cực đoan này kéo dài, khiến cô bắt đầu cảm thấy ăn một chút đã no, đau bụng thường xuyên và dữ dội. Những cơn đau ngày càng nghiêm trọng, không thuyên giảm ngay cả khi đã uống thuốc giảm đau, ảnh hưởng nặng nề đến sinh hoạt.
Ảnh minh họa
Cô gái này đã sụt 15kg chỉ trong 2 tháng. Những tưởng bị ung thư nhưng khi đi khám vì đau bụng dữ dội mới phát hiện mắc bệnh liệt dạ dày. Thậm chí, dạ dày của cô sa xuống khoang chậu và chèn ép ruột già, dẫn đến táo bón, đau bụng và nhiều khó chịu khác.
Liệt dạ dày - căn bệnh nguy hiểm nhưng ít ai biết đến
Bình luận về ca bệnh của cô gái này trên một chương trình sức khỏe trực tuyến, bác sĩ Chen Rongjian - Giám đốc điều hành Trung tâm Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu của Bệnh viện đa khoa Minsheng (Đài Lan, Trung Quốc) cảnh báo liệt dạ dày nguy hiểm nhưng ít người biết đến.
Theo bác sĩ Chen, liệt dạ dày (Gastroparesis) là tình trạng rối loạn vận động. Các cơ thành dạ dày hoạt động yếu đi hoặc ngừng co bóp, khiến thức ăn bị giữ lại quá lâu. Điều này cản trở quá trình làm rỗng dạ dày, gây khó khăn cho việc tiêu hóa. Người bệnh thường cảm thấy no nhanh dù chỉ ăn rất ít.
Bệnh lý này nguy hiểm vì có thể khiến thức ăn lên men, tạo khối cứng (bezoar) gây tắc nghẽn. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm buồn nôn, nôn mửa thức ăn chưa tiêu hóa, và đau bụng vùng thượng vị. Hậu quả là sụt cân nghiêm trọng và mất kiểm soát đường huyết.
Nguyên nhân chính là tổn thương dây thần kinh phế vị, thường thấy ở bệnh nhân tiểu đường. Tuy nhiên, nó cũng có thể xuất phát từ thói quen ăn uống thất thường và lạm dụng đồ cay nóng. Viêm loét dạ dày mãn tính do ăn uống tiêu cực cũng là yếu tố gián tiếp gây tổn thương chức năng.
Một số lưu ý khi ăn cay để tránh "tự hủy" dạ dày
Bác sĩ Chen Rongjian nhấn mạnh, đồ ăn cay chính là "kẻ thù" của dạ dày và đường ruột. Việc tiêu thụ đồ cay nóng liên tục không chỉ gây loét, xuất huyết tiêu hóa mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính nguy hiểm như viêm thực quản mãn tính, thậm chí là ung thư thực quản.
Với trường hợp cô gái 17 tuổi kể trên, ngoài ăn cay quá thường xuyên, cô còn lười vận động, hay căng thẳng và thức khuya khiến bệnh tình thêm trầm trọng. Sau khoảng gần 7 tuần điều trị, các triệu chứng khó chịu của cô gái đã gần như biến mất. Tái khám cho thấy chức năng dạ dày phục hồi tốt, cân nặng của cô bắt đầu tăng trở lại, tâm trạng vui vẻ và ăn uống ngon miệng hơn.
Ảnh minh họa
Qua câu chuyện này, một lần nữa bác sĩ Chen cảnh báo mọi người, nhất là người trẻ không nên vì sở thích ăn uống nhất thời mà tự "phá hủy" dạ dày. Cũng cần đi khám ngay khi cò bất thường, đừng chủ quan hay ỷ lại mình còn trẻ.
Ngoài kiểm soát độ cay, lượng ăn thì bác sĩ Chen đưa ra một số nguyên tắc khi ăn cay để bảo vệ dạ dày như:
Protein quan trọng như thế nào đối với người cao tuổi? Sau 55 tuổi, nên ăn nhiều hơn 4 loại thực phẩm giàu protein này
- Không ăn cay khi đói: Tuyệt đối không ăn đồ cay nóng khi bụng rỗng. Hãy lót dạ trước bằng thức ăn nhẹ để tạo lớp màng bảo vệ niêm mạc.
- Kết hợp với tinh bột và rau xanh: Luôn ăn kèm đồ cay với tinh bột và rau xanh để làm loãng nồng độ capsaicin (chất gây cay).
- Uống sữa, không uống nước có ga: Khi cay, hãy uống sữa, sữa chua hoặc ăn kem. Tránh đồ uống có ga vì chúng làm tăng tiết axit và kích thích trào ngược.
- Tránh ăn cay liên tục: Không nên ăn cay với tần suất quá dày đặc (như ăn liên tục nhiều ngày). Hãy cho dạ dày thời gian nghỉ ngơi.
- Hạn chế đồ cay nóng vào buổi tối: Tránh ăn cay quá gần giờ đi ngủ (ít nhất 3 giờ trước khi ngủ) để ngăn ngừa ợ nóng và trào ngược axit.
