Đây là lộ trình được Bộ Y tế nêu ra tại Thông tư 26/2025/TT-BYT quy định về đơn thuốc và việc kê đơn thuốc hóa dược, sinh phẩm trong điều trị ngoại trú tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh .
Theo TS.BS Vương Ánh Dương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), khi thực hiện theo quy định tại Thông tư, hệ thống kê đơn và bán thuốc sẽ kết nối được với nhau. Người bệnh đi mua thuốc sẽ được kiểm soát theo đơn đã kê trong hệ thống. Những đơn nào được bán đến đâu, những loại thuốc nào bị bán sai so với kê đơn, tất cả đều có thể theo dõi được.
"Đây là bước tiến rất lớn trong kiểm soát tình trạng bán thuốc không theo đơn, đặc biệt là thuốc kháng sinh. Việc kết nối liên thông giữa Hệ thống kê đơn thuốc điện tử và Hệ thống Quản lý Dược quốc gia là một trong những giải pháp then chốt để nâng cao hiệu quả giám sát sử dụng thuốc.
Khi tất cả đơn thuốc được cập nhật đồng bộ, cơ quan quản lý có thể phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi lạm dụng thuốc, kê đơn sai quy định hoặc bán thuốc khi không có đơn"- TS.BS Vương Ánh Dương nói.
Đơn thuốc điện tử trong bệnh án điện tử tại Bệnh viện Bạch Mai.
Phó Cục trưởng Vương Ánh Dương cũng nhấn mạnh: Nguyên tắc kê đơn "chỉ kê thuốc khi thật sự cần thiết" thực tế được quy định tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023. Đây là nguyên tắc chung trong khám bệnh, chữa bệnh.
Người hành nghề chỉ thực hiện dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, hay kê đơn trong trường hợp thực sự cần thiết, không được lạm dụng. Trên thực tế, người kê đơn phải căn cứ trên chẩn đoán bệnh, tình trạng bệnh của người bệnh, các tài liệu quy định làm căn cứ kê đơn tại Thông tư để chỉ định thuốc an toàn, hợp lý và hiệu quả.
Cũng theo ông Dương, Thông tư 26 cũng yêu cầu tích hợp số định danh cá nhân vào đơn thuốc. Đây là một bước tiến quan trọng nhằm đồng bộ hóa dữ liệu y tế với hệ thống cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư. Đây cũng là việc triển khai theo đúng tinh thần Đề án 06 của Chính phủ.
Khi người dân sử dụng số định danh cá nhân, nhiều thông tin hành chính như họ tên, ngày sinh, giới tính, địa chỉ… sẽ được tự động hiển thị trên hệ thống. Điều này sẽ giúp giảm thời gian kê đơn, hạn chế sai sót và đơn giản hóa thủ tục cho cả người bệnh và nhân viên y tế.
Về lâu dài, theo ông Dương đây cũng là nền tảng quan trọng để xây dựng hồ sơ sức khỏe điện tử thống nhất, phục vụ tốt hơn cho việc chăm sóc sức khỏe liên tục và quản lý thông tin y tế của người dân.
Đối với việc kết nối dữ liệu kê đơn thuốc và quản lý dược giúp kiểm soát lạm dụng thuốc, lãnh đạo Cục Quản lý khám chữa bệnh cho rằng, hệ thống kết nối sẽ phát hiện kịp thời đơn thuốc sai, thuốc bán không đúng kê đơn.
Đối với người dân, việc sử dụng mã QR trên đơn thuốc điện tử giúp dễ dàng tra cứu thông tin về loại thuốc, liều dùng, hướng dẫn sử dụng và lịch sử điều trị. Đây là một công cụ hữu ích, giúp người bệnh chủ động theo dõi quá trình dùng thuốc của mình, góp phần tăng tính minh bạch và an toàn trong sử dụng thuốc.
Bên cạnh đó, Thông tư 26 cũng yêu cầu người kê đơn cần ghi rõ số lượng sử dụng mỗi lần, số lần sử dụng trong ngày, số ngày sử dụng thuốc cho người bệnh.
Thông tư cũng cập nhật các quy định mới theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 (như chỉ định sử dụng thuốc khi thật sự cần thiết, đúng mục đích, an toàn, hợp lý và hiệu quả…). Đồng thời có hướng dẫn rõ hơn về xử lý thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, thuốc tiền chất đã cấp cho người bệnh nhưng không sử dụng hết hoặc người bệnh tử vong.
Thời gian tới, Bộ Y tế cho biết, sẽ tăng cường hỗ trợ kỹ thuật, cập nhật phần mềm, đặc biệt ưu tiên hướng dẫn tuyến y tế cơ sở - để đảm bảo mọi cơ sở khám, chữa bệnh đều có thể triển khai hiệu quả.
