Theo lời các già làng, cuộc sống bình thường và hạnh phúc của họ "đã bị hủy hoại vào một đêm mùa hè năm 1951" vì một căn bệnh lạ. Căn bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em trong độ tuổi 5 đến 7, khiến các em ngừng phát triển và giữ nguyên chiều cao suốt phần đời còn lại. Ngoài việc không cao lên, một số bệnh nhân mắc nhiều dạng khuyết tật khác nhau.
Cuộc điều tra dân số năm 1985 phát hiện khoảng 119 trường hợp tương tự trong làng. Căn bệnh không dừng lại ở những nạn nhân ban đầu, nó di truyền cho thế hệ tiếp theo. Tính đến năm 2014, 36 trong số 80 cư dân của làng là người lùn, người cao nhất cao khoảng 117 cm, người thấp nhất có chiều cao 64 cm.
Đến tháng 1/2008, các cơ quan y tế huyện Tư Trung kiểm tra X-quang đối với những người lùn ở làng Yangsi. Phim chụp cho thấy những bất thường về xương, phản ảnh chiều cao ngừng phát triển.
Bệnh lùn là hiện tượng tầm vóc thấp bé do tình trạng y tế hoặc di truyền. Theo định nghĩa, người mắc bệnh lùn thường có chiều cao từ 147 cm trở xuống. Chiều cao trung bình của họ là 122 cm.
Có nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau gây ra bệnh lùn. Các rối loạn thường được chia thành hai loại lớn:
- Bệnh lùn không cân đối, khiến kích thước cơ thể người bệnh không cân đối, một số bộ phận có kích thước nhỏ, các bộ phận khác kích thước trung bình hoặc trên trung bình. Các rối loạn này gây bệnh lùn không cân đối sẽ ức chế sự phát triển của xương.
- Bệnh lùn cân đối xảy ra khi bộ phận cơ thể đều nhỏ ở mức tương đương nhau, phù hợp với một cơ thể có tầm vóc trung bình. Các tình trạng bệnh lý xuất hiện khi mới sinh hoặc xuất hiện trong thời thơ ấu, hạn chế sự tăng trưởng và phát triển tổng thể.
Người dân tại làng Yangsi có chiều cao khiêm tốn. Ảnh: Courtesy Feed
Các nhà khoa học và chuyên gia đến thăm Yangsi để nghiên cứu về nguồn nước, đất và lương thực trong khu vực. Họ kiểm tra các bệnh nhân bị ảnh hưởng, hy vọng tìm ra lời giải cho tình trạng hiếm gặp. Năm 1997, các chuyên gia đề ra giả thuyết nồng độ thủy ngân trong đất làng Yangsi cao, nhưng họ không thể tự chứng minh giả thuyết. Kết quả, nguyên nhân của căn bệnh vẫn còn là bí ẩn cho đến ngày nay.
Dù không phủ nhận sự tồn tại của ngôi làng, chính quyền Trung Quốc vẫn cho đóng cửa khu vực này với khách nước ngoài. Những bức ảnh của người bản xứ được lan truyền kèm một số tin đồn kỳ quái. Tình trạng được ghi nhận chính thức vào năm 1951, nhưng các báo cáo liên quan đến người lùn đã có từ năm 1911.
Những nghiên cứu mới nhất gần đây cho thấy các thế hệ sau này dường như không bị ảnh hưởng bởi căn bệnh lạ.
Thục Linh (Theo Stoly, Panarmenian)
