Nghiên cứu công bố trên Tạp chí Tim mạch Phòng ngừa châu Âu vào tháng 6. Đây là một bài kiểm tra đơn giản, đánh giá đồng thời khả năng giữ thăng bằng, sức mạnh và độ linh hoạt của người tham gia.
Các nhà khoa học Brazil đã theo dõi 4.282 nam và nữ trong độ tuổi 46-75, đánh giá khả năng hạ người xuống từ tư thế đứng, sau đó đứng dậy lại mà không cần đến sự hỗ trợ từ tay, đầu gối, không cần bám víu. Kết quả cho thấy, người làm được bài kiểm tra một cách trơn tru có nguy cơ tử vong thấp hơn gần 6 lần so với những người gặp khó khăn.
Claudio Gil Araújo, tác giả chính kiêm giám đốc nghiên cứu tại Phòng khám Y học Thể thao Rio de Janeiro, cho biết bài kiểm tra này bao quát nhiều khía cạnh của sức khỏe thể chất, bao gồm sức bền cơ bản, thăng bằng, linh hoạt và tỷ lệ cơ - mỡ. Theo ông, đây đều là những yếu tố quan trọng đối với tuổi thọ và chất lượng sống.
Cách thực hiện: Người tham gia đứng chân trần, đặt chéo một chân trước chân còn lại, sau đó từ từ hạ thấp người xuống ngồi trên sàn. Tiếp đến, họ phải đứng dậy lại mà không sử dụng tay, đầu gối hay bất kỳ vật hỗ trợ nào. Bài kiểm tra được chấm điểm từ 10, mỗi lần sử dụng tay hoặc một hỗ trợ nào đều bị trừ 1 điểm; mỗi lần mất cần bằng bị trừ 0,5 điểm.
Kết quả chỉ ra, những người có điểm từ 0-4 nguy cơ tử vong cao hơn đáng kể trong vòng 12 năm tới. Nhóm điểm 4,5-7,5 có nguy cơ tử vong cao gấp 3 lần so với nhóm điểm 10. Araújo cho rằng điểm số thấp là "lời cảnh tỉnh" đối với người trung niên trở lên.
Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý bài kiểm tra này không thể phản ánh chính xác toàn bộ tình trạng sức khỏe. Avril Mansfield, giáo sư vật lý trị liệu tại Đại học Toronto, cho biết điểm thấp có thể đến từ nhiều nguyên nhân: thiếu linh hoạt, yếu cơ, hạn chế chuyển động hay mất thăng bằng. Việc đến bác sĩ vật lý trị liệu hoặc chuyên gia thể dục có thể giúp xác định rõ những hạn chế và tìm ra chương trình luyện tập phù hợp.
Động tác đứng lên ngồi xuống có thể giúp dự đoán tuổi thọ. Ảnh: Flexibilityrx
Lora Giangregorio, giáo sư ĐH Waterloo, Canada, cũng nhận định bài kiểm tra ngồi - đứng yêu cầu sự linh hoạt khớp cao nên có thể không phù hợp với nhiều người cao tuổi hoặc gặp vấn đề về khớp, cơ xương. Bà gợi ý thay thế bằng bài kiểm tra đứng lên ghế trong 30 giây do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) khuyên dùng.
Dù chưa rõ chính xác lý do vì sao bài kiểm tra này có thể dự đoán nguy cơ tử vong, Araújo cho rằng điểm số thấp phản ánh các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như động mạch cứng, nguy cơ ngã cao hoặc tình trạng suy giảm thể chất chung. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh, điểm thấp chỉ mang tính cảnh báo, không đồng nghĩa với kết cục đã định sẵn. Theo ông, kết quả này nên được xem là động lực để cải thiện sức khỏe và lối sống.
"Nó nói rằng, có lẽ, bạn cần thay đổi lối sống", ông nói.
Thục Linh (Theo Washington Post)
