4 suy nghĩ sai lầm khi ăn cơm trắng khiến sức khoẻ và tuổi thọ của bạn “tụt dốc không phanh”

Ở Việt Nam, cơm trắng không chỉ là món ăn quen thuộc mà còn là "linh hồn" của bữa cơm gia đình. Thế nhưng, chính sự gắn bó bền chặt này đôi khi lại đi kèm với những hiểu lầm tai hại. Nhiều người tin rằng ăn cơm trắng lành mạnh, no lâu và chẳng ảnh hưởng gì đến sức khỏe, nhưng thực tế, nếu cơm trắng không được ăn đúng cách và liều lượng phù hợp thì tác dụng của cơm trắng sẽ hoàn toàn trái ngược.

Ở Việt Nam, bát cơm trắng thường xuất hiện trong mâm cơm của mọi gia đình.

Những suy nghĩ sai lầm khi ăn cơm trắng không chỉ khiến cân nặng mất kiểm soát mà còn âm thầm bào mòn sức khỏe, làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh mạn tính và rút ngắn tuổi thọ.

Bác sĩ Nguyễn Văn Thái (Viện Y học Phóng xạ và Ung bướu) chỉ ra 4 suy nghĩ về cơm trắng mà nhiều người thường mắc phải khiến sức khoẻ, tuổi thọ ngày càng giảm sút nhanh.

4 ngộ nhận phổ biến về ăn cơm trắng mỗi ngày gây hại sức khoẻ mà nhiều người không biết 

1. Ăn cơm càng nhiều thì sức khỏe càng tốt

Cơm trắng là tinh bột nhanh, làm đường huyết tăng vọt.

Trong đời sống hàng ngày, không ít gia đình vẫn giữ quan niệm "ăn thêm cơm cho chắc bụng, cho có sức khoẻ". Từ người lao động chân tay đến nhân viên văn phòng, dường như ai cũng thường được nghe câu nói trên. Thậm chí, ở nhiều gia đình, việc ăn ít cơm đôi khi còn bị xem là "không đủ chất", "ăn uống qua loa", dễ bị đánh giá là thiếu sức lực hay "không biết ăn uống". 

Tuy nhiên, theo BS Thái, cơm trắng là tinh bột nhanh, làm đường huyết tăng vọt, insulin tăng mạnh để hạ đường. Hệ quả là chỉ sau vài giờ sau khi đường huyết tụt sẽ gây cảm giác bị đói, thèm ăn, lượng thức ăn nạp thêm lúc này sẽ dễ tích mỡ bụng, tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường.

Bên cạnh đó, nếu người ăn nhiều cơm nhưng lại bổ sung ít các chất xơ, chất đạm, protein từ rau, cá, thịt sẽ dẫn đến nguy cơ thiếu dưỡng chất.

2. Phải ăn cơm mới có sức

Trong suy nghĩ của nhiều người, đặc biệt là thế hệ ông bà, cha mẹ, cơm luôn được coi là "nguồn sức mạnh chính" của cơ thể. Đi làm về mệt thì phải ăn cơm, trẻ con chạy nhảy nhiều thì cần ăn thêm cơm mới có sức khoẻ. Bởi vậy, không ít gia đình vẫn tin rằng chỉ khi ăn cơm no nê với có năng lượng để học tập, lao động hay làm việc trí óc.

Tuy nhiên, sức khỏe bền vững không đến từ cơm trắng mà đến từ một chế độ ăn cân bằng. Cơ thể chúng ta cần năng lượng từ nhiều nguồn như: đạm để xây dựng và phục hồi cơ bắp, chất béo tốt để nuôi dưỡng tế bào và não bộ, cùng vitamin và khoáng chất để duy trì các hoạt động sống. Nếu chỉ dựa vào cơm trắng, bạn sẽ rơi vào tình trạng no nhanh nhưng mệt mỏi, uể oải vì thiếu hụt những "nhiên liệu" quan trọng khác.

Trong suy nghĩ của nhiều người, đặc biệt là thế hệ ông bà, cha mẹ, cơm luôn được coi là "nguồn sức mạnh chính" của cơ thể.

Ăn cơm trắng thực chất chỉ mang đến năng lượng tức thời, giống như "đổ xăng RON thấp" vào động cơ, chạy nhanh nhưng hụt hơi rất sớm. Muốn có sức khỏe bền lâu, bạn cần kết hợp cơm với các thực phẩm giàu dinh dưỡng khác như cá, thịt nạc, trứng, rau xanh, các loại hạt,... thay vì dồn tất cả niềm tin vào bát cơm trắng.

3. Không ăn cơm sẽ đau dạ dày

Nhiều người cho rằng nếu không ăn cơm có thể khiến dạ dày tổn thương, gây đau và rối loạn tiêu hóa.

Trong nhiều gia đình, nỗi lo "bỏ cơm dễ đau bao tử" đã "ăn sâu" từ lâu. Người lớn thường nhắc nhở con cháu mình phải ăn đủ bữa cơm mới bảo vệ được dạ dày, nếu không dễ bị cồn ruột, xót bụng. Thậm chí, nhiều người còn tin rằng cơm trắng chính là "lá chắn" giúp bao tử chống lại axit.

Tuy nhiên, đau dạ dày không phải do bỏ cơm mà chủ yếu đến từ thói quen ăn uống, sinh hoạt sai lầm: Ăn quá nhiều trong một bữa, ăn nhanh không nhai kỹ, dùng nhiều đồ chiên rán khó tiêu, uống nhiều cà phê - rượu bia, cộng thêm stress và thói quen thức khuya. Tất cả những yếu tố đó mới chính là "thủ phạm" chính khiến niêm mạc dạ dày bị tổn thương.

Nếu biết ăn lượng cơm hợp lý, bổ sung đủ đạm, rau xanh và chất béo tốt, dạ dày sẽ khoẻ mạnh hơn, hệ tiêu hoá cũng nhẹ nhàng hơn, giảm hẳn các triệu chứng đầy bụng, khó tiêu.

Nói cách khác, không ăn cơm không đồng nghĩa với đau dạy dày, mà chính sự mất cân bằng dinh dưỡng và lối sống thiếu khoa học mới là nguyên nhân gốc rễ.

4. Ăn cơm trắng giúp no lâu, chắc bụng

Không ít người tin rằng ăn cơm trắng nhiều sẽ tạo ra cảm giác chắc bụng, no lâu và đủ sức làm việc cả ngày. Đặc biệt ở nông thông hay những người lao động nặng, bát cơm trắng gần như là "nguồn năng lượng" chính, thậm chí có thể thay thế các món ăn khác. Chính vì vậy, nhiều người vẫn duy trì thói quen "cơm phải đầy bát" mới yên tâm.

Không ít người tin rằng ăn cơm trắng nhiều sẽ tạo ra cảm giác chắc bụng, no lâu và đủ sức làm việc cả ngày.

Thực tế, cơm trắng khiến đường huyết tăng nhanh sau bữa ăn, rồi lại tụt nhanh chóng. Sự dao động này khiến cơ thể bạn nhanh đói, dễ thèm ăn liên tục và rơi vào vòng xoáy "ăn nhiều nhưng vẫn mau đói". Đó cũng là lý do nhiều người dù ăn cơm rất no nhưng chỉ vài tiếng sau đã cảm thấy bụng cồn cào, cần nạp thêm đồ ăn.

Ngược lại, các thực phẩm giàu đạm như trứng, cá, thịt, rau xanh hay các loại hạt hoặc chất béo tốt từ dầu oliu, quả bơ,... lại được tiêu hoá chậm hơn. Chúng không chỉ giúp duy trì cảm giác no lâu mà còn cung cấp đầy đủ dưỡng chất, giúp cơ thể có sức bền, giảm mệt mỏi và hạn chế tình trạng tăng cân ngoài ý muốn.

Các thực phẩm giàu đạm như trứng, cá, thịt, rau xanh hay các loại hạt hoặc chất béo tốt từ dầu oliu, quả bơ,.. giúp cơ thể no lâu, có sức bền, giảm mệt mỏi.

Chính vì vậy, điều quan trọng thay vì tin rằng "ăn cơm nhiều mới chắc bụng", hãy cây dựng bữa ăn cân bằng: ít cơm vừa đủ, nhiều rau xanh, đạm chất lượng và chất béo tốt. Đây mới chính là chìa khoá để vừa no lâu, vừa khoẻ mạnh, lại phòng tránh bệnh mạn tính về sau.

Ăn cơm như thế nào cho đúng cách?

Theo BS Thái, mọi người nên xây dựng một chế độ cân bằng dinh dưỡng hợp lý:

- Ăn ít cơm, ưu tiên chất đạm (thịt, cá, trứng), rau xanh và chất béo tốt (mỡ lợn, dầu cá, bơ,...)

- Hạn chế tối đa cơm/tinh bột trắng nếu đang dư mơ để giảm tích tụ.

- Cân bằng chế độ ăn giúp duy trì đường huyết ổn định, no lâu, giảm mệt mỏi và phòng bệnh lâu dài. 

Hãy ăn cơm một cách thông minh: vừa đủ, đúng lúc, kết hợp đa dạng thực phẩm. Bên cạnh đó, cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng cân bằng - đủ đạm, chất béo tốt, rau xanh, vitamin và khoáng chất mới là nền tảng để cơ thể dẻo dai, phòng tránh bệnh tật.