Cúng đầy tháng cho bé (hay cúng mụ) là một nét đẹp trong văn hóa và tín ngưỡng của người Việt bao đời nay. Bởi lẽ, sinh ra một đứa trẻ khỏe mạnh là may mắn lớn của cả gia đình. Lễ cúng này mang ý nghĩa cầu mong cho em bé được khỏe mạnh, hay ăn chóng lớn.
Minh Hằng (21 tuổi) vừa tự tay làm mâm cỗ đầy tháng cho con trai. Những món ăn ngập tràn màu xanh lá vừa ngon vừa đẹp mắt được hội mẹ bỉm khen ngợi. Mẹ 10x tâm sự mọi thứ đều được cô chuẩn bị từ A đến Z. Dù khá mất thời gian nhưng thành quả cực kỳ ngọt ngào.
"Vì bé nhà mình là con trai nên mình chọn màu xanh cho bé. Tự tay chuẩn bị, tự làm khi nhìn thấy thành phẩm cũng vui lắm, chỉ hơi mất thời gian thôi. Còn thạch, xôi đã có khuôn, ai không khéo tay cũng có thể làm được.
Hoa tươi gồm có: hoa cẩm tú cầu, hoa hồng trắng (cắm trong lọ) và hoa sen quan âm đã được xếp cánh
Đây là bé đầu tiên của mình. Nhiều người nghĩ rằng đặt ngoài quán chắc là nhanh hơn nhưng mình muốn tự tay làm vì 1 phần nhỏ là do mâm mình muốn đặt ngoài thị trường khá đắt, phần lớn là muốn tự tay làm cho con để thêm phần ý nghĩa trong cuộc sống.
Phần thạch, mình và chị gái của chồng thay nhau làm do mất thời gian nhất. Làm hỗn hợp thạch, đổ từng khuôn, đợi thạch đông mới tách ra thành phẩm được, mỗi bông hoa thạch như vậy mất tầm 1 tiếng. Mình làm tổng cộng 20 bông hoa, tính ra phải gần 2 ngày mới xong hoa thạch đấy. Tuy nhiên, các mẹ có nhiều khuôn thì sẽ nhanh chóng hơn, mình chỉ làm có 1 khuôn nên mất thời gian hơn chút. Sau đó, mình cấp lạnh mỗi bông.
Bánh được làm từ bột gạo nếp. Rắc chút vừng (mè) lên trên. Bông hoa trên cùng làm bằng khuôn thạch.
Về phần xôi và các món khác thì đơn giản hơn, chỉ cần có khuôn là được. Như xôi đậu các mẹ nấu xôi xong bỏ vào khuôn là có thành phẩm. Xôi và gà cúng do mẹ chồng mình làm.
Về hoa tươi, mình chọn hoa sen quan âm, cẩm tú cầu và hoa hồng trắng do cùng tông xanh - trắng với mâm. Cái này thì tùy các mẹ lên concept màu gì thì lựa chọn đồ đi kèm sao cho có màu sắc tương tự là đẹp rồi", Minh Hằng nói.
Theo bà mẹ 10x, các mẹ có thể học làm hoa sen trên mạng, nên làm buổi tối để sáng hôm sau chỉ bày lên mâm thôi (ngâm nước qua đêm). Riêng hoa cẩm tú cầu có thể cắt thành từng nhánh nhỏ rồi bọc quanh bông sen sao cho thật đẹp.
Ngoài ra, ý nghĩa tông màu xanh trắng chủ đạo Minh Hằng chọn vì trông bữa tiệc sẽ rất tươi mới, mát mắt, mong cho con có một tương lai tươi sáng.
Cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé
Cũng giống như nhiều nghi lễ tâm linh khác, lễ cúng khi bé trong 1 tháng sẽ được tính theo lịch âm. Ngoài ra, ở một số nơi sẽ có quan niệm tính cả ngày đầy tháng dựa vào giới tính của bé theo nguyên tắc "nam trồi 2, nữ sụt 1". Đối với cúng đầy tháng bé trai, ngày đầy tháng sẽ được tính lùi lại so với ngày sinh hơn 2 ngày (tính theo âm lịch). Còn với bé gái, ngày đầy tháng lại được tính lên trước 1 ngày.
Chẳng hạn như bé gái sinh vào ngày 15 tháng 5 âm lịch thì ngày đầy tháng sẽ là 14 tháng 6 âm lịch. Đối với bé trai sinh ngày 15/5 thì ngày đầy tháng lại là 17/6.
Quan niệm này được phổ biến trong dân gian từ lâu với ý nghĩa: Con trai phải đi trước, đi tắt đón đầu, năng nổ và rèn giũa thì mới thành công. Con gái phải khiêm tốn để gia đình yên ấm và giữ lửa cho hạnh phúc gia đình.
Cần lưu ý gì khi chuẩn bị và cúng đầy tháng cho bé?
Sau khi làm lễ (đợi đến khi gần hết một nén hương), chủ gia đình rót trà, khấn vái, đốt tiền bạc, rưới rượu, rắc muối quanh nhà. Sau lễ cúng Mụ, cả gia đình cùng nhau chia lộc và cầu chúc cho bé mọi điều tốt lành nhất. Cả gia đình cùng nhau chia lộc và cầu chúc cho bé mọi điều tốt lành nhất.
Lễ cúng đầy tháng là một nghi lễ quan trọng đánh dấu bước phát triển của một đứa trẻ. Đây cũng là truyền thống tốt đẹp của dân tộc, thể hiện những hy vọng, ước nguyện tốt đẹp của thế hệ đi trước đối với thế hệ mai sau.
